Hoạt động báo chí – truyền thông trong bối bối cảnh AI phát triển

Mới đây, Học viện Báo chí và Tuyên truyền phối hợp với Cơ quan Hợp tác Quốc tế Hàn Quốc (KOICA) tại Việt Nam tổ chức Hội thảo Khoa học Quốc tế với chủ đề “Báo chí – truyền thông trong bối cảnh AI phát triển” (Journalism and communication in the Context of AI development).

Đây là hội thảo quốc tế lần thứ 10 trong khuôn khổ hợp tác giữa Học viện Báo chí và Tuyên truyền và KOICA kể từ năm 2016 đến nay. Kết quả của những hợp tác này đã góp phần trong việc nâng cao năng lực đội ngũ giảng viên, nhà báo và cán bộ truyền thông tại Việt Nam.

Tham dự Hội thảo có Thứ trưởng Thường trực Bộ VHTTDL PGS. TS. Lê Hải Bình,Phó Giám đốc Học viện Chính trị quốc gia Hồ Chí Minh PGS. TS. Dương Trung Ý, Giám đốc quốc gia KOICA Việt Nam Lee Byung Hwa cùng các chuyên gia, học giả, nhà khoa học trong và ngoài nước.

Hội thảo là dịp rất quan trọng, quý báu để các nhà quản lý, các cơ quan báo chí, chuyên gia trong và ngoài nước có thể cùng trao đổi về cơ sở lý luận và thực tiễn, chia sẻ kinh nghiệm để đề xuất những định hướng, nhiệm vụ, giải pháp phù hợp để nâng cao hiệu quả hoạt động báo chí – truyền thông trong bối cảnh tác động rất mạnh mẽ của AI.

Phát biểu tại Hội thảo, Thứ trưởng Thường trực Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch Lê Hải Bình đánh giá cao việc Học viện Báo chí và Tuyên truyền tổ chức hội thảo quốc tế với chủ đề có ý nghĩa thời sự, đúng vào thời điểm trí tuệ nhân tạo (AI) đang phát triển mạnh mẽ và đặt ra nhiều vấn đề mới đối với lĩnh vực báo chí – truyền thông.

Theo PGS. TS. Lê Hải Bình AI đang làm thay đổi sâu sắc cách thức con người tiếp cận, sản xuất và phân phối thông tin, đồng thời mang đến những thách thức lớn về đạo đức báo chí, tin giả và sự thao túng nhận thức. Do đó, công tác quản lý báo chí trong bối cảnh AI cần có cách tiếp cận tổng thể, liên ngành và linh hoạt.

Trong những năm qua Chính phủ Việt Nam đã triển khai nhiều biện pháp, chính sách hỗ trợ báo chí, trong đó việc đào tạo nhân lực, đầu tư cơ sở hạ tầng cho các cơ quan báo chí. Tuy vậy, cũng giống như các quốc gia khác trên thế giới, sự đầu tư không thể theo kịp sự phát triển rất nhanh chóng của công nghệ nói chung và tác động của công nghệ trong lĩnh vực báo chí – truyền thông nói riêng. Đặc biệt, là sự phát triển quá nhanh, đột phá của AI đối với báo chí, khiến cho các quy định của pháp luật, các tiêu chuẩn nghề nghiệp cũng như cơ chế quản lý báo chí truyền thông đã không còn bắt kịp thực tiễn.

Trước những biến động như vậy, chúng ta càng phải nâng cao việc quản lý báo chí – truyền thông phù hợp trong bối cảnh phát triển của AI. Theo đó, cần có cách tiếp cận tổng thế, đa ngành, hết sức sáng tạo, linh hoạt và kịp thời. Trong đó, cần có sự chung tay của Chính phủ, các cơ quan báo chí và đặc biệt là các cơ sở đào tạo – nơi góp phần hình thành các thế hệ nhà báo tương lai.

PGS.TS Lê Hải Bình đề xuất ba định hướng chiến lược từ góc độ quản lý nhà nước: hoàn thiện khung pháp lý về AI trong báo chí; hỗ trợ ứng dụng công nghệ tại các cơ quan báo chí; và nâng cao năng lực số cho đội ngũ người làm báo. Đồng thời nhấn mạnh vai trò then chốt của các cơ sở đào tạo trong việc chuẩn bị nhân lực báo chí thích ứng với môi trường truyền thông hiện đại, có khả năng kiểm soát và khai thác hiệu quả AI mà không đánh mất giá trị cốt lõi của báo chí.

Phát biểu tại Hội thảo, PGS.TS. Phạm Minh Sơn, Giám đốc Học viện Báo chí và Tuyên truyền cho biết sự phát triển nhanh chóng của AI đang mở ra những cơ hội chưa từng có và đặt ra những thách thức sống còn đối với báo chí – truyền thông. AI không chỉ thay đổi căn bản quy trình sản xuất, phân phối và tiếp nhận thông tin mà còn mở ra những khả năng vượt trội trong việc nâng cao chất lượng và hiệu quả truyền thông. Sự phát triển này cũng đặt ra nhiều vấn đề nghiêm trọng về đạo đức nghề nghiệp, pháp lý và an ninh thông tin.

PGS.TS. Phạm Minh Sơn đề nghị các nhà khoa học tập trung vào 4 nhóm nội dung trọng tâm: làm rõ cơ sở lý luận và thực tiễn về tác động của AI; nhận diện rõ cơ hội và thách thức mà AI mang lại; đề xuất các giải pháp chiến lược về chính sách, công nghệ, đào tạo nguồn nhân lực và hợp tác quốc tế; vai trò của các cơ sở đào tạo, đặc biệt là Học viện Báo chí và Tuyên truyền, trong việc đổi mới chương trình và nâng cao năng lực của nguồn nhân lực báo chí – truyền thông.

Giám đốc quốc gia KOICA Việt Nam, ông Lee Byung Hwa khẳng định sẽ tiếp tục đồng hành cùng Học viện Báo chí và Tuyên truyền trong việc nâng cao năng lực cho đội ngũ cán bộ, giảng viên của Học viện, nhằm đáp ứng yêu cầu của truyền thông hiện đại và xu hướng chuyển đổi số.

Tại Hội thảo Báo chí – truyền thông trong bối cảnh AI phát triển, các diễn giả uy tín từ Việt Nam và Hàn Quốc đã cùng thảo luận về các chủ đề như kiến tạo môi trường phát triển báo chí – truyền thông trong bối cảnh phát triển của công nghệ AI; sử dụng AI trong truyền thông cũng như những thay đổi trong tương lai; truyền thông chính sách trong bối cảnh chuyển đổi số; tận dụng sức mạnh của AI để thúc đẩy sự phát triển của báo chí Việt Nam trong kỷ nguyên số; AI định hình lại ngành báo chí truyền thông; đồng nghiệp AI trong sản xuất báo chí, truyền hình; những ứng dụng mới nhất của AI trong lĩnh vực báo chí và truyền thông…

Lê Long (Nguồn: www.ajc.hcma.vn)