10 dấu ấn nổi bật liên quan đến hoạt động của doanh nhân, doanh nghiệp năm 2023
Tạp chí công bố 10 dấu ấn nổi bật liên quan đến hoạt động của doanh nhân, doanh nghiệp năm 2023.
1. Bộ Chính trị ban hành Nghị quyết số 41-NQ/TW về xây dựng và phát huy vai trò đội ngũ doanh nhân Việt Nam trong thời kỳ mới
Ngày 10/10/2023, thay mặt Bộ Chính trị, Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng đã ký ban hành Nghị quyết số 41-NQ/TW về xây dựng và phát huy vai trò đội ngũ doanh nhân Việt Nam trong thời kỳ mới, thay cho Nghị quyết số 09-NQ/TW được ban hành cách đây 12 năm.
Nghị quyết số 41-NQ/TW với những điểm mới, nhấn mạnh vai trò của đội ngũ doanh nhân là một trong những lực lượng nòng cốt góp phần đẩy mạnh sự nghiệp công nghiệp hoá, hiện đại hoá đất nước và hội nhập quốc tế; đưa ra yêu cầu xây dựng và phát triển nền kinh tế độc lập, tự chủ, bảo đảm quốc phòng, an ninh; tạo môi trường đầu tư, kinh doanh thuận lợi, an toàn, bình đẳng để doanh nghiệp phát triển và cống hiến; bổ sung chế tài kinh tế phù hợp để xử lý vi phạm, không hình sự hoá quan hệ kinh tế… kỳ vọng sẽ là điểm tựa để doanh nghiệp, doanh nhân Việt Nam phát triển trong thời kỳ mới, đóng góp xứng tầm cho việc thực hiện các mục tiêu phát triển đất nước mà Đại hội XIII của Đảng đã để ra, trở thành quốc gia phát triển vào năm 2045.
2. Mở rộng quan hệ ngoại giao, thế giới – Tiếp tục nâng cao vị thế, uy tín đất nước trên trường quốc tế, tạo cơ hội và thuận lợi cho việc mở rộng hoạt động của cộng đồng doanh nhân, doanh nghiệp
Từ ngày 10 – 11/9/2023, Tổng thống Hoa Kỳ Joe Biden thăm cấp Nhà nước tới Việt Nam theo lời mời của Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng và hai bên chính thức nâng cấp quan hệ lên Đối tác chiến lược toàn diện.
Trong hai ngày (12-13/12), Tổng Bí thư, Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình và Phu nhân là Giáo sư Bành Lệ Viên, cùng đoàn đại biểu cấp cao đã có chuyến thăm cấp Nhà nước tới Việt Nam. Trong chuyến thăm lần này hai bên đã ký 36 văn kiện hợp tác trên nhiều lĩnh vực, ở các cấp Trung ương và địa phương, tạo khuôn khổ quan hệ hợp tác lâu dài, làm phong phú nội hàm hợp tác giữa hai nước.
Trong nửa nhiệm kỳ Đại hội Đảng XIII, đã diễn ra hơn 170 hoạt động đối ngoại cấp cao. Trong đó có hơn 30 chuyến thăm của các đồng chí Lãnh đạo chủ chốt đến các quốc gia, đón hơn 30 đoàn lãnh đạo cấp cao đến Việt Nam, hơn 80 cuộc điện đàm, hội đàm trực tuyến đã được thực hiện.
Đến nay, Việt Nam đã có quan hệ ngoại giao với 192 nước, đặc biệt là quan hệ với các đối tác quan trọng, các nước láng giềng ngày càng được mở rộng, đi vào chiều sâu, thực chất và hiệu quả.
