Trà Hoa Vàng: “ Nữ hoàng của các loại trà và con đường bảo tồn và phát triển thương hiệu”

Theo Bs. Nguyễn Hồng Yến – Giảng viên Học viện Y Dược học cổ truyền Việt Nam, trà hoa vàng là loại trà thượng hạng. Trà có hương vị thơm ngon, giúp tăng cường, bồi bổ sức khỏe và có khả năng ngăn ngừa nhiều bệnh lý khác nhau.

Trà hoa vàng, với sự lôi cuốn của những bông hoa vàng sặc sỡ, đã được biết đến qua các truyền thuyết dân gian như một loại trà thảo dược có khả năng chữa bách bệnh. Tuy nhiên, chỉ đến năm 1578, danh y Lý Thời Trân mới chính thức ghi nhận sự tồn tại của loài trà này trong cuốn “Bản thảo cương mục”. Trà hoa vàng không chỉ nổi bật với màu sắc đẹp mắt mà còn chứa nhiều nguyên tố vi lượng quý giá như Germanium (Ge), Selenium (Se), và Kẽm (Zn), mang lại nhiều lợi ích cho sức khỏe như hạ huyết áp, giảm tiểu đường, chống u bướu và cải thiện hệ miễn dịch.

Hiện nay, sự quý hiếm của trà hoa vàng đang bị đe dọa do khai thác quá mức và mất môi trường sống. Loài cây này hiện đang đứng trước nguy cơ tuyệt chủng, làm dấy lên nhu cầu cấp bách về các biện pháp bảo tồn giống cây dược liệu này.

Tại tỉnh Bắc Giang, gia đình ông Nguyễn Văn Lựu đang đóng một vai trò quan trọng trong việc bảo tồn và phát triển trà hoa vàng. Ông Lựu, với lòng nhiệt huyết và sự tận tâm, đã phát hiện và trồng trà hoa vàng với quy mô lớn tại xã Trường Sơn, huyện Lục Nam. Theo ông Lựu: “Đầu những năm 2000 các thương lái Trung Quốc về địa phương thu mua cây chè hoa vàng, những thương lái này không chỉ thu mua phần hoa, lá mà còn thu mua cả cây, hệ lụy là trong một thời gian ngắn, số lượng cây chè hoa vàng có nguy cơ cạn kiệt. Cũng vì tâm huyết với cây dược liệu quý hiếm này, ông đã lặn lội sang Trung Quốc để tìm hiểu nguyên nhân thương lái thu mua và học hỏi được quy trình sản xuất trà hoa vàng. Ông đã tự bỏ vốn, mua giống cây về trồng và gây dựng lại nguồn cây dược liệu quý hiếm này tại địa phương.

Từ cuối năm 2018, gia đình ông Lựu đã trồng khoảng 2.000 cây trà hoa vàng từ giống cây được cung cấp qua dự án nghiên cứu và phát triển. Ông Lựu đã tham gia các chương trình tập huấn về kỹ thuật chăm sóc cây trà hoa vàng và chứng kiến sự phát triển tốt của cây trong vườn. Hiện tại, với diện tích trên 4ha của gia đình, với hơn 4000 cây trà hoa vàng trong vườn của ông đã và đang cho thu hoạch, là nguồn nguyên liệu để tạo nên thương hiệu Trà Hoa Vàng của Hợp tác xã Dược liệu Công nghệ cao Trường Sơn hiện tại. Những nỗ lực này của ông không chỉ giúp bảo tồn loài cây quý hiếm mà còn mở ra cơ hội phát triển bền vững cho cây dược liệu này tại địa phương.

Việc phát triển thương hiệu trà hoa vàng và nâng tầm giá trị sản phẩm đòi hỏi sự phối hợp chặt chẽ giữa bảo tồn, nghiên cứu, marketing và phát triển thị trường. Mong rằng trong thời gian tới các Cơ quan ban ngành, chính sách có sự quan tâm, có những chính sách đặc biệt, hỗ trợ hơn nữa để trà hoa vàng có thể trở thành một thương hiệu dược liệu quý giá và nổi tiếng trên toàn cầu, đồng thời góp phần vào sự phát triển bền vững của ngành nông nghiệp và bảo vệ môi trường. Những nỗ lực này không chỉ giúp bảo vệ loài cây khỏi nguy cơ tuyệt chủng mà còn mở ra cơ hội phát triển mới cho nền kinh tế và sức khỏe cộng đồng.