Câu chuyện về chữ viết của tiếng Việt
Trong khuôn khổ của Triển lãm Sách chào mừng 70 năm Ngày giải phóng Thủ đô, Nhà xuất bản Kim Đồng tổ chức tọa đàm “Hành trình sáng tạo chữ Quốc ngữ – Câu chuyện về chữ viết của tiếng Việt” xoay quanh việc sáng tạo và phát triển, phổ biến chữ Quốc ngữ và cuốn sách “Hành trình sáng tạo chữ Quốc ngữ”.
Chương trình có sự tham gia của các khách mời, TS. Phạm Thị Kiều Ly – tác giả cuốn sách Hành trình sáng tạo chữ Quốc ngữ, PGS.TS. Trần Trọng Dương – Nhà nghiên cứu Hán Nôm và TS. Vũ Đức Liêm – nhà nghiên cứu lịch sử và đông đảo các bạn trẻ, những người có niềm đam mê sách.
Với chủ đề Hành trình sáng tạo chữ Quốc ngữ – Câu chuyện về chữ viết của tiếng Việt, buổi tọa đàm xoay quanh chuyến hành trình sáng tạo và phát triển, phổ biến của chữ viết hệ Latinh của tiếng Việt, kể từ khi giáo sĩ Alexandre de Rhodes lần đầu đặt chân tới Việt Nam vào 400 năm trước (1624-2024) và giá trị của các loại văn tự được ghi nhận trong sự thăng trầm của lịch sử Việt Nam.
Chữ viết chính là một trong những thành tựu văn hóa nổi bật nhất của nền văn minh nhân loại. Mỗi quốc gia, dân tộc có tiếng nói, chữ viết khác nhau. Là một người Việt Nam, chúng ta đã bao giờ thắc mắc chữ viết Tiếng Việt ra đời như thế nào? Tại sao chúng ta hiện nay lại đang dùng văn tự Latinh, khác hẳn với các nước “đồng văn” xung quanh như Nhật Bản, Hàn Quốc? Chúng ta vẫn nói mình dùng chữ Quốc ngữ. Vậy chữ Quốc ngữ là gì? Ai đã tạo ra nó? Đó chính là những nội dung mà cuốn sách Hành trình sáng tạo chữ Quốc ngữ sẽ giải đáp.
Theo TS. Phạm Thị Kiều Ly – tác giả cuốn sách “Hành trình sáng tạo chữ Quốc ngữ”, lịch sử chữ Quốc ngữ gắn với những câu chuyện li kỳ và hành trình truyền giáo của các giáo sĩ phương Tây.
Ban đầu, đây chỉ là một công cụ để học tiếng Việt nhằm trao đổi với người Việt và thuận tiện trong việc truyền giáo. Sau đó nó được sử dụng như một thứ mật mã và chỉ được dạy trong các chủng viện. Dần dần, chữ Quốc ngữ thay thế chữ Nho trong các văn bản hành chính của đất nước, nắm vai trò khai dân trí và trở thành chữ viết chính thức của nước ta.
Hành trình sáng tạo chữ Quốc ngữ là cuốn tranh truyện bán hư cấu kể lại câu chuyện cuộc đời nhiều thăng trầm của giáo sĩ Đắc Lộ – Alexandre de Rhodes, một vị linh mục, người của Tòa thánh Vatican, đã tới Việt Nam từ thế kỉ 17 và có công rất lớn trong việc in cuốn từ điển đầu tiên của tiếng Việt (Từ điển Việt-Bồ-La) vào năm 1651.
Thông qua chương trình giao lưu, NXB Kim Đồng mong muốn công chúng hiểu rõ hơn về tiếng Việt, truyền ngọn lửa tình yêu tiếng Việt – thứ ngôn ngữ rất đẹp của dân tộc Việt Nam.
Lê Minh