Động lực thúc đẩy ngành thời trang Việt Nam phát triển bền vững

Sáng 9/7/2025, Triển lãm quốc tế Da & Giày Việt Nam lần thứ 25 (Shoes & Leather Vietnam 2025) đã chính thức khai mạc tại Trung tâm Hội chợ và Triển lãm Sài Gòn (SECC), quy tụ hơn 800 doanh nghiệp đến từ 21 quốc gia và vùng lãnh thổ. Đây là sự kiện quan trọng hàng đầu của ngành công nghiệp da giày Việt Nam, đóng vai trò cầu nối thúc đẩy xuất khẩu, đầu tư và chuyển giao công nghệ trong bối cảnh toàn cầu hóa và cạnh tranh gay gắt.

Các đại biểu cắt băng khai mạc triển lãm

Diễn ra trên quy mô 20.000m², triển lãm trưng bày đa dạng các sản phẩm, từ máy móc, thiết bị sản xuất tiên tiến, nguyên phụ liệu, vật tư đến các sản phẩm giày dép, túi xách thành phẩm chất lượng cao. Sự kiện không chỉ tạo cơ hội cho doanh nghiệp trong nước tiếp cận công nghệ hiện đại, mà còn giúp mở rộng thị trường, quảng bá thương hiệu, nâng cao vị thế da giày Việt Nam trong chuỗi cung ứng toàn cầu.

Trong khuôn khổ triển lãm, hội thảo chuyên đề “Phát triển công nghiệp phụ trợ, nâng cao năng lực cạnh tranh ngành công nghiệp thời trang Việt Nam” đã thu hút sự quan tâm đặc biệt. Tại đây, ông Nguyễn Đức Thuấn – Chủ tịch Hiệp hội Da – Giày – Túi xách Việt Nam (Lefaso) nhận định, da giày và dệt may hiện là hai ngành xuất khẩu chủ lực của Việt Nam, với kim ngạch năm 2024 đạt 72 tỷ USD, tăng trưởng bình quân 10%, thu hút gần 5 triệu lao động và đóng góp lớn cho nền kinh tế.

Chủ tịch Lefaso Nguyễn Đức Thuấn phát biểu tại hội thảo

Tuy nhiên, theo ông Thuấn, ngành thời trang Việt Nam vẫn còn phụ thuộc nhiều vào nguyên phụ liệu nhập khẩu và chỉ định đơn hàng từ đối tác nước ngoài. Điều này khiến khả năng sáng tạo, tự chủ sản xuất bị hạn chế, giá trị gia tăng thấp, trong khi lợi thế về lao động giá rẻ đang dần mất đi.

“Để đạt mục tiêu xuất khẩu trên 100 tỷ USD trong vài năm tới, bắt buộc ngành dệt may – da giày phải chủ động về nguồn cung nguyên phụ liệu trong nước. Khi làm được điều đó, doanh nghiệp sẽ tiết giảm chi phí, tăng giá trị sản phẩm và nâng cao khả năng cạnh tranh quốc tế,” ông Thuấn nhấn mạnh.

Đồng quan điểm, ông Trần Việt Hòa, Cục trưởng Cục Công nghiệp (Bộ Công Thương) – cho biết, Bộ sẽ phối hợp xây dựng Trung tâm nghiên cứu phát triển chuỗi cung ứng công nghiệp thời trang Việt Nam. Trung tâm này được kỳ vọng sẽ trở thành đầu mối hỗ trợ doanh nghiệp tiếp cận công nghệ mới, thử nghiệm vật liệu, đánh giá chất lượng nguyên phụ liệu, thúc đẩy liên kết ngành và phát triển các sản phẩm thời trang xanh, bền vững.

Bà Nguyễn Thị Tuyết Mai, Phó Tổng Thư ký Hiệp hội Dệt May Việt Nam (Vitas) – cũng cảnh báo rằng, dù xuất khẩu dệt may năm 2024 vượt mốc 44 tỷ USD, đứng thứ hai thế giới, nhưng ngành vẫn “mắc kẹt” trong bài toán quy tắc xuất xứ do tỷ lệ nội địa hóa chỉ khoảng 50%. Việt Nam vẫn thiếu các khu công nghiệp chuyên biệt cho dệt nhuộm, thiếu nguyên liệu xanh đạt chuẩn quốc tế và thiếu doanh nghiệp phụ trợ có trình độ công nghệ cao, gây khó khăn cho việc đáp ứng yêu cầu khắt khe từ thị trường EU, Mỹ hay các FTA thế hệ mới.

“Ngành cần có một chiến lược quốc gia cho công nghiệp phụ trợ, từ khung pháp lý cho nguyên liệu xanh đến cơ chế hỗ trợ doanh nghiệp chuyển đổi công nghệ, tuần hoàn sản xuất. Đây là điều kiện bắt buộc để ngành thời trang Việt Nam phát triển bền vững, hội nhập sâu hơn vào chuỗi giá trị toàn cầu,” bà Mai đề xuất.

Phó Chủ tịch Lefaso Diệp Thành Kiệt bổ sung, mục tiêu trong 5 năm tới là nâng tỷ lệ nội địa hóa nguyên phụ liệu ngành da giày – dệt may lên trên 70%. Điều này không chỉ giúp doanh nghiệp đáp ứng yêu cầu xuất xứ, mà còn chủ động hơn trong đàm phán hợp đồng, giảm rủi ro gián đoạn chuỗi cung ứng và cải thiện biên lợi nhuận.

Shoes & Leather Vietnam 2025 được chia thành bốn khu trưng bày chính: Máy móc – thiết bị; nguyên phụ liệu; sản phẩm hoàn chỉnh và công nghệ – dịch vụ. Các doanh nghiệp mang đến nhiều sản phẩm công nghệ cao như máy may tự động, máy ép nhiệt, vật liệu da sinh học, đế giày tái chế, chỉ khâu chống vi khuẩn… phù hợp với xu hướng sản xuất xanh, giảm phát thải carbon.

Bên cạnh đó, triển lãm cũng tổ chức hàng loạt hoạt động kết nối doanh nghiệp (B2B), hội thảo chuyên ngành về các chủ đề nóng như sản xuất bền vững, công nghệ xanh, tiêu chuẩn hóa và truy xuất nguồn gốc. Đây là cơ hội để doanh nghiệp Việt Nam nâng cao năng lực, mở rộng mạng lưới đối tác và ứng phó với những thách thức ngày càng khắt khe từ thị trường quốc tế.

Triển lãm sẽ diễn ra từ ngày 9 đến hết ngày 11/7/2025 tại SECC, TP. Hồ Chí Minh.

Bùi Liên