Việt Nam – Nhật Bản thúc đẩy hợp tác phát triển công nghiệp hỗ trợ

Ngày 3/6/2025 tại Hà Nội, Công ty RX Tradex, Tổ chức Thúc đẩy Ngoại thương Nhật Bản (JETRO) – VPĐD tại Hà Nội và Cục Xúc tiến Thương mại – Bộ Công Thương (VIETRADE) đã ký kết thỏa thuận hợp tác tổ chức hai triển lãm trong lĩnh vực công nghiệp hỗ trợ và công nghiệp chế tạo gồm Triển lãm Máy móc và Công nghệ ngành Công nghiệp chế tạo và Công nghiệp hỗ trợ tại Việt Nam lần thứ 17 (VME2025) và Triển lãm Công nghiệp hỗ trợ Việt Nam – Nhật Bản lần thứ 11 (SIE2025).

Theo kế hoạch, cả 2 triển lãm này sẽ diễn ra vào ngày 6-8/8/2025 tại Trung tâm Triển lãm I.C.E Hà Nội, với sự góp mặt của hơn 200 doanh nghiệp đến từ hơn 10 quốc gia và kỳ vọng thu hút hơn 10.000 khách tham quan chuyên ngành.

Trong bối cảnh chuỗi cung ứng toàn cầu đang tái cấu trúc mạnh mẽ, Việt Nam nổi lên như một trung tâm sản xuất chiến lược tại châu Á. Chính phủ Việt Nam đang đẩy mạnh nội địa hóa, giảm phụ thuộc nhập khẩu và tăng cường năng lực công nghiệp hỗ trợ thông qua các chính sách ưu đãi đầu tư, xúc tiến thương mại và đào tạo kỹ thuật. Triển lãm kép VME & SIE 2025 được định vị là nền tảng chiến lược hỗ trợ doanh nghiệp nội địa tiếp cận công nghệ, tham gia chuỗi cung ứng toàn cầu, và tận dụng cơ hội từ chuyển đổi số và FTA.

Phát biểu tại buổi họp báo, ông Vũ Bá Phú, Cục trưởng, Cục Xúc tiến Thương mại – Bộ Công Thương cho biết, Đến cuối năm 2024, ngành CNHT Việt Nam có khoảng hơn 6.000 doanh nghiệp đang hoạt động trong các ngành dệt may; sản xuất lắp ráp ô tô; da giày; cơ khí chế tạo và điện tử. Ngành công nghiệp hỗ trợ đã đóng góp phát triển một số ngành công nghiệp chủ lực của Việt Nam, giúp cho Việt Nam tăng trưởng xuất siêu từ 2 tỷ USD năm 2017 đến hơn 28 tỷ USD trong năm 2024.

Ông Vũ Bá Phú nhận định, ngành công nghiệp hỗ trợ Việt Nam vẫn chỉ đáp ứng khoảng 10% nhu cầu linh kiện cho thị trường trong nước. Con số này là một thách thức lớn, đặc biệt khi mỗi năm Việt Nam phải nhập khẩu hàng tỷ USD linh kiện từ nước ngoài để phục vụ sản xuất trong nước. Để đáp ứng được mục tiêu phát triển, ngành công nghiệp hỗ trợ Việt Nam cần đẩy mạnh chuyển đổi số và phát triển công nghiệp xanh. Việc ứng dụng các công nghệ mới, tự động hóa trong sản xuất và tối ưu hóa quy trình là yếu tố quan trọng giúp doanh nghiệp cải thiện năng suất và đáp ứng các yêu cầu về chất lượng ngày càng cao của thị trường quốc tế.

Năm 2025, Bộ Công thương đã phê duyệt chương trình cấp quốc gia về xúc tiến thương mại gồm 118 hoạt động nhằm hỗ trợ doanh nghiệp tìm hiểu thị trường, kết nối đối tác, tận dụng được các lợi thế từ các hiệp định thương mại tự do (FTA), quảng bá, giới thiệu sản phẩm đến các nhà nhập khẩu nước ngoài, và tìm nguồn nguyên liệu ổn định phục vụ sản xuất. Qua đó, giúp doanh nghiệp tham gia sâu vào chuỗi giá trị toàn cầu.

