Bồi dưỡng kiến thức hệ sinh thái học tập sáng tạo cho giáo viên: một số gợi mở về giáo dục sáng tạo trong kỷ nguyên số
Mới đây, Trường Đại học Thủ đô Hà Nội đã triển khai chương trình tập huấn, bồi dưỡng và tổng kết thực nghiệm mô hình tại Thường Tín. Chương trình nằm trong khuôn khổ thực hiện Quyết định số 4906/QĐ-UBND ngày 8/12/2022 của UBND TP Hà Nội về phát triển mô hình “Hệ sinh thái học tập, sáng tạo” ở các cấp học, góp phần nâng cao nhận thức, năng lực triển khai giáo dục sáng tạo cho đội ngũ cán bộ quản lý, giáo viên trên địa bàn.
Chương trình có sự tham dự của đại diện UBND các xã Thường Tín, Thượng Phúc, Hồng Vân, Chương Dương; lãnh đạo Trường Đại học Thủ đô Hà Nội; Ban Chuyên môn Chương trình 1217, cùng hơn 300 cán bộ quản lý, giáo viên các cấp mầm non, tiểu học, THCS và THPT trên địa bàn.
Trước đó, từ ngày 1/12 đến 21/12/2025, Trường Đại học Thủ đô Hà Nội đã tổ chức chuỗi hoạt động bồi dưỡng kiến thức về hệ sinh thái học tập sáng tạo dành cho đội ngũ giáo viên và cán bộ quản lý giáo dục. Chương trình tập trung nâng cao nhận thức về vai trò của hệ sinh thái học tập sáng tạo trong bối cảnh chuyển đổi số và đổi mới giáo dục, đồng thời trang bị kỹ năng triển khai các hoạt động học tập sáng tạo, tăng cường ứng dụng công nghệ và kết nối các nguồn lực giáo dục trong và ngoài nhà trường.
Ở cấp mầm non, chương trình bồi dưỡng hướng tới việc nâng cao năng lực thiết kế các hoạt động “học mà chơi”, gắn với phát triển năng lực sáng tạo, tư duy phản biện và kỹ năng hợp tác cho trẻ. Giáo viên được trang bị thêm kỹ năng quan sát, đánh giá quá trình học tập của trẻ thông qua các công cụ đánh giá định kỳ, mục tiêu học tập mở, đồng thời tăng cường phối hợp với phụ huynh và cộng đồng để mở rộng không gian và nguồn lực học tập.
Đối với cấp tiểu học, nội dung bồi dưỡng tập trung khuyến khích học sinh khám phá, giải quyết các vấn đề thực tiễn thông qua phương pháp học tập dựa trên dự án (project-based learning) và tư duy thiết kế (design thinking). Chương trình nhấn mạnh phát triển tư duy sáng tạo, tư duy phản biện, năng lực làm việc nhóm từ sớm, đồng thời tích hợp STEM, ngôn ngữ và mỹ thuật. Hình thức đánh giá cũng được đa dạng hóa thông qua các sản phẩm học tập như bài thuyết trình, mô hình, video ngắn, thay vì chỉ dựa vào kiểm tra viết truyền thống.
Với cấp THCS, chương trình giới thiệu các mô hình học tập linh hoạt, cá nhân hóa, phù hợp với đặc điểm tâm sinh lý của học sinh tuổi dậy thì. Học sinh được khuyến khích tham gia các cộng đồng học tập mở, phát triển kỹ năng tự quản lý và tự học có định hướng. Bên cạnh đó, việc ứng dụng công nghệ và dữ liệu trong theo dõi tiến bộ học tập, điều chỉnh kế hoạch giảng dạy cũng được chú trọng.
Ở cấp THPT, chương trình bồi dưỡng hướng tới phát triển năng lực nghề nghiệp và tư duy hệ thống cho học sinh, góp phần chuẩn bị cho quá trình tuyển sinh và hội nhập thị trường lao động. Nội dung đào tạo nhấn mạnh tăng cường hợp tác giữa nhà trường và doanh nghiệp nhằm hình thành các mô-đun học tập thực tiễn, hoạt động thực tập và dự án cộng đồng; đồng thời phát triển các kỹ năng mềm như giao tiếp, lãnh đạo, làm việc nhóm, quản trị dự án và thuyết trình khoa học.
Theo đánh giá của Ban tổ chức, khóa bồi dưỡng đã nhận được sự hưởng ứng tích cực, hào hứng từ đội ngũ cán bộ quản lý, giáo viên và nhân viên các nhà trường. Chương trình được thiết kế bám sát thực tiễn, góp phần nâng cao nhận thức về hệ sinh thái học tập sáng tạo, làm rõ vai trò kiến tạo của mỗi chủ thể trong nhà trường, từ đó tạo nền tảng quan trọng cho việc xây dựng và phát triển hệ sinh thái học tập sáng tạo liên thông, bền vững trên địa bàn thành phố Hà Nội.
Lê Giang
