Sửa Luật Đấu thầu: Vẫn còn những tồn tại
Được cho đã có những chỉnh sửa tạo điều kiện thuận lợi hơn, thay vì quy trình đấu thầu phức tạp như hiện nay, tuy nhiên, nhiều ý kiến cho hay, nội dung sửa đổi Luật Đấu thầu vẫn còn những tồn tại.
Được đề xuất sửa đổi, bổ sung tại Dự án Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Đấu thầu; Luật Đầu tư theo phương thức đối tác công tư; Luật Hải quan; Luật Thuế xuất khẩu, thuế nhập khẩu; Luật Đầu tư; Luật Đầu tư công; Luật Quản lý, sử dụng tài sản công. Dự thảo Luật sửa đổi, bổ sung Luật Đấu thầu được đánh giá đã có những sửa đổi khá triệt để nhằm tăng tính tự chủ, góp phần nâng cao hiệu quả và tăng cường tính công khai, minh bạch trong hoạt động mua sắm đấu thầu đặc biệt đối với doanh nghiệp Nhà nước và đơn vị sự nghiệp công lập.
Cụ thể, tại Tờ trình gửi Quốc hội, Chính phủ đề xuất bãi bỏ khoản 2 Điều 2 và sửa đổi đoạn đầu, điểm d khoản 7 Điều 3 theo hướng: Hoạt động mua sắm để bảo đảm tính liên tục cho hoạt động sản xuất kinh doanh, mua sắm nhằm duy trì hoạt động thường xuyên và thực hiện dự án đầu tư của doanh nghiệp Nhà nước (không phân biệt nguồn vốn sử dụng) và hoạt động mua sắm thường xuyên, mua sắm phục vụ hoạt động sản xuất kinh doanh và thực hiện dự án đầu tư không sử dụng ngân sách Nhà nước của đơn vị sự nghiệp công lập nhóm 1, nhóm 2, thì doanh nghiệp, đơn vị sự nghiệp công lập được tự quyết định việc lựa chọn nhà thầu theo nguyên tắc công khai, minh bạch, hiệu quả và trách nhiệm giải trình.
Đồng thời, bãi bỏ khoản 4a Điều 6, chỉnh lý kỹ thuật tại đoạn đầu khoản 1 Điều 2, điểm b khoản 7 Điều 3, điểm c khoản 2, khoản 4, khoản 7 Điều 53 để bảo đảm tính đồng bộ với định hướng sửa đổi về doanh nghiệp Nhà nước, đơn vị sự nghiệp công lập tại Dự thảo Luật…
Nhìn nhận về những nội dung đã nêu, nhiều đại biểu đánh giá, Dự thảo luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Đấu thầu đã được chỉnh sửa theo hướng tạo điều kiện thuận lợi hơn cho các đơn vị, tổ chức trong việc mua sắm thiết bị, thay vì quy trình đấu thầu phức tạp như hiện nay. Tuy nhiên, bên cạnh những điểm tích cực vẫn còn đó không ít tồn tại.
Góp ý xây dựng, hoàn thiện nội dung về Luật Đấu thầu, đại biểu Nguyễn Hữu Thông – Đoàn Đại biểu Quốc hội tỉnh Bình Thuận cho hay, quy định chọn nhà thầu ở khoản 2 Điều 3 theo hướng giao quyền tự quyết mua sắm cho các tổ chức chưa thực sự thống nhất với các trường hợp ở Điều 23, dẫn tới khó khăn khi triển khai thực tế.
“Nếu tổ chức được tự quyết định mua sắm thì có áp dụng quy định chỉ định thầu hay không? Tôi kiến nghị cơ quan soạn thảo nghiên cứu quy định rõ ràng hơn và giới hạn giữa quyền tự chủ mua sắm và bắt buộc đấu thầu, đặc biệt là các tiêu chí cần định lượng rõ ràng hơn để xác định rõ ràng gói thầu nào áp dụng luật này”, đại biểu Nguyễn Hữu Thông chỉ rõ.
