Luang Prabang sẵn sàng trở lại

Chùa Wat Sensoukaram hay còn biết đến với cái tên “chùa Đỏ”, là một ngôi chùa lớn và cực đẹp ở Luang Prabang. Ảnh: CNN.

“Fly Sandy Fly” – một trong số ít phim mới nổi của Lào thời gian gần đây – đã có buổi ra mắt trong một khung cảnh độc đáo vào tháng 12/2022 tại một sân trường ở Luang Prabang, nơi được UNESCO công nhận là di sản thế giới. Bộ phim ngắn của đạo diễn người Lào Phanumad Disattha đã được nhiều nhà làm phim từ khắp Đông Nam Á và người dân địa phương đánh giá cao.

Lào không phải là đất nước có nền điện ảnh phát triển nếu so với các quốc gia láng giềng. Nhưng đất nước chưa đến 10 triệu dân này lại có đến hai liên hoan phim quốc tế được tổ chức thường niên, một ở Luang Prabang vào tháng 12 và một tại thủ đô Vientiane vào tháng 3.

Liên hoan phim được tổ chức tại sân trường ở Luang Prabang. Ảnh: Nikkei Asia.

Dù chưa có bất kỳ rạp chiếu phim tiêu chuẩn nào, Luang Prabang đã tổ chức một trong những liên hoan phim thú vị nhất thế giới khi chiếu phim ở các địa điểm ngoài trời và sảnh khách sạn. Sau 2 năm mọi thứ tạm hoãn để chống dịch Covid-19, đêm khai mạc liên hoan phim vào ngày 8/12 lại càng có ý nghĩa hơn.

Bên cạnh những bộ phim được chiếu miễn phí cho hàng nghìn người Lào, sự kiện này còn bao gồm một chương trình ấn tượng bao gồm các cuộc trò chuyện giữa nhiều đạo diễn nổi tiếng, các cuộc thảo luận nhóm cùng các bữa tiệc hào nhoáng. Ngoài các bộ phim và niềm vui được tụ họp, liên hoan phim đã hướng đến thể hiện cho thế giới rằng Luang Prabang – điểm đến du lịch yêu thích của châu Á – đã trở lại.

Phụ thuộc vào du lịch

Đại dịch Covid-19 đã gây hậu quả kinh tế nghiêm trọng cho Luang Prabang, nơi ngành du lịch sử dụng một nửa lực lượng lao động địa phương. “Phát triển du lịch trở lại là ưu tiên số một của chúng tôi,” Sisavath Nhilatchay, Phó giám đốc phụ trách văn hóa tại Sở Thông tin, Văn hóa và Du lịch tỉnh Luang Prabang, cho biết.

Sau khi mở cửa với thế giới, số lượng du khách tới Lào đạt 100.000 vào năm 1993, sau đó tăng lên nhanh chóng. Theo thời gian, Luang Prabang từng bước trở thành điểm đến du lịch thu hút du khách quốc tế. Lào đã đón gần 4,8 triệu du khách vào năm 2019, trong đó hơn 860.000 người đã đến thăm Luang Prabang – thành phố thư thái nằm dọc bên sông Mekong.

Du khách tham quan tại Luang Prabang. Ảnh: Nikkei Asia.

Năm 2019, nền du lịch Lào đã cung cấp 350.000 việc làm và khoảng 10% tổng sản phẩm quốc nội, đưa ngành này trở thành ngành công nghiệp lớn thứ ba ở Lào, sau xuất khẩu khoáng sản và điện. Tuy nhiên, đại dịch Covid-19 đã khiến lượng khách du lịch tới Lào xuống mức thấp.

Theo báo cáo của Ngân hàng Phát triển Châu Á (ADB), lượng khách quốc tế đến Lào giảm hơn 80%, doanh thu từ khách du lịch giảm hơn một nửa so với gần một tỷ USD trước đại dịch. Luang Prabang cũng đã bị ảnh hưởng nặng nề bởi tình trạng suy thoái, với các khách sạn và cửa hàng phải đóng cửa. 78% doanh nghiệp liên quan đến du lịch tại Luang Prabang đã phá sản do Covid-19.

“Luang Prabang luôn là một thị trấn thanh bình và yên tĩnh. Nhưng Covid-19 đã biến nơi này thành một thị trấn ma. Bạn có thể đếm bằng tay những người đang di chuyển trên đường. Thật quá trống rỗng”, Anshul Sharma, quản lý cụm khách sạn Sofitel và Three Nagas tại Luang Prabang, cho biết.

Giá trị của Luang Prabang

Vào thời kỳ du lịch hoàng kim, du khách lấp đầy vô số khu nhà cũ của người Pháp được chuyển đổi thành nhà nghỉ và nhà hàng. Nhiều tòa nhà có tuổi đời hàng thế kỷ được cải tạo thành các cửa hàng trưng bày đồ dệt, đồ thủ công của địa phương cũng thu hút đông đảo du khách.

