Dệt may Việt Nam trước “cơ hội vàng”: Công nghiệp hỗ trợ và chuỗi cung ứng là chìa khóa

Ngành dệt may Việt Nam đang bước vào giai đoạn phát triển mạnh mẽ, không chỉ vượt qua giai đoạn gia công giá rẻ mà còn vươn tới phân khúc cao cấp. Tuy nhiên, để tận dụng tối đa cơ hội, các doanh nghiệp cần củng cố công nghiệp hỗ trợ và tối ưu chuỗi cung ứng, đặc biệt khi chi phí logistics vẫn là thách thức lớn.

Ngày 9-10, tại Hội nghị ngành dệt may và chuỗi cung ứng do Ngân hàng TMCP Á Châu (ACB) tổ chức, ông Vũ Đức Giang, Chủ tịch Hiệp hội Dệt may Việt Nam (VITAS), nhấn mạnh rằng ngành dệt may Việt Nam đang đứng trước cơ hội lớn nhưng cũng đầy thách thức trong bối cảnh thương mại toàn cầu liên tục biến động.

Theo số liệu 9 tháng đầu năm 2025, tổng kim ngạch xuất khẩu dệt may đạt 34,75 tỉ USD, tăng 7,7% so với cùng kỳ năm trước. Đây là dấu hiệu rõ ràng về sự phục hồi sau giai đoạn trầm lắng, đồng thời khẳng định vị thế Việt Nam thứ ba thế giới về xuất khẩu dệt may. Hàng Việt Nam hiện có mặt tại 138 thị trường, nhờ lợi thế từ 16 hiệp định thương mại tự do (FTA) đã ký và dự kiến tăng lên 22 FTA vào năm 2027.

Không chỉ mở rộng thị trường, ngành dệt may Việt Nam còn chuyển hướng sang phân khúc cao cấp, với sản phẩm có giá trị công nghệ và thiết kế cao. Đặc biệt, thị trường Trung Đông và châu Phi đang nổi lên là điểm đến tiềm năng. Chỉ riêng Trung Đông, doanh thu đạt 1 tỉ USD năm 2024 và 700 triệu USD trong 7 tháng đầu năm 2025, cho thấy sản phẩm Việt không chỉ phục vụ phân khúc phổ thông mà còn hướng tới khách hàng có nhu cầu cao.

Tuy nhiên, thách thức lớn vẫn là chi phí logistics và nguồn nguyên liệu phụ thuộc nhập khẩu. Ông Huỳnh Duy Sang, Giám đốc khối thị trường tài chính ACB, cho biết tổng kim ngạch nhập khẩu nguyên phụ liệu ngành dệt may hiện đạt 16 tỉ USD, trong đó riêng vải chiếm 11 tỉ USD. Điều này cho thấy ngành dệt may vẫn phụ thuộc nhiều vào nguồn cung từ nước ngoài, ảnh hưởng trực tiếp đến giá thành và lợi nhuận doanh nghiệp. Bài toán này sẽ đặt ra câu hỏi về nâng cao tỷ lệ nội địa hóa các sản phẩm của ngành dệt may, để cạnh tranh với các thương hiệu toàn cầu.

Vải, phụ liệu, máy móc, thiết bị và dịch vụ logistics, đang trở thành mắt xích quan trọng trong chuỗi giá trị dệt may

Đồng quan điểm, bà Đặng Minh Phương, Chủ tịch Hiệp hội Logistics TP.HCM, nhấn mạnh: “Chúng ta có cơ hội lớn nhờ dịch chuyển đơn hàng từ Trung Quốc và Bangladesh sang Việt Nam, nhưng chi phí logistics cao làm giảm sức cạnh tranh của doanh nghiệp. Tối ưu chuỗi cung ứng và công nghiệp hỗ trợ là yếu tố sống còn để duy trì lợi nhuận và đảm bảo đơn hàng quốc tế.”

Theo các chuyên gia, Công nghiệp hỗ trợ ngành dệt may tại Việt Nam, bao gồm vải, phụ liệu, máy móc, thiết bị và dịch vụ logistics, đang trở thành mắt xích quan trọng trong chuỗi giá trị dệt may. Việc phát triển công nghiệp hỗ trợ nội địa sẽ giúp doanh nghiệp giảm nhập khẩu nguyên liệu, chủ động sản xuất, tiết kiệm chi phí và nâng cao chất lượng sản phẩm. Đây cũng là cách để ngành dệt may Việt Nam tận dụng tối đa các FTA và tăng khả năng cạnh tranh trên thị trường quốc tế.

Ngoài ra, các ngân hàng cũng đóng vai trò hỗ trợ quan trọng. Ông Ngô Tấn Long, Phó tổng giám đốc ACB, cho biết ngân hàng có kế hoạch tăng trưởng danh mục tài trợ cho ngành dệt may trong 2-3 năm tới, đồng thời cung cấp gói vay vốn lưu động với hạn mức đến 8 tỉ đồng, thời gian vay đến 10 năm cho ngành logistics. Khi tỷ giá biến động, các giải pháp phòng ngừa rủi ro tài chính sẽ giúp doanh nghiệp ổn định chi phí và tập trung vào sản xuất cốt lõi.

Trong bối cảnh toàn cầu hóa và hội nhập sâu rộng, ngành dệt may Việt Nam có cơ hội lớn để nâng tầm sản phẩm, mở rộng thị trường và phát triển bền vững. Tuy nhiên, công nghiệp hỗ trợ mạnh, chuỗi cung ứng tối ưu và chi phí logistics hợp lý là những yếu tố then chốt để doanh nghiệp tận dụng “cửa sáng” này. Sự phối hợp nhịp nhàng giữa doanh nghiệp, hiệp hội và hệ thống ngân hàng sẽ quyết định mức độ thành công của ngành trong giai đoạn mới.

Đỗ Ngọc