Về các hình thức lựa chọn nhà thầu, đại biểu Nguyễn Hữu Thông cũng đề nghị Dự thảo luật cần quy định rõ ràng hơn thế nào là các trường hợp đặc biệt được áp dụng quy định chỉ định thầu, đồng thời cần rà soát lại toàn bộ các hình thức lựa chọn nhà thầu, bỏ các hình thức giao thoa không cần thiết, đồng thời cần đưa ra tiêu chí định tính định lượng cụ thể, rõ ràng và minh bạch để áp dụng các hình thức thầu hợp lý.
Liên quan nội dung cơ quan, tổ chức doanh nghiệp được tự chịu trách nhiệm mua sắm, góp ý xây dựng, hoàn thiện Dự thảo Luật, đại biểu Trần Tuấn Anh – Đoàn đại biểu Quốc hội TP Hồ Chí Minh đề cập tới cụm từ “đảm bảo công khai minh bạch, hiệu quả” trong Dự thảo Luật.
Theo đại biểu, “công khai minh bạch” trong trường hợp chỉ định thầu, chào hàng cạnh tranh chưa thực sự rõ ràng.
“Với yếu tố minh bạch thì chúng ta có thể xem xét hồ sơ thầu nhưng nhưng công khai thì ở mức độ nào? Công khai là tự cho doanh nghiệp quyết định việc mua sắm hàng hóa công khai trong mức độ doanh nghiệp hay công khai trên báo chí hay các phương tiện truyền thông”, đại biểu băn khoăn.
Đồng thời cho rằng, khi cho doanh nghiệp tự quyết đinh. Công khai trong mức độ doanh nghiệp hay công khai trên báo chí. Cần phải có một hướng dẫn rõ và hình thức công khai như thế nào để các đơn vị thực hiện dễ dàng hơn.
Bên cạnh đó, liên quan tới quy định về chỉ định thầu, đại biểu Trần Tuấn Anh cho rằng, Dự thảo Luật hiện đang quy định 9 điều kiện và vào giao cho Chính phủ quy định chi tiết. Tuy nhiên, vấn đề vướng mắc hiện nay chính là vấn đề về thời gian và qui mô gói thầu khi mà những gói thầu có quy mô hơn 500 triệu thì thường phải mất 3-4 tháng để hoàn thành hồ sơ, thủ tục. Điều này không đáp ứng được tính cấp bách như các vấn đề liên quan tới an ninh quốc phòng, thiên tai, dịch bệnh.
Vì vậy, đại biểu đề nghị, các quy định về điều kiện chỉ định thầu cần bổ sung thêm yếu tố cấp bách để phù hợp với tình hình thực tiễn.
Liên quan đến nội dung này, tán thành với 9 hình thức lựa chọn nhà thầu trong Dự thảo Luật, tuy nhiên, đại biểu Nguyễn Thị Thu Hà – Đoàn Đại biểu Quốc hội tỉnh Quảng Ninh đề xuất, cần bổ sung thêm hình thức chào giá trực tuyến bởi Điều 98 của Nghị định 24/2024/NĐ-CP của Chính phủ có đề cập tới hình thức chào giá trực tuyến.
Theo đại biểu, nếu Dự thảo Luật không bổ sung hình thức này thì sẽ không đồng nhất với văn bản pháp luật hiện hành.
Được biết, theo Chương trình Kỳ họp thứ 9, Quốc hội khóa XV, Dự án Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Đấu thầu; Luật Đầu tư theo phương thức đối tác công tư; Luật Hải quan; Luật Thuế xuất khẩu, thuế nhập khẩu; Luật Đầu tư; Luật Đầu tư công; Luật Quản lý, sử dụng tài sản công sẽ tiếp tục được cơ quan soạn thảo tiếp thu, chỉnh lý. Và theo dự kiến, Dự án Luật này sẽ được Quốc hội xem xét, thông qua theo quy trình rút gọn ngay tại Kỳ họp này.
– Diễn đàn Doanh nghiệp
