Doanh nghiệp Việt cần liên kết để tham gia chuỗi cung ứng công nghiệp hàng không
Tại Hội nghị bàn tròn “Từ khát vọng đến cơ hội phát triển công nghiệp Hàng không” vào chiều 5/9 tại Trung tâm Hội chợ Triển lãm Quốc gia, các chuyên gia nhấn mạnh rằng doanh nghiệp Việt Nam muốn tham gia sâu hơn vào chuỗi giá trị toàn cầu cần thay đổi tư duy và có chiến lược hợp tác cụ thể.
Ông Trần Hải Đăng, Tổng Giám đốc Công ty Cổ phần Dịch vụ kỹ thuật hàng không (AESC), đưa ra con số nghiên cứu của thị trường quốc tế cho thấy hiện nay, thị trường công nghiệp Hàng không trên thế giới năm 2025 có khoảng 1.000 tỷ USD, trong đó một nửa thị phần là ở châu Mỹ, sau đó châu Âu. Tuy nhiên, thị phần tại châu Á-Thái Bình Dương đang tăng dần lên qua từng năm. Ông Đăng cũng tiết lộ chưa có doanh nghiệp Việt nào làm về điện tử, phụ kiện, vật liệu (nhôm nhựa hay cao su), sơn máy bay.
Ông Trần Hải Đăng, Tổng giám đốc Công ty Cổ phần Dịch vụ kỹ thuật hàng không (AESC) phát biểu tại Hội nghị
Ông Đăng cho rằng doanh nghiệp trong nước phải nhìn thẳng vào sự thật: nếu không có sự liên kết và định hướng chung thì rất khó bước vào chuỗi phát triển công nghiệp hàng không. Ông lưu ý, các công ty cần đầu tư có trọng tâm, tránh dàn trải và chạy theo cạnh tranh về giá; bởi lẽ, các ưu đãi về đất đai, nhà xưởng hay thuế không thể giải quyết gốc rễ của vấn đề. Giải pháp được đưa ra là phải chia sẻ nguồn lực về thí nghiệm, cơ sở thử nghiệm, kinh nghiệm, thông tin dự án, đồng thời Nhà nước cần ban hành các chương trình phát triển máy bay cụ thể để doanh nghiệp vệ tinh có thể tham gia bám theo.
Ông Uông Việt Dũng, Cục trưởng Cục Hàng không Việt Nam, nhấn mạnh sự phát triển của ngành hàng không có sự tham gia song song của cả Nhà nước và tư nhân. Hiện nay, Việt Nam có 14 hãng bay thương mại và chuyên dụng, với 254 tàu bay khai thác trong năm 2025 và dự kiến đạt 400 tàu bay hiện đại vào năm 2030. Hệ thống đường bay đã mở rộng mạnh mẽ, gồm 52 tuyến nội địa và 211 tuyến quốc tế. Theo ông, để thúc đẩy thị trường, Việt Nam cần hình thành và phát triển ngành công nghiệp cung ứng, sản xuất chế tạo hàng không.
Cục trưởng Cục HKVN Uông Việt Dũng phát biểu tại Hội nghị
Ông Dũng cho rằng công nghiệp hàng không không chỉ là sản xuất, nghiên cứu thiết bị, mà còn bao gồm cả quản lý phương tiện, hạ tầng khai thác, logistics và các dịch vụ liên quan. Tuy nhiên, điểm yếu hiện nay là thiếu liên kết, thiếu định hướng thị trường và nguồn nhân lực chuyên sâu để nghiên cứu, xây dựng, phê duyệt tiêu chuẩn kỹ thuật.
Cục trưởng Cục Hàng không nhận định Việt Nam đã có quy hoạch mạng hàng không và đang thúc đẩy đầu tư để xác định dư địa phát triển công nghiệp hàng không. Trong bối cảnh chuỗi cung ứng linh phụ kiện toàn cầu đang dịch chuyển, cùng với sự xuất hiện của công nghệ mới, nhiên liệu bền vững và nhu cầu đào tạo nhân lực, Việt Nam có thể trở thành trung tâm đào tạo lớn trong khu vực. “Chúng ta có ước mơ và khát vọng, quyết tâm đi cùng nhau để xác định chiến lược và lộ trình từng giai đoạn, từng bước hiện thực hóa mục tiêu gia nhập chuỗi cung ứng công nghiệp hàng không. Cục Hàng không sẽ đóng vai trò cầu nối với các tổ chức, nhà sản xuất trong và ngoài nước nhằm hỗ trợ chuyển giao công nghệ, đào tạo nhân lực, tạo hệ sinh thái cộng đồng để phát triển,” ông Dũng khẳng định.
Đỗ Ngọc