3. Năm chỉ đạo định hướng của Chủ tịch nước tới cộng đồng doanh nhân, doanh nghiệp tại lễ kỷ niệm 60 năm thành lập VCCI
Tại lễ kỷ niệm 60 năm ngày thành lập VCCI (27/4/1993-27/4/2023), Chủ tịch nước Võ Văn Thưởng đã có 5 chỉ đạo có tính chất định hướng tới cộng đồng doanh nhân, doanh nghiệp Việt Nam:
Thứ nhất, mỗi lực lượng trong xã hội đều có vị trí, vai trò quan trọng, nhưng để đất nước giàu mạnh thì phải trông chờ vào đội ngũ doanh nhân, doanh nghiệp. Đây là lực lượng tiên phong, chủ lực trong thực hiện sự nghiệp công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước, góp phần nâng cao chất lượng, hiệu quả, sức cạnh tranh và bảo đảm độc lập, tự chủ của nền kinh tế. Xây dựng và phát huy vai trò đội ngũ doanh nhân, doanh nghiệp luôn gắn liền với hoàn thiện đồng bộ thể chế phát triển, mà trọng tâm là thể chế kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa; bảo đảm quyền sở hữu và tự do kinh doanh của doanh nhân theo pháp luật, khuyến khích doanh nhân làm giàu chính đáng cho mình và cho đất nước. Phải xóa bỏ mọi rào cản, định kiến, tạo mọi điều kiện thuận lợi để phát triển kinh tế tư nhân cả về số lượng và chất lượng; khuyến khích hình thành, phát triển những tập đoàn kinh tế tư nhân lớn, tiềm lực mạnh, có khả năng cạnh tranh khu vực, quốc tế; phấn đấu đến năm 2030 có ít nhất 2 triệu doanh nghiệp với tỉ trọng đóng góp của khu vực kinh tế tư nhân vào GDP đạt từ 60 đến 65%.
Thứ hai, khát vọng phát triển đất nước phồn vinh, hạnh phúc bao hàm và nâng đỡ cho khát vọng làm giàu chân chính của mỗi người. Doanh nhân, doanh nghiệp Việt Nam phải tăng cường đoàn kết, hợp tác trong sản xuất, kinh doanh, phát triển các mô hình liên kết theo chuỗi giá trị, chuỗi cung ứng… tạo sức mạnh của thương hiệu Việt trên thương trường, hội nhập quốc tế thành công; mở rộng liên kết, hợp tác với các đối tác quốc tế theo tinh thần cùng thành công, cùng thắng. Mỗi doanh nhân phải nhận thức rõ vai trò của mình trong khối đại đoàn kết toàn dân tộc, tăng cường đoàn kết, hợp tác với công nhân, nông dân và đội ngũ trí thức dưới sự lãnh đạo của Đảng, vì mục tiêu dân giàu, nước mạnh, dân chủ, công bằng, văn minh. Phải quan tâm xây dựng mối quan hệ lao động tiến bộ, hài hoà trong doanh nghiệp, đảm bảo tốt việc làm, thu nhập và phát triển nghề nghiệp, tài năng của người lao động.
Thứ ba, tuân thủ pháp luật, luôn đặt lợi ích của doanh nghiệp, của cá nhân gắn liền với lợi ích của đất nước, lợi ích cộng đồng, là điều kiện để doanh nghiệp phát triển lành mạnh, bền vững. Mỗi doanh nhân phải nhận thức sâu sắc về pháp luật, biết điều gì đúng nên làm để phát huy và điều gì sai không nên làm. Trong xây dựng và phát triển doanh nghiệp, cần hướng đến việc khơi dậy, khuyến khích, cổ vũ mạnh mẽ tinh thần kinh doanh, khát vọng làm giàu chân chính trong xã hội. Phát triển doanh nghiệp không chỉ hướng tới tạo ra các tỷ phú mà hơn nữa, còn phải tạo ra các tập đoàn kinh tế lớn, có tiềm lực mạnh, có khả năng cạnh tranh khu vực và quốc tế, sở hữu các công nghệ tiên tiến, cồng nghệ lõi, hoạt động ở tầm đa quốc gia. Bên cạnh đó, phát triển phải bền vững cả về kinh tế, bền vững về xã hội và môi trường, đáp ứng được nhu cầu của hiện tại mà không làm tổn hại đến tương lai.