Ông Vũ Bá Phú, cho biết thêm, bên cạnh hoạt động triển lãm còn có các hội thảo chuyên đề, hoạt động kết nối giao thương và đào tạo nâng cao năng lực cho doanh nghiệp. Đặc biệt, Hội thảo “Xúc tiến đầu tư trong lĩnh vực công nghiệp hỗ trợ” sẽ được tổ chức vào ngày 5/8/2025 tại Hà Nội . Đây là sự kiện chuyên sâu do Cục Xúc tiến thương mại (Bộ Công Thương) phối hợp với Cục Đầu tư nước ngoài (Bộ Tài chính), Tổ chức Xúc tiến thương mại Nhật Bản (JETRO) tại Hà Nội và các đơn vị liên quan thực hiện, nhằm thúc đẩy thu hút đầu tư vào các lĩnh vực then chốt của công nghiệp hỗ trợ Việt Nam. Với quy mô dự kiến 150 đại biểu, hội thảo là cơ hội quan trọng để quảng bá tiềm năng đầu tư, chia sẻ định hướng phát triển và tìm kiếm cơ hội hợp tác phát triển bền vững trong lĩnh vực công nghiệp hỗ trợ.

Trong tiến trình này, Nhật Bản tiếp tục giữ vai trò là đối tác chiến lược hàng đầu. Hợp tác giữa Việt Nam và Nhật Bản trong phát triển công nghiệp hỗ trợ được đánh giá là hình mẫu điển hình. Nhật Bản hiện là một trong những đối tác đầu tư hàng đầu tại Việt Nam trong lĩnh vực công nghiệp chế tạo và công nghệ cao. Cụ thể, trong thập kỷ qua giá trị đầu tư trực tiếp từ Nhật Bản vào Việt Nam vẫn đạt giá trị lớn lên đến 3,5 tỷ USD năm 2024, đứng thứ 5 về giá trị đầu tư.

Ông Haruhiko Ozasa, Trưởng Đại diện, Tổ chức Thúc đẩy Ngoại thương Nhật Bản (JETRO) –VPĐD tại Hà Nội đánh giá: Triển lãm kép VME – SIE 2025 đóng vai trò chiến lược trong việc hiện thực hóa mục tiêu phát triển chuỗi cung ứng nội địa bền vững, đồng thời mở rộng kết nối đầu tư chất lượng cao từ Nhật Bản. Thông qua các phiên kết nối doanh nghiệp (B2B) được tổ chức bài bản và sự hỗ trợ chặt chẽ từ các cơ quan xúc tiến thương mại hai nước, triển lãm góp phần thúc đẩy dòng đầu tư chất lượng cao từ Nhật Bản, đồng thời tạo tiền đề cho các doanh nghiệp Việt Nam nâng cao năng lực sản xuất và đáp ứng yêu cầu toàn cầu hóa.

Theo ông Haruhiko Ozasa, riêng tại triển lãm SIE năm nay, sẽ có 20 doanh nghiệp Nhật Bản tham gia với vai trò là nhà mua hàng, tập trung tìm kiếm đối tác trong các lĩnh vực then chốt như: gia công kim loại tấm, nhựa công nghiệp, gia công CNC chính xác, linh kiện điện tử và các sản phẩm phụ trợ khác. Song song đó, khoảng 20 doanh nghiệp Việt Nam có năng lực sản xuất và cung ứng được tuyển chọn kỹ lưỡng sẽ trực tiếp kết nối và làm việc với các đối tác Nhật Bản.

Tại Lễ ký kết, bà Dhamcharee Varaporn – Tổng Giám đốc RX Tradex Thái Lan & Việt Nam – nhận định: “Năm 2025 sẽ là thời điểm bản lề buộc doanh nghiệp Việt phải tái cấu trúc, đẩy mạnh công nghệ và phát triển tư duy bền vững nhằm thích ứng với bối cảnh toàn cầu mới.”

Triển lãm năm nay sẽ tập trung vào các giải pháp then chốt như chuyển đổi số, tự động hóa linh hoạt, sản xuất không phát thải (zero-emission manufacturing) và chuỗi cung ứng số – những yếu tố được xem là sống còn cho tương lai ngành sản xuất Việt Nam. Đáng chú ý, hai lĩnh vực nổi bật của công nghiệp hỗ trợ là Mối nối Công nghiệp (Fastener and Fixing) và Công nghệ Xử lý Vật liệu (ViMat) được tiếp tục giới thiệu tại sự kiện.

Bên cạnh khu trưng bày, triển lãm còn được thiết kế như một nền tảng kết nối giao thương chuyên sâu với chuỗi hoạt động đồng hành mang tính thực tiễn cao. Nổi bật gồm: Factory Visit – chương trình tham quan trực tiếp nhà máy tiêu biểu; Buyer Zone – khu vực dành riêng cho nhà mua hàng trong và ngoài nước; Chuỗi hội thảo chuyên sâu xoay quanh tự động hóa và giải pháp xây dựng nhà máy thông minh; Business Matching Zone – không gian kết nối doanh nghiệp hiệu quả; cùng hệ thống Onsite Matching System hỗ trợ tìm kiếm đối tác và sản phẩm phù hợp, tối đa hóa hiệu quả gặp gỡ B2B cho các bên tham gia.

Lê Long