Nhiều triển vọng tăng tưởng xuất khẩu năm 2023
Nhiều tín hiệu khả quan cho thấy sự khởi đầu mạnh mẽ của thị trường xuất khẩu nông lâm thủy sản Việt Nam trong năm 2023.
Theo các báo cáo và số liệu gần đây, thị trường xuất khẩu của Việt Nam trong những tháng đầu năm 2023 đã có những tín hiệu tích cực. Nhu cầu tăng từ các thị trường trọng điểm đối với các sản phẩm nông lâm thủy sản của Việt Nam từ các thị trường xuất khẩu chính như Trung Quốc, Mỹ và Liên minh Châu Âu liên tục tăng cho thấy triển vọng tích cực đối với các sản phẩm này.
Cùng với đó, Việt Nam đã thành công trong việc đa dạng hóa thị trường xuất khẩu các mặt hàng này, giảm sự phụ thuộc vào một số thị trường trọng điểm và giúp giảm thiểu rủi ro. Việt Nam cũng đã cải thiện về năng lực cạnh tranh hơn trên thị trường toàn cầu nhờ các yếu tố như tăng cường đầu tư vào nghiên cứu và phát triển, cơ sở hạ tầng được cải thiện.
Thứ trưởng Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn (NN&PTNT) Phùng Đức Tiến cho biết: Trong bối cảnh nông nghiệp đang tiếp tục khẳng định thế mạnh xuất khẩu của Việt Nam, thủy sản vẫn là một lợi thế với hai mặt hàng chiến lược là tôm và cá tra. Theo đó, Bộ NN&PTNT sẽ tiếp tục tập trung cho thị trường Mỹ, Trung Quốc để tăng tốc xuất khẩu sản phẩm cá tra.
Chế biến cá tra xuất khẩu tại Công ty cổ phần Xuất nhập khẩu thủy sản Cần Thơ, một trong những mặt hàng có thế mạnh của Việt Nam trên thị trường quốc tế
Điểm đáng mừng là xuất hiện những thay đổi mang tính đột phá trong quá trình tổ chức sản xuất thủy sản, trong đó có việc Mỹ đã công nhận sản xuất cá tra của Việt Nam có trình độ tương đương Mỹ.
Các doanh nghiệp ngành này kỳ vọng sự công nhận này là một dấu mốc quan trọng đối với ngành cá tra Việt Nam và nhiều khả năng sẽ tăng xuất khẩu mặt hàng này sang Hoa Kỳ cũng như các thị trường khác.
Cá tra là loại cá da trơn được nuôi phổ biến ở Việt Nam và đã trở thành mặt hàng xuất khẩu quan trọng của nước ta trong những năm gần đây. Việc được công nhận đồng nghĩa với việc sản xuất cá tra của Việt Nam đáp ứng các tiêu chuẩn cao tương tự như ở Mỹ này sẽ giúp tăng niềm tin của người tiêu dùng đối với sản phẩm. Sự công nhận này cũng là một bước quan trọng trong việc cải thiện quan hệ thương mại tổng thể của Việt Nam với Mỹ và có thể sẽ có tác động tích cực đến các mặt hàng xuất khẩu khác của Việt Nam.
Còn ông Lê Bá Anh, Phó Cục trưởng Cục Quản lý chất lượng nông, lâm sản và thủy sản (Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn) thì cho biết: việc Trung Quốc mở cửa biên giới, gỡ bỏ chính sách “Zero COVID” từ ngày 8/1/2023 thì hưởng lợi nhất chính là các ngành hàng nông sản tươi sống. Tuy nhiên, thị trường Trung Quốc không còn là thị trường dễ tính, các tiêu chuẩn ngày càng khó hơn, nhất là có những quy định, điều chỉnh rất bất ngờ đối thủy sản nhập khẩu.
Ông Lê Bá Anh khuyến cáo: “Thời điểm này, các doanh nghiệp Việt Nam có thể tận dụng lợi thế về địa lý, chi phí vận chuyển thấp, nhu cầu cao,… để đẩy mạnh xuất khẩu nông sản, thủy sản vào thị trường Trung Quốc”.