Thứ tư, Liên đoàn Thương mại và Công nghiệp Việt Nam cùng các hiệp hội doanh nghiệp có vai trò, nhiệm vụ quan trọng trong tập hợp, thúc đẩy phát triển và phát huy đội ngũ doanh nhân, doanh nghiệp Việt Nam. Là tổ chức chính trị – xã hội – nghề nghiệp do Đảng, Nhà nước giao nhiệm vụ, đại diện quốc gia của cộng đồng doanh nghiệp, các hiệp hội doanh nghiệp, đội ngũ doanh nhân và người sử dụng lao động ở Việt Nam, Liên đoàn phải thực sự là trung tâm tập hợp, đoàn kết và hỗ trợ, là chỗ dựa tin cậy của cộng đồng doanh nhân, doanh nghiệp, hiệp hội doanh nghiệp, giúp doanh nghiệp Việt Nam hội nhập thành công. Là cầu nối giữa Đảng, Nhà nước với giới doanh nhân, doanh nghiệp, Liên đoàn phải chuyển tải được ý kiến, nguyện vọng chính đáng của cộng đồng doanh nghiệp, thực tiễn sản xuất, kinh doanh vào quá trình xây dựng chủ trương, đường lối của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước. Liên đoàn, các hiệp hội doanh nhân, doanh nghiệp cần tiên phong xây dựng, hình thành hệ giá trị, chuẩn mực đạo đức doanh nhân, văn hoá kinh doanh phù hợp với giá trị, đạo đức, văn hoá Việt Nam, với tinh hoa văn hoá kinh doanh quốc tế; đề cao tinh thần dân tộc, trách nhiệm xã hội và khát vọng phát triển đất nước phồn vinh, hạnh phúc.
Thứ năm, trong quá trình đổi mới đất nước, doanh nghiệp có vốn đầu tư nước ngoài đã trở thành một bộ phận hữu cơ quan trọng trong cộng đồng doanh nghiệp và nền kinh tế Việt Nam. Thời gian tới, Việt Nam tiếp tục đẩy mạnh công nghiệp hoá, hiện đại hóa đất nước và hội nhập quốc tế, đó là cơ hội để các doanh nhân, doanh nghiệp nước ngoài mở rộng hoạt động sản xưất, kinh doanh và đầu tư tại Việt Nam. Việt Nam cam kết tạo điều kiện kinh doanh thuận lợi, bảo vệ quyền, lợi ích chính đáng, hợp pháp của các nhà đầu tư nuớc ngoài theo pháp luật và các điều uớc, hiệp định quốc tế mà Việt Nam đã ký kết.
4. Chính phủ ban hành nhiều chính sách hỗ trợ doanh nhân, doanh nghiệp phát triển bền vững
Năm 2023, hàng loạt chính sách đã được chính phủ ban hành kịp thời nhằm hỗ trợ doanh nhân, doanh nghiệp phát triển bền vững. Trong đó, chính sách quan trọng nhất là Nghị quyết số 33/NQ-CP của Chính phủ về một số giải pháp tháo gỡ và thúc đẩy thị trường bất động sản phát triển an toàn, lành mạnh, bền vững.
Trong đó Chính phủ yêu cầu tạo điều kiện cho các doanh nghiệp, người mua nhà và nhà đầu tư được nhanh chóng tiếp cận nguồn vốn tín dụng; có biện pháp xử lý phù hợp cho các doanh nghiệp BĐS khó khăn (như giãn nợ gốc, lãi vay, cơ cấu lại nhóm nợ…); tập trung các dự án, phương án vay vốn khả thi, khách hàng có năng lực tài chính, khả năng trả nợ đầy đủ và đúng hạn; ưu tiên các dự án BĐS nhà ở, đáp ứng nhu cầu thực của người dân, có hiệu quả, thanh khoản tốt như nhà ở xã hội, cải tạo chung cư cũ, văn phòng cho thuê, BĐS phục vụ sản xuất, công nghiệp, du lịch…
Chính phủ yêu cầu tạo điều kiện cho các doanh nghiệp, người mua nhà và nhà đầu tư được nhanh chóng tiếp cận nguồn vốn tín dụng.
