VinFast niêm yết tại Mỹ: Kỳ vọng vào sự tiên phong mở lối
Nếu VinFast niêm yết thành công tại Mỹ sẽ là trường hợp tiên phong mở lối, để các doanh nghiệp có thêm giải pháp huy động nguồn lực tài chính, trong bối cảnh thị trường vốn Việt Nam đang gặp khó.
Thông tin VinFast vừa công bố việc tiến tới niêm yết trên sàn chứng khoán New York (NYSE) thông qua việc sáp nhập với Black Spade Acquisition (NYSE: BSAQ) đã nhận được sự quan tâm của nhiều người.
Sau giao dịch, công ty hợp nhất sẽ có giá trị doanh nghiệp khoảng 27 tỷ USD. Giá trị vốn chủ sở hữu là 23 tỷ USD sau khi sáp nhập, chưa bao gồm số tiền sẽ quy đổi từ 169 triệu USD tiền mặt tín thác.
Từ tháng 4/2021, Bloomberg đã định giá VinFast khoảng 20 tỷ USD. Thực tế, việc định giá không quá quan trọng mà điều mấu chốt là làm sao VinFast có thể được niêm yết một cách nhanh chóng và tạo ra thanh khoản, để từ đó có cơ hội huy động vốn.
Theo góc nhìn của tôi, một doanh nghiệp Việt Nam có khả năng ra thị trường quốc tế để xây dựng các phương án gọi vốn, thu hút nguồn vốn lớn trên thị trường tài chính được cho là sôi động nhất thế giới như NYSE, thì đó là điều gần như tiên phong mở lối, mà từ trước đến nay chúng ta chưa có.
Tôi cũng kỳ vọng, trường hợp này sẽ thành công để các doanh nghiệp có thêm giải pháp huy động nguồn lực tài chính, trong bối cảnh ngắn hạn hiện tại, thị trường vốn của Việt Nam đang rất khó khăn. Đặc biệt nhiều người dân mất niềm tin vào trái phiếu doanh nghiệp, thị trường chứng khoán chưa phát triển ổn định và quy mô còn kém.
Một số nhà đầu tư cũng đặt ra câu hỏi, nếu VinFast niêm yết thành công trên NYSE thì nhà đầu tư Việt Nam có thể mua cổ phiếu trên đó hay không? Trong vấn đề này, quy định pháp luật của Việt Nam còn khó, những nền tảng giao dịch hỗ trợ cho thị trường Việt Nam để mua các cổ phiếu toàn cầu vẫn chưa hợp pháp về mặt pháp lý. Vì vậy, chúng ta phải chờ đến khi luật liên quan đến người Việt đầu tư ra nước ngoài thông thoáng hơn, khi đó mới có thể mở tài khoản của các công ty môi giới chứng khoán tại Mỹ, hoặc toàn cầu để đặt lệnh mua như mua cổ phiếu niêm yết bình thường.
Về tính minh bạch nguồn vốn, tại Việt Nam, trong họ nhà VinGroup có 3 công ty niêm yết gồm VinGroup, VinHomes và Vincom Retail. Mỗi công ty đều có nguyên tắc, cơ chế quản trị riêng và công bố thông tin tài chính một cách độc lập theo quy định.
Trong khi đó, niêm yết trên sàn chứng khoán Mỹ thì quy định về quản trị công ty còn ngặt nghèo hơn, vì nếu vi phạm thì hệ lụy rất lớn. Chính vì vậy, nhà đầu tư không cần quá lo lắng về việc liên quan nguồn vốn với công ty mẹ, đặc biệt ở thị trường phát triển như Mỹ. Điều quan trọng nhất là luật pháp đưa ra thì các doanh nghiệp phải tuân thủ.
Về tính khả thi, từ trước đến nay, đã có nhiều doanh nghiệp niêm yết trên quốc tế, có những giai đoạn thành công và cũng có những giai đoạn không thành công. Ví dụ giai đoạn gần đây là Grab niêm yết trên sàn Nasdaq thông qua SPAC và huy động 1 tỷ USD, nhưng sau đó giá cổ phiếu này sụt giảm, bởi nhiều yếu tố mà không chỉ do bản thân công ty. Vấn đề liên quan đến dòng tiền, khả năng thắt chặt lãi suất hay xu hướng đầu tư cổ phiếu công nghệ,… còn khi thị trường phục hồi thì lại tốt hơn. Vì thế, chúng ta cần phải có tầm nhìn dài hạn trong câu chuyện này.
Nhìn lại thị trường chứng khoán Việt Nam ngày 15/5, chỉ số VN-Index đã giảm nhẹ vào cuối phiên, tuy nhiên thanh khoản thị trường đã đạt mức 13.600 tỷ đồng. Khá lâu rồi chúng ta mới có giá trị giao dịch tương tự như vậy, nguyên nhân là bởi thị trường đang có rất nhiều thông hỗ trợ và chưa xuất hiện luồng tin xấu nào. Do đó, thị trường đang trong giai đoạn “dễ thở” hơn, nhưng để bứt phá thì vẫn chưa thấy có dấu hiệu.
Một điểm nữa là, những cổ phiếu mang tính đầu cơ cao thường có số lượng giao dịch lớn, phản ánh tình trạng “kéo xả” trên thị trường. Hiện thị trường đang dao động trong biên độ hẹp khoảng 1.030 – 1.070 điểm, các nhà đầu tư vẫn đang mua đi bán lại, sẽ khó để thị trường có động lực tăng trưởng mạnh, tăng trưởng bền.
Như chúng tôi đã phân tích, động lực và nền tảng cơ bản để thị trường chứng khoán tăng trưởng là phải nhìn vào sức mạnh nền kinh tế cũng như doanh nghiệp. Khi các yếu tố này tốt thì thị trường mới có khởi sắc thực sự.
Mặc dù hiện tại thị trường vẫn khá ổn, vì có các tin hỗ trợ từ chính sách vĩ mô, nhưng lãi suất chưa giảm mạnh, các dấu hiệu bất ổn về vĩ mô vẫn đang thường trực, kinh tế toàn cầu còn khó khăn và Việt Nam đang chịu ảnh hưởng bởi việc đó, nên thị trường sẽ vẫn tiếp tục dao động trong giai đoạn này nhưng không quá tệ.