Hội thảo quốc tế “An ninh lương thực và dinh dưỡng cho tất cả mọi người” thành công tốt đẹp

(TGA) – Nhân dịp Ngày châu Phi 25/5 hàng năm, Viện Nghiên cứu Châu Phi và Trung Đông (IAMES) trực thuộc Viện Hàn lâm Khoa học xã hội Việt Nam (VASS) cùng Liên hiệp hợp tác kinh tế Việt Nam – châu Phi (VAECA) đã phối hợp với Tổ chức Pháp ngữ (OIF) tại châu Á – Thái Bình Dương tổ chức Hội thảo quốc tế với chủ đề “An ninh lương thực và dinh dưỡng cho tất cả mọi người” (Foods Security and Nutitions for All” vào chiều ngày 25/05/2022. Sự kiện được tổ chức dưới hình thức trực tuyến kết hợp với trực tiếp tại Tòa nhà VASS, Số 1, Liễu Giai, Hà Nội.

Hội thảo có sự tham dự đông đảo của các quan chức chính phủ, nhà ngoại giao, nhà hoạch định chính sách, nhà nghiên cứu và doanh nghiệp của Việt Nam, châu Phi, Tổ chức Pháp ngữ và nhiều tổ chức quốc tế hữu quan khác.

Chủ tọa Hội thảo

Quang cảnh Hội thảo

Khai mạc Hội thảo, bà Nguyễn Phương Nga – Chủ tịch Liên hiệp các tổ chức hữu nghị Việt Nam cho biết: “Hiện nay, các nước Châu Phi đang nỗ lực chuyển đổi phát triển kinh tế xã hội một cách ấn tượng, và kêu gọi cộng tác và hỗ trợ từ các đối tác quốc tế ủng hộ sáng kiến và thực hiện các mục tiêu phát triển, tiến tới thực hiện chương trình nghị sự 2030 về Phát triển bên vũng và Chương trình Nghị sự 2063 của Liên minh châu Phi. Tuy nhiên, để đạt được các mục tiêu đề ra, châu Phi cần phải vượt qua rất nhiều thách thức, nhất là vấn đề an ninh lương thực và tình trạng suy dinh dưỡng ở trẻ em đang khiến các nước châu Phi mất đi khoảng từ 1,9% đến 16,5% tăng trưởng GDP. Tôi đánh giá cao sáng kiến rất thiết thực và có ý nghĩa sâu sắc của Viện Nghiên cứu châu Phi và Trung Đông (IAMES) phối hợp với Tổ chức Pháp ngữ (OIF) tại châu Á – Thái Bình Dương và Liên hiệp hợp tác kinh tế Việt Nam – châu Phi (VAECA) tổ chức Hội thảo quốc tế “An ninh lương thực và dinh dưỡng cho tất cả mọi người” nhân dịp ngày châu Phi 2022, giữa lúc thế giới đang phải đối mặt với nhiều thách thức gay gắt do đại dịch COVID, thiên tai và xung đột…”.

Thời gian qua, Việt Nam và các nước châu Phi là những đối tác tin cậy luôn sát cánh bên nhau. Quan hệ truyền thống hữu nghị, ủng hộ lẫn nhau được hun đúc từ trong công cuộc đấu tranh giải phóng dân tộc trước đây và tiếp tục được củng cố và phát triển trong sự nghiệp xây dựng và bảo vệ đất nước ngày nay. Nhân dân Việt Nam hết sức trân trọng và biết ơn sự ủng hộ tích cực của bạn bè châu Phi trên các diễn đàn quốc tế, đặc biệt là vừa qua đã ủng hộ Việt Nam trúng cử và hoàn thành tốt nhiệm kỳ Ủy viên không thường trực của Hội đồng bảo an Liên hợp quốc 2020 – 2021. Về phần mình, trong nhiều năm qua, Việt Nam đã cử nhiều chuyên gia nông nghiệp, y tế … sang giảng dạy và đào tạo tại một số nước Châu Phi như: Algeria, Angola, Mozambique, Bờ Biển Nga… Một số doanh nghiệp lớn của Việt Nam như Viettel đã triển khai hoạt động đầu tư kinh doanh tại Tanzania, Mozambique, Cameroon… và đạt được một số kết quả nhất định. Việt Nam đã cử hàng chục lượt sĩ quan, nhân viên y tế và gần đây là công binh tham gia lực lượng gìn giữ hòa bình của Liên hợp quốc tại Cộng hòa Trung Phi, Nam Sudan… Mặc dù dịch bệnh Covid-19 vẫn diễn biến phức tạp, song kim ngạch thương mại hai chiều giữa Việt Nam và châu Phi năm 2021 đạt hơn 7 tỷ USD, tăng 12% so với năm 2020 và có xu hướng tăng cao hơn trong năm 2022. Tuy nhiên, dư địa hợp tác giữa Việt Nam và các nước châu Phi còn nhiều, tiềm năng còn chưa được khai thác hết…