Thủ tướng yêu cầu Ngân hàng Nhà nước Việt Nam khẩn trương triển khai thực hiện Chương trình tín dụng khoảng 120.000 tỷ đồng để chỉ đạo các ngân hàng thương mại cho chủ đầu tư và người mua nhà của các dự án nhà ở xã hội, nhà ở công nhân, dự án cải tạo, xây dựng lại chung cư cũ vay với lãi suất ưu đãi theo Nghị quyết số 33/NQ-CP ngày 11 tháng 3 năm 2023 của Chính phủ.
Thủ tướng Chính phủ phê duyệt Đề án “Đầu tư xây dựng ít nhất 1 triệu căn hộ nhà ở xã hội cho đối tượng thu nhập thấp, công nhân khu công nghiệp giai đoạn 2021 – 2030”.
Bên cạnh đó, toàn bộ các chính sách (bao gồm giãn, hoãn, giảm thuế, phí…) mà Chính phủ ban hành trong thời gian vừa qua nhằm hỗ trợ cho các thị trường, như thị trường vốn, đất đai, bất động sản, du lịch…, có thể nói là chưa từng có. Đáng chú ý, hầu hết các chính sách áp dụng từ thời kỳ dịch bệnh COVID-19 đến nay được giữ nguyên. Theo đó, tổng quy mô các giải pháp hỗ trợ về thuế năm 2023 là 165.026 tỷ đồng, trong đó, số tiền thuế, tiền thuê đất thuộc diện được gia hạn là 106.946 tỷ đồng; số tiền thuế, tiền thuê đất được miễn, giảm là 58.080 tỷ đồng.
5. Quốc hội thông qua các Luật quan trọng liên quan đến sự phát triển của cộng đồng doanh nhân, doanh nghiệp
Sau hơn 22 ngày làm việc (từ 23/10 đến 29/11/2023), Kỳ họp thứ 6, Quốc hội khóa XV đã thông qua 7 luật và 9 nghị quyết. Trong đó có nhiều luật quan trọng tác động quan trọng tới hoạt động kinh doanh của doanh nghiệp như: Luật Kinh doanh bất động sản (sửa đổi); Luật Nhà ở (sửa đổi); Luật Viễn thông (sửa đổi); Luật Tài nguyên nước (sửa đổi)…
Kỳ họp thứ 6, Quốc hội khóa XV.
Đồng thời, cho ý kiến về việc tiếp thu, chỉnh lý và quyết định điều chỉnh thời điểm trình Quốc hội xem xét, thông qua dự án Luật Đất đai (sửa đổi) và dự án Luật Các tổ chức tín dụng (sửa đổi) sang kỳ họp gần nhất, đảm bảo chất lượng và kịp thời tháo gỡ khó khăn, vướng mắc từ thực tiễn hiện nay.
6. Tăng trưởng kinh tế của Việt Nam cao hơn trung bình toàn cầu
Trong đó, những điểm nổi bật là kinh tế vĩ mô tiếp tục ổn định, lạm phát được kiểm soát, tăng trưởng được thúc đẩy, các cân đối lớn được bảo đảm. Chỉ số giá tiêu dùng (CPI) bình quân 11 tháng tăng 3,22%. Thu ngân sách Nhà nước 11 tháng ước đạt 94,9% dự toán, ước cả năm vượt mục tiêu đã đề ra do tháng 12 thường có tỉ trọng thu cao, tạo thêm nguồn vốn cho đầu tư phát triển.
Chỉ số giá tiêu dùng (CPI) bình quân 11 tháng tăng 3,22%.
Xuất nhập khẩu tiếp tục đà tăng trở lại. Trong tháng 11, xuất khẩu tăng 6,7% so với cùng kỳ. Tính chung 11 tháng, xuất khẩu đạt 322,5 tỷ USD, giảm 5,9%; nhập khẩu 296,67 tỷ USD, giảm 10,7%; xuất siêu 25,83 tỷ USD (cùng kỳ năm trước là 10,3 tỷ USD).
Phát triển doanh nghiệp tích cực hơn. Trong 11 tháng có trên 201.500 doanh nghiệp gia nhập và tái gia nhập thị trường, tăng 3,5% so với cùng kỳ.
