Trao tặng di ảnh Anh hùng Liệt sĩ “Mãi mãi tuổi 20”
Hướng tới kỷ niệm 80 năm Cách mạng tháng 8 và Quốc khánh 2/9 (1945 – 2025); kỷ niệm 80 năm truyền thống của Lực lượng Công an Nhân dân và 20 năm Ngày hội Toàn dân bảo vệ An ninh Tổ quốc; Tổ chức “Trái tim người lính” phối hợp với Bảo tàng Phụ nữ Việt Nam, Trung tâm “Tác phẩm mới”, Hội đồng Họ Dương TP. Hà Nội và CLB “Mãi mãi tuổi 20”, tổ chức trao tặng một số di ảnh Anh hùng – Liệt sĩ vừa được nhóm Họa sĩ trẻ của “Trái tim người lính” phục dựng màu.
Để ghi nhớ công lao của các Anh hùng – Liệt sĩ CAND đã thầm lặng hi sinh trong các cuộc kháng chiến; bảo vệ sự bình yên cuộc sống nhân dân và An ninh Tổ quốc; Ban Tổ chức đã trao tặng tượng trưng di ảnh vừa được phục dựng màu của 4 nữ Anh hùng Liệt sĩ đầu tiên của Lực Lượng CAND đã hi sinh trong kháng chiến cho Bảo tàng Phụ nữ Việt Nam, gồm có các Anh hùng Liệt sĩ: Nguyễn Thị Lợi (tên thật là Trần Thị Lời) sinh năm 1911 tại Châu Đốc, tỉnh An Giang, hi sinh năm 1950 tại Sầm Sơn, tỉnh Thanh Hóa. Chị được truy tặng danh hiệu Anh hùng LLVTND năm 1995; Liệt sĩ Cao Kỳ Vân (tên thật là Nguyễn Thị Được) sinh 1925 tại Bình Lục, Hà Nam (cũ); hi sinh năm 1950 tại Việt Yên, tỉnh Bắc Giang (cũ). Chị được truy tặng danh hiệu Anh hùng LLVTND năm 1998; Liệt sĩ Bùi Thị Cúc (tên thật là Trần Thị Lan) sinh năm 1930 tại Hưng Yên, hi sinh năm 1951 tại Hưng Yên. Chị được truy tặng danh hiệu Anh hùng LLVTND cùng năm 1995 với Anh hùng Nguyễn Thị Lợi; Liệt sĩ Võ Thị Sáu (tên thật là Nguyễn Thị Sáu) sinh năm 1933 tại Đất Đỏ, tỉnh Bà Rịa – Vũng Tàu (cũ), hi sinh 1952 tại Côn Đảo. Chị được truy tặng danh hiệu Anh hùng LLVTND năm 1993.
Theo Đại tá, Nhà văn Đặng Vương Hưng – Người sáng lập và Chủ tịch Tổ chức “Trái tim người lính”, Trưởng Ban Tổ chức sự kiện cho biết: Các di ảnh nữ Anh hùng Liệt sĩ Công an nêu trên chỉ mang tính tượng trưng, nhắc nhớ truyền thống chống ngoại xâm của dân tộc ta, có từ thời Hai Bà Trưng: “Giặc đến nhà đàn bà cũng đánh”! Bởi trong kháng chiến chống Pháp, chống Mỹ, chiến tranh bảo vệ Biên giới và chủ quyền biển đảo thiêng liêng; vì an ninh Tổ quốc và bình yên cuộc sống nhân dân, hàng vạn cán bộ chiến sĩ Công an đã ra trận, hàng ngàn người đã hy sinh.
