Từ AI tới tài chính xanh: Hành trình ‘đổi mới bền vững’ tại Việt Nam
Trong bối cảnh toàn cầu hóa và biến đổi khí hậu, Việt Nam đang khẳng định vai trò trong tiến trình phát triển xanh. Đổi mới liên ngành không chỉ tạo tăng trưởng, mà còn củng cố niềm tin xã hội, với nền tảng là sự minh bạch, hành động và đầu tư vào con người.
Việt Nam trong bước ngoặt phát triển xanh
Giữa biến động của kinh tế toàn cầu, công nghệ số và khí hậu, đổi mới đã trở thành điều kiện sống còn của mọi quốc gia. Việt Nam – với khát vọng phát triển xanh và bền vững – đang tìm lời giải cho bài toán tăng trưởng hài hòa với môi trường và xã hội.
Tại Hội thảo quốc tế SIBE 2025, do Đại học Anh Quốc Việt Nam (BUV) phối hợp cùng 9 trường đại học đối tác tổ chức, gần 130 học giả, nhà quản lý và doanh nghiệp từ 6 quốc gia đã cùng thảo luận về con đường phát triển xanh cho Việt Nam và khu vực.
Với bốn chủ đề trọng tâm – từ thương mại toàn cầu, chuỗi cung ứng bền vững đến đổi mới trong tài chính và du lịch – SIBE 2025 không chỉ là diễn đàn học thuật mà còn là nơi khơi nguồn cảm hứng hành động.
“Chỉ trong một cái chớp mắt, nhu cầu đổi mới và hướng tới một tương lai bền vững đã trở nên cấp thiết hơn bao giờ hết,” ông Mark Wheaton, Giám đốc phụ trách Giáo dục đại học của BUV, chia sẻ. Ông kỳ vọng đây sẽ trở thành sự kiện thường niên, nơi các chuyên gia cùng tìm lời giải cho “nỗi đau đang lớn dần” của nền kinh tế toàn cầu.
Từ công nghệ đến tài chính: làn sóng đổi mới đa ngành
Nổi bật tại hội thảo, Giáo sư Magiswary (Đại học Taylor’s, Malaysia) trình bày nghiên cứu “Smarter with Less: AI as a Catalyst for Sustainability and Frugal Innovation”, nhấn mạnh vai trò của trí tuệ nhân tạo (AI) như chất xúc tác cho phát triển xanh. Theo bà, việc khai thác AI để tối ưu quy trình, giảm lãng phí và mở rộng khả năng tiếp cận công nghệ cho thấy đổi mới không chỉ thúc đẩy tăng trưởng, mà còn là trách nhiệm đạo đức với thế hệ tương lai.
Tiếp nối chủ đề này, diễn giả John Daly (Swiss Education Group, Thụy Sĩ) khẳng định: “Đổi mới là yếu tố sống còn của ngành khách sạn – thích ứng, sáng tạo hoặc bị bỏ lại phía sau.” Ông cho rằng Việt Nam có thể trở thành trung tâm đổi mới của khu vực nếu biết kết hợp công nghệ, sáng tạo và trải nghiệm con người để định hình lại giá trị dịch vụ, qua đó nâng tầm thương hiệu quốc gia.
Ở lĩnh vực tài chính, nhóm nghiên cứu của Paul Amerigo Jr. II Belviz Pajo và Henry De Vera Castro chỉ ra rằng chính sách thuế quan mới của Hoa Kỳ đang tạo hiệu ứng lan tỏa mạnh mẽ trong trong ASEAN, khi Philippines được hưởng thuế suất 0%, trong khi Việt Nam và Trung Quốc chịu mức cao hơn, làm dịch chuyển dòng thương mại và đầu tư chiến lược.
Trong khi đó, các nhà nghiên cứu Việt Nam – Tôn Quang Minh, Mai Hồng Anh, Nguyễn Phương Thảo và Bùi Ngọc Mai – cho thấy những cú sốc kinh tế từ Mỹ đã làm tăng biến động của Bitcoin và thị trường tiền mã hóa, cho thấy đổi mới là động lực giúp tài chính thích ứng, dự báo và phát triển bền vững trong kỷ nguyên toàn cầu hóa.
Từ góc nhìn doanh nghiệp, ông Nguyễn Hữu Hiệu, CEO FiinGroup, phân tích các giao dịch trái phiếu xanh tại Việt Nam, chỉ ra rằng nhu cầu về thông tin và đánh giá ESG tăng mạnh nhưng thị trường vẫn thiếu dữ liệu minh bạch và công cụ đánh giá đáng tin cậy. Theo ông, việc xây dựng nền tảng ESG chuẩn hóa sẽ là chìa khóa để thu hút dòng vốn xanh và củng cố niềm tin nhà đầu tư.
Những góc nhìn đa chiều này cho thấy Việt Nam cần nâng cao năng lực thể chế, dữ liệu và công nghệ tài chính để không chỉ thích ứng mà còn dẫn dắt xu hướng phát triển bền vững trong khu vực.
Hướng tới hành động và vai trò của Việt Nam
Các tham luận tại hội thảo cũng chỉ ra rằng Việt Nam đang bước vào giai đoạn chuyển mình, khi công nghệ, con người và bản sắc thương hiệu trở thành nền tảng của phát triển xanh.
Diễn giả Nguyễn Thu Hiền cho rằng, để nắm bắt cơ hội từ Chuỗi cung ứng 4.0, doanh nghiệp Việt cần phát triển khả năng thích ứng nhanh với công nghệ và cân bằng giữa tối ưu hóa quy trình – sáng tạo để duy trì lợi thế cạnh tranh dài hạn.
- Hoàng Mạnh Cường bổ sung, vốn nhân lực đô thị có thể trở thành chất xúc tác giúp doanh nghiệp nhỏ và vừa nâng cao năng suất và năng lực đổi mới thông qua kết nối tri thức địa phương.
Từ góc độ giáo dục, TS. Hoàng Thị Thu Phương nhấn mạnh mối quan hệ giữa sinh viên và trường đại học, nếu được xây dựng trên giá trị và bản sắc chung, sẽ trở thành động lực thúc đẩy đổi mới và gắn bó lâu dài.
Từ những phân tích đó, có thể thấy Việt Nam không chỉ đang thích ứng với xu hướng toàn cầu, mà đang định hình con đường phát triển riêng – dựa trên hành động thực chất, chiến lược bản địa hóa và đầu tư vào con người, hướng tới một nền kinh tế xanh, sáng tạo và bền vững.
PV