Chủ tọa và phát biểu tại Hội thảo, PGS.TS Lê Phước Minh – Viện trưởng Viện nghiên cứu châu Phi và Trung Đông, Chủ tịch Liên hiệp hợp tác kinh tế Việt Nam – châu Phi nhấn mạnh, chủ đề sự kiện hôm nay hiện đang là vấn đề cấp bách quan trọng đối với châu Phi. Bởi dự báo đến năm 2030, dân số châu Phi sẽ tăng 1,7 tỷ người, trong đó tầng lớn trung lưu và giới trẻ sẽ tăng nhanh hơn, chiếm khoảng 40% tổng lực lượng lao động thế giới đến cuối thế kỷ 21. Mặc dù tiềm năng phát triển nông nghiệp của châu Phi rất lớn, theo FAO, diện tích đất trồng của châu lục này là khoảng 1 tỷ ha, trong đó diện tích đất nông nghiệp hiện nay được sử dụng mới chỉ là 210 triệu ha; có khoảng 600 triệu ha đất có thể canh tác đang bị bỏ hoang, chiếm khoảng 60% diện tích canh tác của toàn thế giới. Có một nghịch lý là ở châu Phi, cứ 1 trong 5 người thì bị đói, tương đương với 282 triệu người bị đói, hơn 1/3 dân số châu lục bị thiếu dinh dưỡng trong năm 2020, hệ lụy từ các cuộc xung đột, hạn hán, biến đổi khí hậu và suy thoái kinh tế do ảnh hưởng của đại dịch Covid-19…

Đặc biệt, cuộc khủng hoảng gần đây giữa Nga và Ukraine cũng khiến số lượng người bị đói ở châu Phi gia tăng bởi vì phần lớn các nước châu Phi phụ thuộc nhiều vào nhập khẩu lúa mì từ cả Nga và Ukraine. Điều này đe dọa đến lộ trình thực hiện Các mục tiêu phát triển bền vững (SDGs) của châu Phi đến năm 2030 và Chương trình nghị sự đến năm 2063 của Liên minh châu Phi. Theo một nghiên cứu, ước tính các nước châu Phi mất khoảng từ 1,9% đến 16,5% GDP do trẻ em bị thiếu dinh dưỡng.

Cũng giống như nhiều nước châu Phi, nông nghiệp là xương sống của nền kinh tế Viêt Nam với khoảng 70% dân số làm nông nghiệp. Nông nghiệp Việt Nam đã đạt được kỳ tích trong 30 năm đổi mới, biến Việt Nam từ một nước đói, thiếu lương thực trở thành nhà xuất khẩu gạo lớn thứ hai trên thế giới, trong khi đó châu Phi là một trong những nhà nhập khẩu gạo lớn của thế giới. Mỗi năm, châu Phi nhập khẩu khoảng 12-13 triệu tấn gạo. Trong năm 2019, Việt Nam xuất khẩu gạo cho 35 trên 55 nước châu Phi với tổng trị giá đạt gần 630 triệu USD bao gồm các thị trường chính như: Bờ Biển Ngà, Ghana, Senegal, Mozambique, Cameroon, Gabon, Tanzania và Ai Cập… Bên cạnh đó, Việt Nam cũng cử hơn 2.000 chuyên gia nông nghiệp sang giúp các nước châu Phi trồng lúa, ngô và nuôi cá dưới hình thức hợp tác ba bên như: FAO-châu Phi-Việt Nam, IFAD-châu Phi-Việt Nam hoặc JICA-châu Phi-Việt Nam… Nhờ vậy, năng suất lúa gạo và cá của một số nước châu Phi tăng gấp đôi, phần nào đảm bảo sản xuất lương thực và cung cấp protein cho người dân của một số nước châu Phi.

GS.TS. Võ Tòng Xuân – Hiệu trưởng Trường Đại học Nam Cần Thơ phát biểu tại Hội thảo

Với ý nghĩa quan trọng và thời sự của Hội thảo, sự kiện gồm 2 phiên đã thu hút nhiều ý kiến tham luận và thực sự là diễn đàn để các quan chức chính phủ, nhà ngoại giao, nhà hoạch định chính sách, nhà nghiên cứu và doanh nghiệp của Việt Nam, châu Phi và Tổ chức Pháp ngữ chia sẻ mọi ý kiến, kinh nghiệm và biện pháp phát triển nông nghiệp. Từ đó nhằm bảo đảm an ninh lương thực và dinh dưỡng cho mọi người dân, đặc biệt là nhóm những người dễ bị tổn thương trên nguyên tắc các bên cùng có lợi ích. Sự kiện đồng thời cũng là cơ hội để kết nối giữa doanh nghiệp với doanh nghiệp (B2B), doanh nghiệp với khách hàng (B2C) và doanh nghiệp với chính phủ (B2G) của Việt Nam, các quốc gia châu Phi và Tổ chức Pháp ngữ nhằm thúc đẩy thương mại và đầu tư trong nhiều lĩnh vực, nhất là lĩnh vực nông nghiệp như: lúa gạo, ngô, hạt điều, cà phê, nuôi trồng thủy sản và chăn nuôi gia súc…

Có thể nói, là sáng kiến được đánh giá cao, Hội thảo đã thành công tốt đẹp và góp phần thúc đẩy tích cực hợp tác Nam – Nam cũng như hợp tác ba bên giữa Việt Nam, châu Phi và Tổ chức Pháp ngữ một cách thiết thực, hiệu quả vì sự phát triển bền vững, thịnh vượng của các bên…

Chân Chính