Đặc thù của ngành Công an là toàn bộ thông tin cá nhân đều được bảo mật, hầu như không để lại hình ảnh. Do vậy, công tác phục dựng di ảnh rất khó khăn. Hiện nay, công việc việc này vẫn đang được Tổ chức “Trái tim người lính” phối hợp với Hội Cựu Công an các đơn vị, địa phương tiếp tục thực hiện…
Ngoài di ảnh của 4 nữ Anh hùng Liệt sĩ CAND, Ban tổ chức sự kiện còn trao 4 di ảnh “Mãi mãi tuổi 20” vừa được phục dựng mầu (xếp thứ tự theo năm sinh): Lão thành Cách mạng Dương Quang Trị (1914 – 1983). Cụ là người trực tiếp tham gia tổ chức chương trình phát thanh đặc biệt tại Đài phát sóng Bạch Mai, giới thiệu bản “Tuyên ngôn Độc lập” của Chủ tịch Hồ Chí Minh, tháng 9/1945; truyền đi mệnh lệnh “Toàn quốc kháng chiến” của Bộ trưởng Quốc phòng Võ Nguyên Giáp, tháng 12/1946;
Liệt sĩ Nguyễn Văn Giang, sinh năm 1930, nhập ngũ trong kháng chiến chống Pháp, chức vụ Trung đội trưởng, hi sinh ngày 3/12/1953; Liệt sĩ Nguyễn Chí Cường, sinh 1947, nhập ngũ ngày 19/9/1965, tham gia kháng chiến chống Mỹ, chức vụ: Tiểu đội trưởng, hi sinh ngày 6/6/1969; Liệt sĩ Dương Văn Cam sinh 1951, nhập ngũ ngày 23/12 /1969. Từng chiến đấu dũng cảm trong đội hình đơn vị Đại đội 1, Trung đoàn Ba Gia, Sư đoàn 2, QK 5 (đơn vị 3 lần được phong tặng danh hiệu AHLLVTND). Anh hi sinh ngày 15/5/1974 tại Tam Kỳ, tỉnh Quảng Nam.
Tại sự kiện, Trung tâm Tư liệu “Trái tim người lính” đã tiếp nhận 2 cuốn sổ tay của Thương binh, Nhà giáo Nguyên Thùy – Cựu chiến binh pháo phòng không. Đó là 2 cuốn nhật ký, được viết trực tiếp tại chiến trường Tây Bắc và làm nghĩa vụ quốc tế cao cả tại chiến trường Lào, những năm 1963 – 1968. Dự kiến, sẽ xuất bản nhật ký “Ghi vội trên mâm pháo” trong dịp kỷ niệm ngày Nhà giáo Việt Nam, 20/11/2025.
Cũng trong khuôn khổ chương trình, Ban tổ chức giới thiệu cuốn sách bút ký lịch sử “Ngôi nhà xưa yêu dấu” của tác giả Dương Việt Tiến. Cuốn sách do Trung tâm “Tác phẩm mới” phối hợp với “Trái tim người lính” tổ chức bản thảo; Nhà xuất bản Hội Nhà văn cấp phép ấn hành. Tác phẩm có dung lượng 160 trang in, khổ 16cm x 24cm, chứa đựng nhiều tư liệu quý, lần đầu công bố.
“Ngôi nhà xưa yêu dấu” kể về ngôi nhà lịch sử số 8, ngõ 120 phố Vĩnh Tuy, nơi từng là cơ sở hoạt động của nhóm Văn hóa Cứu quốc gồm các ông: Trần Quốc Hương (Mười Hương), Nguyễn Huy Tưởng, Lưu Văn Lợi, Nguyễn Đình Thi, Thôi Hữu, Hoàng Đạo Thúy, Nguyễn Hữu Đang… Ngôi nhà này còn là nơi in số báo Tiên Phong đầu tiên để trình Đại hội Quốc dân Tân Trào, Tuyên Quang, diễn ra ngày 16 và 17 tháng 8 năm 1945.
Sau nhiều biến động và phát triển của Thủ đô, “Ngôi nhà xưa yêu dấu” nay có địa chỉ mới là số nhà 96 Nguyễn Văn Viên, phường Vĩnh Tuy, Thành phố Hà Nội đã được Ủy ban Nhân dân Thành phố gắn biển di tích lịch sử. Gia đình ông bà Dương Quang Trị – Lưu Thị Hương được Nhà nước cấp bằng “Có công với nước”.
Thông qua tác phẩm này, tác giả Dương Việt Tiến đã tái hiện “câu chuyện trăm năm” của gia đình mình, với nhiều thông tin đời sống thú vị, không chỉ là chuyện của một cá nhân, một gia đình, mà là lịch sử tự hào của một dòng họ, đã góp phần tích cực vào kháng chiến chống ngoại xâm của dân tộc ta.
Có thể coi “Ngôi nhà xưa yêu dấu” là một tài sản tinh thần vô giá, không dễ gì có được, là niềm tự hào không chỉ của một cá nhân, một gia đình, mà là của cả dòng họ Dương ở Vĩnh Tuy nói riêng và Hà Nội nói chung. Bởi còn nhiều người, nhiều gia đình có những kho chuyện, cùng kinh nghiệm sống, muốn kể lại, muốn viết thành sách, để lại cho con cháu mai sau và chia sẻ với cộng đồng xã hội.
Lê Long