7. Dấu ấn hội nhập quốc tế của cộng đồng doanh nhân, doanh nghiệp doanh nghiệp Việt Nam trên trường quốc tế
Hội nghị Thượng đỉnh doanh nghiệp APEC (APEC CEO Summit) quy tụ các nhà lãnh đạo chính trị cao nhất từ khu vực châu Á – Thái Bình Dương cùng các CEO, doanh nhân, nhà lãnh đạo tư tưởng và các bên liên quan khác để trao đổi về những cơ hội, thách thức toàn cầu đang định hình các xu hướng kinh tế, môi trường và xã hội trong khu vực. Đây là sự kiện có quy mô lớn nhất của cộng đồng doanh nghiệp trong khu vực với sự tham dự của hơn 2.000 lãnh đạo các tập đoàn hàng đầu thế giới và khu vực châu Á – Thái Bình Dương.
Chủ tịch nước Võ Văn Thưởng ký poster lưu niệm tại Hội nghị Thượng đỉnh Doanh nghiệp APEC. Ảnh: TTXVN
Trong công tác đàm phán các hiệp định năm 2023, xây dựng phương án đàm phán về thương mại hàng hóa trong Hiệp định Thương mại tự do (FTA) giữa Việt Nam và Khối thương mại tự do châu Âu (VN-EFTA FTA), Hiệp định đối tác kinh tế toàn diện giữa Việt Nam và các Tiểu Vương quốc Ả-rập Thống nhất – UAE (CEPA); đàm phán nâng cấp về thương mại hàng hóa đối với một số FTA đã ký kết, như Hiệp định thương mại hàng hoá ASEAN (ATIGA), ASEAN – Trung Quốc (ACFTA)…
Riêng VCCI đã có hàng trăm cuộc đối thoại, gặp gỡ với cộng đồng quốc tế, lập nên những kỳ tích “mở đường” cho tiến trình hội nhập kinh tế quốc tế, xây dựng cộng đồng Doanh nhân Việt Nam lớn mạnh, góp phần ghi danh Việt Nam trên bản đồ kinh tế thế giới.
8. Dấu ấn FDI – “Điểm sáng” Việt Nam
Năm 2023 nguồn vốn FDI vào Việt Nam đạt gần 36,6 tỷ USD. Trong đó, Tập đoàn Samsung đầu tư 19 tỷ USD, gồm 6 nhà máy và 1 trung tâm nghiên cứu và phát triển tại Việt Nam; hay Apple và nhiều nhà sản xuất hàng đầu thế giới khác như Google, Dell, Amazon cũng đang thiết lập cơ sở sản xuất tại Việt Nam. Đây sẽ là những cơ sở để Việt Nam phát triển ngành công nghệ bán dẫn trong nước.
Tình hình thu hút vốn đầu tư nước ngoài năm 2023. Nguồn: Bộ kế hoạch và Đầu tư.
Việt Nam thực tế có nhiều điểm mạnh trong thu hút FDI, được các nhà đầu tư nước ngoài đánh giá cao. Hàng loạt lãnh đạo các tập đoàn, các phái đoàn doanh nghiệp lớn nhất từ trước đến nay đến Việt Nam để tìm hiểu cơ hội đầu tư kinh doanh và đều khẳng định Việt Nam là điểm đến hấp dẫn đầu tư. Thứ nhất, tình hình an ninh, chính trị ổn định là điều kiện quan trọng để quyết định đặt nền móng hoạt động đầu tư lâu dài tại Việt Nam. Thứ hai, Việt Nam còn có vị trí địa lý thuận lợi giao thương với thế giới vừa là trung tâm kết nối của khu vực. Thứ ba, với số dân 100 triệu người, Việt Nam có lợi thế lực lượng lao động dồi dào, có chất lượng với chi phí lao động rất cạnh tranh.
