Sáng ngày 23/12/2022, tại Bảo tàng Hà Nội đã diễn ra Lễ ra mắt tác phẩm điêu khắc tranh gỗ ”Vinh quy bái tổ”, đồng thời tác phẩm cũng được Tổ chức Kỷ lục Việt Nam (VietKings) trao 2 kỷ lục về số người chế tác và kỷ lục tác phẩm tranh gỗ nguyên khối lớn nhất Việt Nam…
Tác phẩm điêu khắc tranh gỗ ”Vinh quy bái tổ” có kích thước dài 8,33m, cao 1,7m và 1,2m, dày 16cm.
Lễ ra mắt tác phẩm điêu khắc tranh gỗ “Vinh quy bái tổ” và đón nhận kỷ lục tác phẩm tranh gỗ nguyên khối lớn nhất Việt Nam
Ông Bùi Trọng Quân – chủ xưởng tranh gỗ Bùi Gia
Nhà sử học Dương Trung Quốc – Tổng Thư ký hội Khoa học Lịch sử Việt Nam, phát biểu tại buổi lễ.
Nhà sử học Dương Trung Quốc chia sẻ: “Tôi nghĩ bức tranh lớn như vậy thì chúng ta nên ra một chủ đề để tôn vinh cả một nền khoa cử hơn 800 năm của đất nước, hơn là kể về một vị Trạng nguyên cụ thể. Mà long mạch, hồn cốt chính là kể một câu chuyện về cuộc đời người sĩ tử từ khi còn đi học thầy đồ làng, rồi lều chõng đi thi Hương, thi Hội, ung dung vui sướng trên đường trẩy kinh để đi thi Đình. Để rồi đến lúc đề tên trên bảng vàng, được vinh quy bái tổ, làng nước, huyện xã nô nức đón rước vẻ vang vinh dự lắm. Nó còn mang lại cảm hứng về sự học, về niềm tin và hy vọng cho đất nước khi đã tuyển chọn được các hiền tài ra góp công giúp nước”.
“Bức tranh cho thấy sự tinh xảo, khéo léo của người tạo ra tác phẩm. Các tác giả không những mạnh bạo về ý tưởng, mạnh bạo về đầu tư, quan trọng nhất là có ý chí thực hiện bằng được. Tôi đánh giá cao các bạn trẻ vẫn giữ được truyền thống nghề nghiệp quê hương mình và có ý tưởng lớn với sức lao động sáng tạo để tạo ra được tác phẩm để đời” – Nhà sử học Dương Trung Quốc nói thêm.
Anh Bùi Trọng Quân, chủ xưởng Tranh gỗ Bùi Gia phát biểu tại buổi lễ
Anh Bùi Trọng Quân – chủ xưởng Tranh gỗ Bùi Gia cho biết, tác phẩm tranh gỗ “Vinh quy bái tổ” sau gần 3 năm lao động sáng tạo không ngừng với sự đòi hỏi về kỹ thuật cao, tỉ mỉ, phức tạp song bằng niềm đam mê, sức sáng tạo, tập thể thợ xưởng Tranh gỗ Bùi Gia đã khắc họa, thể hiện được những nét văn hoá và đạo lý truyền thống quý báu của người Việt như: Uống nước nhớ nguồn; Tôn sư trọng đạo; tinh thần hiếu học, mong muốn đem tài năng công sức để phụng sự quốc gia, dân tộc… Chính bởi ý nghĩa sâu sắc của tác phẩm nên sau một thời gian dài tìm kiếm phôi gỗ, sưu tầm tư liệu, tới tháng 9/2020 chúng tôi đã tiến hành tổ chức lễ Khai Mộc để bắt đầu chạm khắc tác phẩm với kích thước dài 8,33m, cao 1,7m và 1,2m, dày 16cm. Tới tháng 12/2022, vừa tròn 27 tháng thì tác phẩm đã hoàn thành với những dấu mốc ấn tượng và rất quan trọng như có 348 nhân vật; có 41 cờ quạt, võng lọng, giáo mác; có 55 con vật và 35 nhà cửa, kinh thành, đền chùa”. Ngắm nhìn thật kỹ từ trái qua phải, chúng ta đều cảm nhận rõ bố cục của tác phẩm như một con rồng đang bay giữa không gian, mang lại khí thế hoành tráng, sức sống mãnh liệt.
