Ngành thép chưa trở lại đà tăng trưởng

Trong số đó, những doanh nghiệp có mức lỗ lớn nhất đến thời điểm hiện tại phải kể đến như Tổng Công ty CP Thép Việt Nam – VNSteel (UpCOM: TVN). Cụ thể, trong quý III, TVN ghi nhận doanh thu hợp nhất đạt gần 8.0000 tỷ đồng, giảm 600 tỷ đồng so với cùng kỳ năm 2022.

Lợi nhuận sau thuế ghi nhận lỗ 172 tỷ đồng, nhưng cũng đã giảm mạnh so với mức lỗ 576,5 tỷ đồng của quý III năm ngoái. Đây cũng là quỷ lỗ thứ 2 liên tiếp và quý lỗ thứ 5 trong 6 quý gần nhất của “ông lớn” ngành thép này.

Lũy kế 9 tháng đầu năm, TVN ghi nhận doanh thu đạt hơn 23.000 tỷ đồng, giảm hơn 24,3% so với cùng kỳ năm ngoái. Lợi nhuận sau thuế hợp nhất 9 tháng ghi nhận lỗ hơn 454 tỷ đồng.

Tiếp theo là Công ty CP Gang thép Thái Nguyên (UpCOM: TIS), với doanh thu thuần trong quý IIl/2023 đạt 2.414 tỷ đồng, giảm 7% so với cùng kỳ. TIS lỗ ròng 58,2 tỷ đồng trong khi cùng kỳ chỉ lỗ 25 tỷ đồng. Đây đã là quỷ thứ 5 liên tiếp doanh nghiệp này báo lỗ. Tuy nhiên, con số lỗ quý III thấp hơn so với mức lỗ kỷ lục 100 tỷ của quý II liền trước.

Tính chung trong 9 tháng đầu năm, TIS lỗ ròng 194,3 tỷ đồng và còn cách rất xa mục tiêu có lãi cả năm 2023 là 39 tỷ đồng. Năm 2023, TIS đánh giá tình hình thế giới phức tạp, đặc biệt là xung đột địa chính trị kéo dài ảnh hưởng đến chuỗi cung ứng, giá cả nguyên vật liệu phục vụ sản xuất ở mức độ khó lường. Do đó, TIS cũng đề nghị cổ đông uỷ quyền cho HĐQT trong trường hợp cần thiết chủ động xem xét điều chỉnh các chỉ tiêu sản xuất kinh doanh phù hợp với tình hình thực tế để đạt mục tiêu hiệu quả.

Tương tự, Công ty CP Thép Vicasa  (HoSE: VCA) quý Ill/2023 cũng báo lỗ 2,7 tỷ đồng, giảm mạnh so với mức lỗ gần 22 tỷ đồng của cùng kỳ năm trước. Như vậy, sau 3 quý có lãi liên tiếp, VCA báo lỗ trở lại trong quý IIl/2023. Lũy kế 9 tháng đầu năm 2023, công ty ghi nhận lãi 3,5 tỷ đồng và hoàn thành khoảng 37% kế hoạch cả năm 2023.

Một doanh nghiệp ngành thép khác là Công ty CP Thép Nhà Bè (UpCOM: TNB) cũng ghi nhận kết quả kinh doanh quý III ảm đạm, với doanh thu thuần đạt 337 tỷ đồng doanh thu thuần, giảm gần 25% so với cùng kỳ năm trước; Doanh nghiệp lỗ ròng 2,7 tỷ đồng, cải thiện hơn so với mức lỗ hơn 13 tỷ đồng của cùng kỳ năm trước. Đây cũng là quý lỗ thứ 3 trong 4 quý gần nhất của doanh nghiệp này.

Ngoài ra, Công ty CP Thép Thủ Đức (UpCOM: TDS) cũng ghi nhận lỗ gần 452 triệu đồng trong quý III, cũng giảm lỗ đáng kể so với mức lỗ hơn 21 tỷ đồng của cùng kỳ năm 2022.

Trong khi đó, các “ông lớn” ngành thép khác là Công ty CP Tập đoàn Hoa Sen (HoSE: HSG) và Tập đoàn Hòa Phát (HoSE: HPG) có kết quả kinh doanh tích cực hơn.

Cụ thể, kết quả kinh doanh quý 4 niên độ tài chính 2022 – 2023 (từ 1/7 – 30/9/2023) của HSG với doanh thu hợp nhất đạt hơn 8.100 tỷ đồng, tăng không đáng kể so với cùng kỳ năm trước. Lợi nhuận sau thuế đạt hơn 438 tỷ đồng, cải thiện mạnh so với khoản lỗ 887 tỷ đồng của quý 4 niên độ trước.