Tuy vậy, bên cạnh những kết quả rõ nét của một số ngành thì Thứ trưởng Bộ NN&PTNT cũng chia sẻ về ngành đang được kỳ vọng nhưng còn nhiều thách thức là lâm nghiệp.
Ngành lâm nghiệp đang được kỳ vọng nhưng vẫn còn nhiều thách thức
Nhiều chuyên gia ở Việt Nam cũng cho rằng, để giải quyết những thách thức này, Việt Nam sẽ cần thực hiện một cách tiếp cận toàn diện bao gồm tăng cường đầu tư vào lĩnh vực lâm nghiêp, cải thiện quy hoạch và quản lý rừng cũng như thực thi mạnh mẽ hơn các quy định về môi trường. Ngoài ra, điều quan trọng là phải thúc đẩy các hoạt động bền vững và khuyến khích phát triển các lâm sản chất lượng cao có khả năng cạnh tranh trên thị trường toàn cầu.
Tuy khó khăn trong việc khai thác các đơn hàng do lạm phát tăng nhưng ngành lâm nghiệp vẫn có thể phát huy được và tập trung vào một số mặt hàng mới như viên nén, dăm gỗ. Đây là những mặt hàng xuất khẩu có thể đạt trên 3,5 tỷ USD.
Còn đối với mặt hàng rau hoa quả, lợi thế từ các nghị định thư Việt Nam đã ký với Trung Quốc về xuất khẩu chính ngạch, Thứ trưởng Phùng Đức Tiến phân tích điều đó đã giúp xuất khẩu sầu riêng, khoai lang, chanh leo ngày càng thuận lợi. Nhờ đó, giá nhiều loại trái cây đã tăng đáng kể ngay từ đầu năm. Đây là tín hiệu đáng mừng.
Xét về thị trường xuất khẩu, Hoa Kỳ, Trung Quốc và Nhật Bản là một số thị trường nhập khẩu nông, thủy sản lớn nhất của Việt Nam. Trong khi đó, Liên minh châu Âu, Hàn Quốc và Úc là một trong những thị trường hàng đầu cho lâm sản của Việt Nam.
Thứ trưởng Bộ NN&PTNT Phùng Đức Tiến
Đại dịch COVID-19 đã tác động đáng kể đến thương mại toàn cầu và dẫn đến sự gián đoạn chuỗi cung ứng và làm giảm nhu cầu đối với nhiều sản phẩm. Mặc dù vậy, ngành nông nghiệp và thủy sản của Việt Nam vẫn tiếp tục hoạt động tốt và Việt Nam có thể duy trì vị thế là nhà xuất khẩu lớn trong các lĩnh vực này.
Tuy nhiên, lãnh đạo Bộ NN&PTNT cho biết các doanh nghiệp cũng phải lưu ý, càng hội nhập sâu thì tiêu chí của các thị trường càng khắt khe, do vậy phải tích cực đổi mới sản xuất, nâng cao chất lượng để đáp ứng yêu cầu của từng thị trường.
Thứ trưởng Phùng Đức Tiến nhìn nhận, có thể khẳng định, sản lượng, giá trị của ngành nông nghiệp đã tăng liên tục trong những năm qua với tốc độ tăng rất nhanh. Đó là kết quả tất yếu của việc ngành nông nghiệp đã có một nền tảng tốt từ tổ chức sản xuất đến sơ chế, chế biến, xúc tiến thương mại. Ông Tiến nhấn mạnh: “Trên bất kỳ thị trường nào thì nông sản Việt cũng phải xây dựng chiến lược cạnh tranh về chất lượng, giá cả, thương hiệu. Do vậy, điều cần làm ngay với sản xuất nông nghiệp trong nước là thực hiện nâng cấp chất lượng cho tất cả các ngành hàng nông sản theo tiêu chuẩn của các thị trường khó tính”.