Anh Quân cho biết thêm, để hoàn thiện bức tranh, từ cuối năm 2019 tới tháng 9/2020, nhóm tác giả của Tranh gỗ Bùi Gia đã phải lặn lội từ Bắc vào Nam, đi đến những di tích như Kinh thành Huế, Hoàng thành Thăng Long, nghiên cứu nhiều tài liệu và gặp gỡ các chuyên gia để học hỏi, sưu tầm tư liệu cho việc phác hoạ tác phẩm.
TS.Thang Văn Phúc – Nguyên Thứ trưởng Bộ Nội vụ, Chủ tịch TW Hội Kỷ lục Gia Việt Nam ( từ ngoài bên trái) và bà Phạm Thị Vân – Trưởng đại diện Tổ chức Niên lịch và Thành tựu Việt Nam tại miền Bắc thay mặt Hội đồng Viện Kỷ lục Việt Nam trao Kỷ niệm chương và giấy chứng nhận cho tác phẩm “Vinh quy bái tổ”.
Với quy mô lớn, sự độc đáo trong chế tác cũng như ý nghĩa sâu sắc, tác phẩm “Vinh quy bái tổ” được trao 2 kỷ lục Việt Nam là Tác phẩm tranh gỗ thủ công về chủ đề Vinh quy bái tổ lớn nhất Việt Nam và Tác phẩm tranh gỗ thủ công có số lượng người chế tác nhiều nhất.
Tác phẩm khi hoàn thành không những là tiếng vang cho nghề đục chạm truyền thống Việt Nam mà còn là sự khích lệ lớn lao cho những thế hệ thợ đục thêm yêu nghề, giữ nghề và đem nét tinh xảo của người Việt ra thế giới… Anh Bùi Trọng Lăng, xưởng Tranh gỗ Bùi Gia chia sẻ: “Qua bức tranh gỗ này, tôi cũng mong muốn truyền lửa đến các anh em thợ rằng, chúng ta hoàn toàn có thể làm được những việc mà chúng ta chưa từng nghĩ mình làm được. Và những việc làm để lưu giữ truyền thống văn hóa của dân tộc là con đường rất đúng đắn mà mình cần phát huy…”.
Xưởng tranh gỗ Bùi Gia và tác phẩm “Vinh quy bái tổ” độc đáo:
Công ty TNHH Tranh gỗ Bùi Gia tiền thân là cơ sở sản xuất thành lập từ 2004, chuyên sản xuất tranh gỗ các loại, tranh gỗ nổi với các sản phẩm tranh tiêu biểu như: Tranh gỗ Bác Hồ, Tranh gỗ Bách Điểu Triều Phượng, Tranh gỗ Bát Mã Hùng Phong, Tranh gỗ Ngư Ông Đắc Lợi…
Ông Bùi Trọng Quân, chủ xưởng Tranh Gỗ Bùi Gia chuyên sản xuất tranh gỗ các loại, tranh gỗ nổi.
Tranh gỗ Bùi Gia được thực hiện bằng phương pháp thủ công, với việc tuân thủ nghiêm ngặt quy trình làm việc với 13 công đoạn khác nhau để chế tác nên các tác phẩm độc đáo, tinh xảo. Một số tác phẩm của Bùi Gia đã được cấp bằng Bảo hộ Quyền tác giả để không bị sao chép và khẳng định sự độc đáo, tinh hoa của người thợ tâm huyết với nghề.
Tác phẩm “Vinh quy bái tổ” do xưởng Tranh gỗ Bùi Gia thực hiện, tái hiện lại bối cảnh và nghi thức của một đại lễ tiêu biểu trong lịch sử khoa bảng Việt Nam – Lễ vinh quy bái tổ, với ý nghĩa tôn vinh truyền thống đạo lý hiếu học, trọng hiền tài và lòng biết ơn hướng về quê hương, nguồn cội.
Tác phẩm tranh gỗ “Vinh quy bái tổ” nhận được sự hỗ trợ về chuyên môn của nhà sử học Dương Trung Quốc, PGS.TS Bùi Hoài Sơn – Ủy viên Thường trực Ủy ban Văn hóa, Giáo dục của Quốc hội và họa sĩ, Tiến sĩ Hồ Trọng Minh – Giảng viên Trường đại học Mỹ thuật Việt Nam.
Tác phẩm tranh gỗ “Vinh quy bái tổ” là niềm tự hào của nghề đục chạm truyền thống Việt Nam và với 2 kỷ lục được xác lập, tạo sự khích lệ rất lớn cho những thế hệ thợ chạm thêm yêu nghề, giữ nghề và đem những nét chạm khắc tinh xảo của người thợ Việt vươn ra với thế giới.
Thanh Bình
Ông Bùi Trọng Quân – chủ xưởng tranh gỗ Bùi Gia
