Nâng cao năng lực phòng ngừa và ứng phó với bạo lực gia đình trong kỷ nguyên số

Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch (BVHTTDL) phối hợp với Quỹ Dân số Liên Hợp Quốc (UNFPA) tại Việt Nam, với sự hỗ trợ tài chính của KOICA, đã khởi động dự “Nâng cao năng lực phòng ngừa và ứng phó với bạo lực gia đình giai đoạn 2025-2026”. Dự án nhằm tăng cường hệ thống phòng ngừa và ứng phó với bạo lực gia đình tại Việt Nam, theo Luật Phòng, chống bạo lực gia đình năm 2022; Nghị định số 76/2023/NĐ-CP và các văn bản hướng dẫn thi hành.

Lễ khởi động quy tụ gần 100 đại biểu từ các bộ, ngành, địa phương, đối tác phát triển, tổ chức xã hội, diễn ra đúng Ngày Quốc tế Xóa bỏ Bạo lực đối với Phụ nữ (25/11/2025), mở đầu Chiến dịch toàn cầu 16 ngày Hành động và Tháng Hành động quốc gia vì Bình đẳng giới và phòng ngừa, ứng phó với bạo lực trên cơ sở giới tại Việt Nam.

Bạo lực gia đình, đặc biệt là bạo lực đối với phụ nữ và trẻ em gái, vẫn là thách thức nghiêm trọng tại Việt Nam. Cuộc điều tra quốc gia về bạo lực đối với phụ nữ năm 2019 cho thấy gần 63% phụ nữ từng trải qua ít nhất một hình thức bạo lực do chồng hoặc bạn tình gây ra. Trong vòng 12 tháng trước khảo sát, có tới 31,6% phụ nữ phải chịu bạo lực. Thiệt hại kinh tế cũng đáng báo động khi phụ nữ mất trung bình 26% thu nhập hằng năm, và tổng chi phí xã hội tương đương 1,81% GDP của Việt Nam. Dù bị ảnh hưởng nặng nề, hơn một nửa nạn nhân (52,5%) không chia sẻ trải nghiệm với bất kỳ ai, khiến bạo lực tiếp tục bị che giấu và kéo dài.

Trong kỷ nguyên số, các hình thức bạo lực gia đình có xu hướng biến đổi theo hướng tinh vi hơn. Quấy rối trực tuyến, giám sát bằng công nghệ, đe dọa qua mạng xã hội hay chia sẻ hình ảnh nhạy cảm không có sự đồng ý đang gia tăng và gây tổn hại tương đương, thậm chí lớn hơn so với bạo lực trực tiếp. Những hành vi này kéo dài sự kiểm soát và xâm hại trong không gian mạng, đòi hỏi các cơ quan quản lý và xã hội phải cập nhật cách thức nhận diện, can thiệp và hỗ trợ phù hợp.

Dự án do Cục Văn hóa cơ sở, Gia đình và Thư viện (BVHTTDL) triển khai, tập trung nâng cao năng lực cho đội ngũ cung cấp dịch vụ, củng cố cơ chế phối hợp liên ngành, thúc đẩy thực hành an toàn trong môi trường số, hoàn thiện hệ thống dữ liệu giám sát và duy trì các dịch vụ hỗ trợ thiết yếu. Bên cạnh đó, dự án hướng tới thể chế hóa và nhân rộng các mô hình can thiệp hiệu quả, dựa trên bằng chứng quốc tế và kinh nghiệm tại Việt Nam.

Ông Matt Jackson, Trưởng đại diện UNFPA tại Việt Nam khẳng định, bạo lực gia đình không chỉ gây tổn hại thể chất và tinh thần mà còn làm suy yếu nền tảng của gia đình và cộng đồng. Theo ông, để ứng phó hiệu quả cần có hệ thống pháp lý mạnh mẽ, sự tham gia của toàn xã hội, năng lực số và nguồn lực bền vững nhằm đảm bảo không ai bị bỏ lại phía sau. UNFPA cam kết tiếp tục đồng hành với Việt Nam trong bảo vệ phụ nữ, trẻ em gái và vị thành niên trên mọi không gian, bao gồm cả môi trường mạng.

Thứ trưởng Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch Trịnh Thị Thủy khẳng định Chính phủ luôn coi trọng việc hoàn thiện hành lang pháp lý và triển khai các hoạt động phòng ngừa bạo lực gia đình. Tuy nhiên, bối cảnh mới đòi hỏi đẩy mạnh truyền thông, nâng cao nhận thức cộng đồng và cải thiện chất lượng dịch vụ hỗ trợ nạn nhân. Sự hợp tác giữa BVHTTDL, UNFPA và KOICA sẽ giúp Việt Nam triển khai các giải pháp hiệu quả, góp phần bảo vệ phụ nữ, trẻ em và củng cố gia đình Việt Nam.

Dự án phù hợp với ưu tiên trong Chương trình Quốc gia của UNFPA tại Việt Nam và kế thừa hơn một thập kỷ hợp tác với BVHTTDL trong lĩnh vực phòng, chống bạo lực gia đình. UNFPA sẽ tiếp tục cung cấp hỗ trợ kỹ thuật, tư vấn chính sách và triển khai các mô hình can thiệp, trong đó có vận hành Tổng đài quốc gia về phòng, chống bạo lực gia đình, tăng cường phối hợp liên ngành và thúc đẩy ứng dụng công nghệ trong ngăn chặn, xử lý bạo lực trên cơ sở giới.

Thanh Bình