Cách xử lý cơn ho kéo dài hậu Covid-19
Ho thực tế là phản ứng có lợi cho cơ thể. Tuy nhiên, việc ho kéo dài và mức độ nặng có thể ảnh hưởng lớn tới ăn uống cũng như giấc ngủ.
“Trong suốt 5 ngày dương tính với nCoV, tôi gần như không ho và chỉ có biểu hiện ngứa họng. Tuy nhiên, một tháng sau khi khỏi bệnh, những cơn ho bắt đầu xuất hiện nhiều hơn. Gia đình tôi khi đó rất lo lắng hơn khi cho rằng phổi của tôi bị ảnh hưởng từ Covid-19”, anh N.Q.T. (25 tuổi, trú tại Hà Nội), chia sẻ với Zing.
Cùng tình cảnh như anh T., chị N.T.H. (27 tuổi, ngụ TP.HCM) cũng cho hay đã nhận kết quả âm tính với nCoV cách đây 2 tuần nhưng vẫn ho rất nhiều.
“Tôi ho như muốn ‘rụng phổi’ ra ngoài. Các cơn ho kèm đờm rất khó chịu. Một vài đêm tôi còn bị tỉnh giấc vì ho khiến thể lực luôn mệt mỏi”, chị H. nói.
Theo ghi nhận của PV tại Bệnh viện Bệnh Nhiệt đới Trung ương và Bệnh viện Thanh Nhàn (Hà Nội), nhiều bệnh nhân đến khám sau khi khỏi Covid-19 vẫn còn những cơn ho dai dẳng, thậm chí cả trong lúc ăn, ngủ.
Có lợi nhưng cần điều trị nếu bị ảnh hưởng quá lớn
PGS.TS Phạm Thị Bích Đào, Giảng viên cao cấp của Bộ môn Tai Mũi Họng, Đại Học Y Hà Nội, cho biết ho là phản xạ của cơ thể nhằm làm sạch bụi, đờm và các chất kích thích khác ra khỏi đường thở gồm họng, thanh quản, khí quản, phổi.
“Do đó, ho là phản xạ có lợi để bảo vệ cơ thể. Tuy nhiên, các bác sĩ vẫn phải cắt cơn ho cho bệnh nhân nếu tình trạng này xảy ra quá nhiều, ảnh hưởng tới ăn uống, giấc ngủ”, vị chuyên gia nói.
Với các bệnh nhân Covid-19, sau khi không còn kháng nguyên ở vùng mũi họng, tình trạng ho khan vẫn có thể tiếp diễn trong một thời gian.
PGS Đào cho hay ho có thể xuất hiện thành cơn. Ho quá nhiều cũng gây kích ứng, đau rát họng, đau dọc theo đường xuống ngực, dẫn tới không ăn, ngủ được. Từ đây, nhiều bệnh nhân xuất hiện tâm lý lo lắng và cho rằng bản thân bị tổn thương phổi, di chứng hậu Covid-19,…
Ngoài ra, tình trạng ho kéo dài cũng có thể làm tổn thương biểu mô đường hô hấp, dẫn tới sự xâm nhập của các loại vi khuẩn, nấm,… có sẵn trong đường thở, gây viêm và khiến cơn ho trầm trọng hơn, ho sâu, ho có đờm vàng xanh đặc dần,…
“Mặt khác, người nhiễm SARS-CoV-2 có thể bị ngạt mũi. Việc chúng ta thở bằng miệng sẽ khiến cơ thể hít nhiều không khí khô, không được hệ thống làm sạch, ấm. Thay vào đó, chúng sẽ đi thẳng vào phổi, ảnh hưởng đến niêm mạc của đường thở và gây ho”, PGS Đào giải thích.
Các biện pháp xử lý
Phương pháp giải quyết các cơn ho tùy thuộc vào mức độ nghiêm trọng của tình trạng này. PGS Đào gợi ý một số cách xử trí bao gồm cả không dùng và có sử dụng thuốc.
Cụ thể, các biện pháp không dùng thuốc gồm:
– Hít vào và thở ra bằng mũi, thở chậm cho đến khi hết ho.
– Ngậm miệng và nuốt liên tục đến khi hết cơn ho.
– Uống những ngụm nhỏ nước ấm đến khi cơn ho dừng.
Tuỳ theo đáp ứng, mỗi cá nhân có thể lựa chọn các phương pháp trên cho phù hợp. Ngoài ra, PGS Đào cũng khuyến cáo thêm phương pháp tập thở cho người ho kéo dài.
Theo đó, ở bước một, người bệnh ngồi thẳng lưng và thoải mái.
Bước 2, hít vào sâu, từ từ bằng mũi và giữ đếm 3-4 nếu có thể, sau đó nhẹ nhàng thở ra khỏi miệng.
Bước 3, thở nhẹ nhàng, thư thái trong 20-30 giây đồng thời kiểm soát nhịp thở. Lặp lại bước 2 và 3 khoảng 3-4 lần.
Bước 4, hít sâu từ từ vào bằng mũi, sau đó thở nhanh không khí ra bằng miệng.
“Mọi người có thể lặp lại các bước này trong 3-4 chu kỳ hoặc đến khi cảm thấy đờm đã sạch. Đôi khi, chúng ta có thể cảm thấy chóng mặt khi thực hiện. Lúc này, bệnh nhân cần tạm dừng nghỉ 30 phút rồi lặp lại. Chúng ta có thể sử dụng kỹ thuật này nhiều lần trong ngày. Điều quan trọng là tìm thời điểm thuận tiện và cố gắng áp dụng khi cảm thấy hiệu quả nhất”, PGS Đào nói.
Với các phương pháp phải sử dụng thuốc, vị chuyên gia nhấn mạnh bệnh nhân cần tuân thủ tuyệt đối chỉ định từ bác sĩ. Lý do là tùy tác nhân cụ thể, bác sĩ mới đưa ra chỉ định thuốc phù hợp.
Theo đó, nếu nguyên nhân ho là vấn đề kích thích, bệnh nhân có thể được kê thuốc ức chế thần kinh trung ương nhằm giảm cơn ho hoặc thuốc ngậm để hạn chế kích thích.
Nếu nguyên nhân của các cơn ho là viêm nhiễm, bác sĩ sẽ cho bệnh nhân sử dụng thuốc kháng sinh và/hoặc kháng viêm steroid đường uống và/hoặc đường hít, xịt.
Ngoài ra, thuốc làm loãng đờm cũng có thể được sử dụng để tránh sự bám dính của dịch tiết trên biểu mô đường hô hấp, loại bỏ điều kiện phát triển với vi khuẩn gây bệnh.
PGS Đào giải thích: “Thuốc ho long đờm hay thuốc tiêu chất nhầy được sử dụng để làm long tiết dịch từ niêm mạc phế quản, khí quản. Thuốc có tác dụng thay đổi cấu trúc, giảm độ quánh nhớt của đờm nhầy, từ đó khiến đờm được tống ra khỏi đường hô hấp bằng hành động khạc nhổ hoặc thông qua hệ thống lông chuyển. Nhóm thuốc long đờm bao gồm eprazinon, carbocystein, bromhexin, acetylcystein, ambroxol,…”
Ngoài ra, vị chuyên gia cũng cho biết thêm một số trường hợp được xác định có tổn thương đường hô hấp nặng hoặc không đáp ứng các phương pháp điều trị đường uống sẽ phải nhập viện để xử lý.
Nguồn: Zingnews.vn