Luang Prabang đã được UNESCO công nhận là di sản thế giới năm 1995 nhờ vẻ đẹp của những ngôi đền cổ kính, kiến trúc độc đáo cùng những giá trị văn hóa và nhịp sống thường ngày. Thông thường, việc đưa vào danh sách di sản của UNESCO sẽ làm tăng số lượng du khách với cái giá phải trả là làm xói mòn văn hóa địa phương.

Tuy nhiên, ngay cả trước khi đại dịch Covid-19 xảy ra, hầu hết du khách đều đánh giá cao Luang Prabang khi thúc đẩy du lịch bền vững và duy trì giá trị của văn hóa địa phương.

Cửa hàng đồ dệt và thủ công vắng khách du lịch ở Luang Prabang. Ảnh: Nikkei Asia.

“Đã có nhiều thay đổi, phát triển hơn, nhiều khách du lịch hơn. Khi tôi mới đến, có rất nhiều nhà cũ với tình trạng tồi tệ. Tất cả sau đó đã bị phá dỡ hoặc được sửa chữa. Các tòa nhà cũng không thể xây cao hơn hai tầng nên không phá vỡ kết cấu kiến trúc chung. Tất cả các ngôi đền cũng được khôi phục và trông rất đẹp”, ông Urban Paulsson, người chuyển đến Luang Prabang sau khi điều hành một khách sạn cổ điển hơn 20 năm ở Lund (Thụy Điển), cho biết.

Theo ông Sisavath Nhilatchay, các nhà lãnh đạo địa phương rất quan tâm đến việc bảo tồn. “Nhiệm vụ chính của chúng tôi là giáo dục người dân địa phương bảo tồn di sản thế giới này. Chúng tôi bảo vệ những ngôi đền cũ cùng kiểu kiến trúc thời thuộc địa Pháp. Chúng tôi thậm chí không cho phép bất kỳ thay đổi mới nào. Không có đèn giao thông ở Luang Prabang và xe buýt bị cấm ở các khu trung tâm”, ông nói.

Phục hồi sau đại dịch

Khủng hoảng du lịch do Covid-19 đã góp phần gây ra tình trạng thiếu ngoại tệ nghiêm trọng ở Luang Prabang. “Lào nhập khẩu hầu hết mọi thứ. Trước Covid-19, các doanh nghiệp có thể nhận USD từ khách du lịch và sử dụng chúng để trao đổi hàng hóa. Nhưng chính phủ cũng cần ngoại hối. Chính phủ đã cấm các công dân và công ty tư nhân nắm giữ USD”, một quản lý khách sạn Luang Prabang tiết lộ.

Sự hồi sinh của du lịch cùng chi tiêu của du khách trong và ngoài nước là điều cần thiết để thúc đẩy phục hồi kinh tế ở Lào. Đối với Luang Prabang, con đường phía trước có thể phụ thuộc rất nhiều vào các sự kiện thường niên lớn, thu hút nhiều du khách như liên hoan phim, lễ hội năm mới vào tháng 4 và lễ hội đua thuyền Lào vào tháng 10.

Một khu nghỉ dưỡng tại Luang Prabang đang chuẩn bị để tiếp đón du khách quay trở lại. Ảnh: Nikkei Asia.

Vào tháng 5/2022, Lào đã cho phép các khách sạn và nhà hàng của Luang Prabang quay trở lại kinh doanh. Liên hoan phim Luang Prabang tổ chức vào cuối năm ngoái đã thổi luồng sinh khí cho ngành du lịch tại đây khi đón tiếp một lượng khách tương đối. Tuy nhiên, bên cạnh đám đông tham gia liên hoan phim, có rất ít du khách tham quan các địa điểm du lịch địa phương.

Số liệu chính thức mới nhất cho thấy lượng khách du lịch đến Luang Prabang bắt đầu phục hồi vào cuối năm 2022 với tổng số 250.000 người – con số chưa bằng 1/3 lượng du khách năm 2019.

“Việc phục hồi sẽ mất một thời gian. Phòng trong các khu biệt thự có giá trung bình 1.000 USD, hầu hết đều trống. Chúng tôi rất vui khi khi thấy du khách bắt đầu quay trở lại. Hầu hết khách sạn, khu nghỉ dưỡng đang hy vọng vào một đợt tăng trưởng lớn trong năm nay”, Andrew Turner, đại diện chuỗi khách sạn Rosewood Hotels & Resorts, cho biết.

Số lượng du khách nội địa Lào tới Luang Prabang đang tăng dần. Số liệu cuối năm ngoái cho thấy 280.000 người Lào đã đến Luang Prabang trong năm 2022, cao hơn một chút so với tổng số khách du lịch quốc tế. Nhưng các chủ khách sạn khác tiết lộ người Lào chủ yếu đến thăm trong một ngày, chi tiêu ít hơn so với du khách quốc tế.

“Chúng tôi cần phát triển, bảo tồn sự đa dạng cũng như vẻ đẹp văn hóa của Luang Prabang. Các đối tác du lịch cũng cần hợp tác với nhau để đưa các lễ hội và sự kiện khác nhau đến gần hơn với công chúng và du khách. Hơn hết, chúng tôi cần có một tiếng nói chung để quảng bá về điểm đến tuyệt vời này”, Anshul Sharma gợi ý.