Lũy kế từ đầu năm, HSG đạt gần 31.700 tỷ đồng doanh thu thuần, giảm hơn 18.000 tỷ đồng so với niên độ trước đó; Lợi nhuận sau thuế đạt 28,4 tỷ đồng, giảm mạnh gần 89% so với cùng kỳ năm trước.

Nguồn: Hiệp hội Thép Việt Nam.

Còn HPG đạt doanh thu 28.766 tỷ đồng, giảm 16% so với cùng kỳ. Lợi nhuận sau thuế ghi nhận 2.000 tỷ đồng, tăng 212% so với cùng kỳ 2022 và 38% so với quý trước. Lũy kế 9 tháng 2023, HPG đạt 85.430 tỷ đồng doanh thu, giảm 27% so với cùng kỳ năm trước. Lợi nhuận sau thuế đạt 3.830 tỷ đồng, tương ứng hoàn thành 48% kế hoạch năm.

Kết quả kinh doanh không mấy tích cực của nhiều doanh nghiệp ngành thép trong quý III/2023 cho thấy, các doanh nghiệp ngành thép vẫn chưa hết khó khi bị ảnh hưởng ít nhiều từ nhu cầu thị trường yếu do mùa mưa; giá bán giảm sẽ tác động đến biên lợi nhuận dù chi phí đầu vào ổn định và nhu cầu trong nước được dự báo sẽ chững lại.

Theo đánh giá của Công ty Chứng khoán Dầu khí (PSI), ngành thép chưa thể trở lại đà tăng trưởng. Cụ thể, thị trường bất động sản sẽ chưa thể có sự sôi động đủ mạnh để kích cầu cho thép xây dựng, dẫn đến khả năng tiêu thụ thép sẽ phụ thuộc nhiều vào việc triển khai các dự án đầu tư công trọng điểm của cả nước. Việc chậm giải ngân vốn đầu tư công sẽ là rủi ro lớn cho ngành thép về cuối năm 2023.

Bên cạnh đó, việc xuất khẩu thép trong quý IV/2023 sẽ gặp nhiều khó khăn do thị trường EU đang trở nên dè dặt hơn với những đơn đặt hàng mới trong tháng 9. PSI nhận định, điều này sẽ tiếp diễn trong quý IV khi nhu cầu tiêu thụ là tương đối thấp.

Đồng thời, Công ty Chứng khoán này cũng cho rằng, giá bán thép cũng đang thiếu những động lực hỗ trợ. Nhu cầu yếu là lý do chính khiến cho giá thép giảm liên tục trong 2 quý vừa qua. Xu hướng này được dự báo sẽ tiếp diễn trong quý cuối năm.

Ngoài ra, giá quặng tại Trung Quốc trong quý III đã tăng mạnh do ảnh hưởng của các thông tin hạn chế sản xuất thép tại nhiều khu vực ở nước này. PSI dự đoán, giá quặng sẽ tiếp tục tăng nhẹ và đi quanh vùng giá hiện tại trong quý IV. Giá than cốc cũng đã tăng trở lại trong quý III. Hiện tại, nguồn cung than cốc đang khan hiếm trong khi nhu cầu đã và đang cải thiện.

Lạc quan hơn, Chứng khoán KIS Việt Nam dự báo, nhu cầu tăng và chi phí đầu vào cao hơn sẽ đẩy giá bán trung bình trong nước (ASP) lên cao. Giá thép cây tháng 8 đã giảm 3,7% so với cuối tháng 6/2023 trong khi giá HRC cũng giảm 4,4% so với cuối tháng 6/2023.

Tháng 10 đánh dấu sự kết thúc của mùa mưa, do đó KIS Việt Nam dự báo, tổng doanh số bán hàng sẽ tăng trong quý IV/2023. Tổng doanh số bán hàng sẽ đạt 6,3 triệu tấn tăng 13,5% so với 6,2 triệu tấn trong quý III/2023, nhưng tăng 8% so với cùng kỳ nhờ cơ sở thấp trong năm 2022.

“Giá đầu vào cao hơn sẽ ảnh hưởng đến biên lợi nhuận gộp của các công ty. Tuy nhiên, lợi nhuận tích cực nhờ sản lượng tăng. Chúng tôi cũng kỳ vọng sự cải thiện cho ngành thép từ quý IV/2023 với việc cải thiện giá bán và nhu cầu tốt hơn từ quý I/2024″, KIS Việt Nam nhận định.