Kích cầu tiêu dùng ngành đồ uống với chính sách giảm thuế giá trị gia tăng – Vướng mắc cần được giải quyết sớm
Làm thế nào để các chính sách Kích cầu tiêu dùng nội địa có thể “thẩm thấu” tới các doanh nghiệp ngành đồ uống, giải pháp nào để hỗ trợ ngành đồ uống, các vướng mắc nào có thể giải quyết sớm để doanh nghiệp vừa có thể phục hồi và đóng góp vào tăng trưởng kinh tế xã hội, vừa “có sức khỏe” trước thềm thực hiện Luật thuế tiêu thụ đặc biệt từ 1/1/2027.
Để giúp các doanh nghiệp, các nhà hoạch định chính sách hiểu rõ hơn thực trạng của ngành, các khó khăn và cả những vướng mắc trong quá trình thực hiện chính sách liên quan để từ đó kiến nghị tới các cơ quan chức năng điều chỉnh chính sách phù hợp hơn, Hiệp hội Bia-Rượu-Nước giải khát Việt Nam (VBA) chủ trì, phối hợp với Liên đoàn Thương mại và Công nghiệp Việt Nam (VCCI), Hiệp hội doanh nghiệp đầu tư nước ngoài (VAFIE), tổ chức Tọa đàm: “Kích cầu tiêu dùng để hỗ trợ tăng trưởng kinh tế – Góc nhìn từ ngành đồ uống”.
Chia sẻ tại Tọa đàm, ông Đậu Anh Tuấn – Phó Tổng thư ký Liên đoàn Thương mại và Công nghiệp Việt Nam (VCCI) cho biết, kích cầu tiêu dùng là một trong những động lực quan trọng giúp đạt được mục tiêu tăng trưởng 8,3-8,5% năm 2025 và hai con số trong giai đoạn tiếp theo. Theo ghi nhận một số vướng mắc có thể ảnh hưởng tới việc kích cầu tiêu dùng là chính sách liên quan tới các hộ kinh doanh và vướng mắc về chính sách giảm thuế GTGT 2% đối với mặt hàng Nước giải khát (NGK) có đường trên 5g/100ml trong năm 2026 mà theo các doanh nghiệp, chính sách này cho thấy sự không đồng bộ nhất quán với chính sách thuế tiêu thụ đặc biệt (TTĐB) trong bối cảnh các mặt hàng này bắt đầu phải chịu thuế TTĐB từ 1/1/2027.
Ông Đậu Anh Tuấn cho rằng, kích cầu từ các chính sách tài khoá là giải pháp quan trọng trong bối cảnh dư địa từ giải pháp tiền tệ đã không còn. Vì thế, cần xem xét cho phép mặt hàng “nước giải khát theo TCVN có hàm lượng đường trên 5g/100ml” tiếp tục được hưởng chính sách giảm thuế GTGT 2% từ ngày 1/1/2026 đến hết ngày 31/12/2026 để tạo đà tăng trưởng và phục hồi cho ngành nước giải khát giai đoạn trước khi bắt đầu chịu thuế TTĐB từ 1/1/2027.
Phân tích thêm vấn đề về vướng mắc của ngành NGK, chuyên gia thuế bà Nguyễn Thị Cúc – Chủ tịch VTCA chia sẻ, Luật 66 về thuế TTĐB: Quốc hội đã cân nhắc rất kỹ lưỡng khi lùi thời gian thực hiện cho ngành đồ uống (rượu bia) từ 1/1/2027, đối tượng mới là NGK có đường trên 5g/100ml: từ 1/1/2027 thuế suất 8% sau đó lên 10% từ 1/1/2028 để giảm bớt khó khăn cho doanh nghiệp mặc dù Luật thuế TTĐB có hiệu lực từ 1/1/2026.
Quốc hội tiếp tục giảm thuế GTGT 2% cho các nhóm mặt hàng đến hết năm 2026. Tuy nhiên riêng năm 2026, sẽ vướng mắc NGK có đường từ 5g/100ml trở xuống thì vẫn được hưởng giảm GTGT 2% trong khi trên 5g/100ml thì lại không được hưởng mặc dù chưa chịu thuế TTĐB. Như vậy, có tính không thống nhất về cách hiểu ở đây.
Các doanh nghiệp thì mong muốn được tiếp tục được hưởng theo cách lập luận của họ để họ có thêm thời gian chuẩn bị trước thềm áp dụng thuế TTĐB năm 2027 và đồng thời, người tiêu dùng cũng không bị thắc mắc khi mua NGK, một số mặt hàng thì tính thuế GTGT 8%, một số mặt hàng thì tính thuế 10%. Vậy cần xem xét cho hợp lý để không ảnh hưởng tới lợi ích chính đáng của doanh nghiệp và người tiêu dùng.
“Theo quan điểm cá nhân tôi, cần xem xét cho phép mặt hàng “nước giải khát theo TCVN có hàm lượng đường trên 5g/100ml” tiếp tục được hưởng chính sách giảm thuế GTGT 2% từ ngày 1/1/2026 đến hết ngày 31/12/2026, đảm bảo quyền lợi chính đáng của doanh nghiệp và tính nhất quán, đồng bộ của các chính sách thuế.” – bà Nguyễn Thị Cúc nhấn mạnh.
Dưới góc độ hiệp hội, TS Nguyễn Văn Việt, Chủ tịch Hiệp hội Bia-Rượu-Nước giải khát Việt Nam (VBA) chia sẻ: Năm 2026 có ý nghĩa đặc biệt quan trọng đối với ngành, giai đoạn đệm để các doanh nghiệp chuẩn bị cho việc áp dụng thuế TTĐB chính thức từ ngày 01/01/2027 – một chính sách mới đòi hỏi những khoản đầu tư đáng kể vào nghiên cứu, điều chỉnh sản phẩm và chiến lược kinh doanh.
Việc không tiếp tục giảm thuế GTGT 2% cho mặt hàng NGK trong năm 2026 sẽ đặt doanh nghiệp vào tình thế thiệt thòi kép: vừa phải đối mặt với những khó khăn hiện tại mà không được hưởng ưu đãi hỗ trợ, vừa phải gánh thêm áp lực tài chính trong quá trình chuyển đổi để thích nghi với chính sách thuế TTĐB sắp tới. Điều này không chỉ làm giảm hiệu quả chung của chính sách kích cầu mà còn đi ngược lại tinh thần tháo gỡ khó khăn, tạo điều kiện cho doanh nghiệp phục hồi và phát triển bền vững mà Chính phủ và Quốc hội đang hướng tới.
Do đó, để hỗ trợ doanh nghiệp vượt qua khó khăn, phục hồi sản xuất kinh doanh, TS Nguyễn Văn Việt kiến nghị các mặt hàng nước giải khát (bao gồm cả nước giải khát có đường trên 5g/100ml, khi chưa chịu thuế tiêu thụ đặc biệt) cần tiếp tục được hưởng chính sách giảm thuế VAT 2% đến hết năm 2026.
Lê Minh