Quyết tâm của Chính phủ và Thủ tướng Chính phủ thúc đẩy dòng vốn mồi đầu tư công của Việt Nam trong giai đoạn qua, đặc biệt là tập trung vào cơ sở hạ tầng, được kỳ vọng sẽ chất xúc tác quan trọng cho dòng vốn ngoại giai đoạn tới đây.
9. Dấu ấn nổi bật của lĩnh vực nông nghiệp và các doanh nhân, doanh nghiệp hoạt động trong lĩnh vực này
Tăng trưởng của ngành nông nghiệp trong 9 tháng đầu năm đạt 3,43%, vượt mức cùng kỳ năm 2022, đóng góp 9,16% vào mức tăng trưởng GDP của nền kinh tế. Dự báo đến hết năm 2023 sẽ đạt mức tăng trưởng khoảng 3,5%, như kế hoạch đặt ra.
Sản xuất lan vũ nữ theo chuỗi liên kết thu nhập cao giữa nhà doanh nghiệp với nhà nông tại huyện Di Linh, tỉnh Lâm Đồng.
Về giá trị, kết quả xuất khẩu nông nghiệp 9 tháng đầu năm đạt hơn 38 tỷ USD, nhập khẩu hơn 30 tỷ USD, xuất siêu hơn 9 tỷ USD, tăng 22,5% so với cùng kỳ năm 2022. Dự kiến cả năm xuất khẩu toàn ngành nông nghiệp đạt mục tiêu 54 tỷ USD. Việc giữ được tăng trưởng ổn định cho thấy nông nghiệp tiếp tục là “điểm sáng” nổi bật của nền kinh tế, tiếp tục giữ vai trò “bệ đỡ” và là “trụ chính” của nền kinh tế.
Một số kết quả nổi bật như: 9 tháng, Việt Nam xuất khẩu sầu riêng đi 9 quốc gia với kim ngạch trên 1,7 tỷ USD, tăng 7 lần so với cùng kỳ năm ngoái. Còn theo dự báo của Bộ Công Thương, năm nay Việt Nam sẽ xuất khoảng 8 triệu tấn gạo, kim ngạch đạt khoảng 4,5 tỷ USD, cao nhất từ trước tới nay.
10. Tác động lan tỏa của đầu tư công đến phát triển kinh tế – xã hội
Ngày 23/3/2023, Thủ tướng Chính phủ ban hành Chỉ thị số 08/CT-TTg về các nhiệm vụ, giải pháp trọng tâm đẩy mạnh phân bổ, giải ngân vốn đầu tư công, 3 chương trình mục tiêu quốc gia năm 2023, thực hiện chương trình phục hồi và phát triển kinh tế-xã hội.
Thủ tướng chỉ thị đẩy mạnh phân bổ, giải ngân vốn đầu tư công, 3 Chương trình mục tiêu quốc gia, Chương trình phục hồi, phát triển KTXH.
Những chỉ đạo quyết liệt của Chính phủ, Thủ tướng chính phủ về đầu tư công đã phát huy hiệu quả. Giải ngân vốn đầu tư công tăng so với năm trước cả về số tuyệt đối và tương đối, góp phần khởi công và hoàn thành nhiều dự án, công trình xây dựng cơ sở hạ tầng quan trọng cho đất nước, trong đó có việc đưa gần 700 km đường bộ cao tốc vào sử dụng.
Ước giải ngân đến hết tháng 11 năm 2023 đạt khoảng 65,1% kế hoạch Thủ tướng Chính phủ giao, cao hơn 6,77% về tỷ lệ và cao hơn khoảng 123 nghìn tỷ đồng về số tuyệt đối so với cùng kỳ năm 2022; trong đó có nhiều bộ, cơ quan trung ương, địa phương đạt tỷ lệ giải ngân cao (có 03 bộ, cơ quan trung ương và 15 địa phương đạt tỷ lệ giải ngân trên 75%).
Đầu tư công thực sự giữ vai trò dẫn dắt, lan tỏa, là vốn mồi để huy động đầu tư của khu vực ngoài nhà nước, tạo không gian, động lực mới thúc đẩy phát triển kinh tế – xã hội bền vững.
Nguồn: diendandoanhnghiep.vn
