Tương lai của thị trường lao động không chỉ “ứng dụng AI” mà là “đồng hành cùng AI”
Trong bối cảnh thế giới đang chuyển mình mạnh mẽ với sự bùng nổ của trí tuệ nhân tạo (AI) và chiến lược phát triển bền vững (ESG), vai trò của nhân sự (HR) không còn dừng ở việc vận hành mà trở thành trung tâm trong chiến lược chuyển đổi doanh nghiệp. Đây cũng là chủ đề trung tâm tại Hội thảo quốc tế 2025: “Quản trị nguồn nhân lực xanh trong kỷ nguyên AI”, nơi nhiều chuyên gia nhấn mạnh rằng chuyển đổi số và phát triển bền vững phải được triển khai song song để hình thành hệ sinh thái nhân lực “xanh – số – bền vững”.
Một trong những tài liệu nổi bật được chia sẻ tại hội thảo là Báo cáo “Ứng dụng và tác động của AI đối với Nhà tuyển dụng & Người lao động” do JobOKO thực hiện mới đây. Báo cáo này cung cấp bức tranh toàn diện về cách trí tuệ nhân tạo đang tác động lên hoạt động tuyển dụng, hành vi tìm việc và bản chất công việc trong bối cảnh số hóa. Báo cáo được xây dựng dựa trên phân tích dữ liệu khảo sát từ 795 doanh nghiệp và nhà tuyển dụng, hơn 1.021 người lao động và ứng viên tìm việc, kết hợp cùng dữ liệu trực tuyến và các nghiên cứu quốc tế cập nhật đến năm 2025.
Báo cáo là nguồn tham khảo giá trị giúp doanh nghiệp, nhà quản lý nhân sự và người lao động nắm bắt xu hướng, xây dựng chiến lược phù hợp, tận dụng hiệu quả các cơ hội mà AI mang lại, đồng thời chủ động thích ứng trước những thách thức mới của thị trường.
Theo các khảo sát gần đây, 58% nhân viên toàn cầu từng sử dụng AI một cách có kế hoạch trong công việc – trong đó khoảng 33% sử dụng AI mỗi tuần hoặc hàng ngày (Fast Company). Nếu chỉ xét riêng NLĐ làm các công việc trí thức, văn phòng thì con số này lên đến 75% (Microsoft).
Tại Việt Nam, có tới 92,5% nhân sự khối tri thức và văn phòng đã sử dụng AI trong công việc, chỉ còn một tỷ lệ rất nhỏ chưa từng tiếp cận. Tuy vậy, phần lớn việc ứng dụng mới dừng lại ở mức tự phát, nhỏ lẻ và chủ yếu hỗ trợ những nhiệm vụ đơn giản, chưa thực sự đi vào quy mô và sự bài bản, do phần lớn doanh nghiệp chưa có chương trình đào tạo AI cho nhân viên (76,8%).
Điều này cho thấy việc ứng dụng AI trong công việc đã trở thành xu thế tất yếu, đặc biệt ở nhóm lao động tri thức. Trong thời gian tới, sự khác biệt sẽ không còn nằm ở chuyện “có dùng AI hay không”, mà ở mức độ chủ động, bài bản và chiến lược trong cách tận dụng công nghệ này. Doanh nghiệp nào sớm đầu tư đào tạo, chuẩn hóa quy trình ứng dụng AI sẽ tạo lợi thế cạnh tranh rõ rệt, đồng thời nâng cao năng suất và trải nghiệm làm việc của nhân viên.
Số liệu khảo sát cũng chỉ ra, nhóm các công việc đang được nhân sự Việt ưa chuộng sử dụng AI nhất gồm có: Sáng tạo nội dung (53,9%), các thao tác lặp đi lặp lại (50,8%), phân tích dữ liệu – dự báo xu hướng (43,4%).
Khi ứng dụng AI trong công việc hằng ngày, 74,9% nhân sự cho biết họ có thể tiết kiệm tối thiểu 30% thời gian làm việc, chỉ có 7,5% đáp viên chưa ứng dụng hoặc cảm thấy tiết kiệm được số thời gian không đáng kể.
Trong mảng tuyển dụng, AI tiếp tục chứng minh vai trò trọng yếu. Các công nghệ như đọc hiểu dữ liệu hồ sơ, phỏng vấn tích hợp AI và chatbot tương tác đang giúp doanh nghiệp rút ngắn quy trình, nâng cao tính khách quan và tối ưu trải nghiệm ứng viên. Đây cũng là một phần trong chiến lược “nhân lực xanh” mà hội thảo nhấn mạnh: sử dụng công nghệ để giảm lãng phí nguồn lực, tăng hiệu quả và thúc đẩy tính bền vững trong quản trị.
Bên cạnh đó, AI cũng đặt ra yêu cầu mới về tái thiết kế công việc. Những vị trí mang tính lặp lại hoặc thiên về hành chính sẽ dần thu hẹp, nhường chỗ cho các vai trò yêu cầu tư duy sáng tạo, phân tích và ra quyết định. Doanh nghiệp cần đầu tư mạnh mẽ vào đào tạo lại (reskilling) và nâng cấp kỹ năng (upskilling), trong khi người lao động buộc phải phát triển tư duy cộng tác với AI để nâng cao giá trị cá nhân.
Các chuyên gia tại Hội thảo quốc tế 2025 “Quản trị nguồn nhân lực xanh trong kỷ nguyên AI” khẳng định: Tương lai của thị trường lao động không còn xoay quanh câu hỏi “có dùng AI hay không”, mà là “dùng AI hiệu quả đến mức nào và theo cách nào để tạo giá trị bền vững”. Những doanh nghiệp biết chuẩn hóa quy trình ứng dụng AI, đào tạo nhân lực và kết hợp mục tiêu xanh – số sẽ sở hữu lợi thế cạnh tranh dài hạn trong kỷ nguyên mới.
Lê Long
