Đưa trí tuệ nhân tạo ( AI), ứng dụng Blockchain vào quản lý thuế

Nhằm xây dựng hệ thống quản lý thuế tích hợp tập trung đáp ứng tái thiết kế các quy trình nghiệp vụ, hỗ trợ tự động tối đa các luồng xử lý công việc, đảm bảo lấy người dân, doanh nghiệp làm trung tâm phục vụ, Cục Thuế vừa tổ chức Hội thảo “Tái cấu trúc hệ thống công nghệ thông tin đáp ứng yêu cầu chuyển đổi số trong công tác quản lý thuế” . Phó cục trưởng Mai Sơn chủ trì hội thảo, đại diện các Ban/Chi cục Thuế khu vực, đại diện các công ty cung cấp giải pháp và các chuyên gia tư vấn độc lập.

Chuyển đổi số là yêu cầu bắt buộc

Phó Cục trưởng Mai Sơn cho biết, Nghị quyết số 57-NQ/TW ngày 22/12/2024 của Bộ Chính trị về phát triển khoa học, công nghệ và đổi mới sáng tạo đã xác định khoa học và công nghệ là động lực cốt lõi trong phát triển kinh tế – xã hội và nâng cao năng lực cạnh tranh quốc gia trong bối cảnh toàn cầu hóa và cách mạng công nghiệp lần thứ tư, khoa học và công nghệ không chỉ là yếu tố đảm bảo sự phát triển bền vững mà còn là chìa khóa giúp Việt Nam bứt phá, thu hẹp khoảng cách với các quốc gia tiên tiến.

Theo Phó Cục trưởng, trước bối cảnh chuyển động mạnh mẽ của thế giới và tại Việt Nam về ứng dụng khoa học kỹ thuật, công nghệ thông tin (CNTT) và chuyển đổi số thì ngành Thuế cũng là một trong những lĩnh vực chịu tác động mạnh mẽ của sự phát triển khoa học và công nghệ.

“Với việc tăng cường áp dụng và đẩy nhanh quá trình triển khai chuyển đổi số trong công tác quản lý thuế, ngành Thuế khẳng định việc thay đổi không chỉ là xu thế mà còn là yêu cầu cấp thiết để nâng cao hiệu quả công tác quản lý, nâng cao tính minh bạch, giảm thiểu chi phí và thời gian cho cả cơ quan thuế và người nộp thuế.” – Phó Cục trưởng Mai Sơn nhấn mạnh.

Nêu rõ 02 mục tiêu của ngành Thuế trong việc tái thiết kế quy trình nghiệp vụ quản lý thuế và tái cấu trúc hệ thống CNTT, Phó Cục trưởng Mai Sơn chỉ rõ yêu cầu thay đổi để đáp ứng yêu cầu chuyển đổi số trong hoạt động quản lý thuế:

Một là, hiện đại hoá toàn diện công tác quản lý thuế, phù hợp với thông lệ quốc tế và quy định pháp luật Việt Nam, trọng tâm là thể chế quản lý thuế đồng bộ, công khai, minh bạch, công bằng, áp dụng quản lý rủi ro trong quản lý thuế, tạo điều kiện thuận lợi để người nộp thuế tuân thủ tự nguyện; cơ quan thuế có đủ năng lực quản lý thuế hiệu quả, hiệu lực; hệ thống công nghệ thông tin tích hợp, tập trung, đáp ứng yêu cầu xử lý, cung cấp thông tin cho quản lý thuế, công tác chỉ đạo điều hành của cơ quan thuế và cung cấp dịch vụ điện tử, dịch vụ số cho người nộp thuế.

Hai là, phát triển hệ thống quản lý thuế tích hợp, tập trung, đảm bảo lấy người dân, doanh nghiệp làm trung tâm, công khai minh bạch, hiệu quả, thúc đẩy cải cách hành chính, nâng cao trải nghiệm cho người nộp thuế thông qua việc ứng dụng CNTT theo định hướng của Chính phủ về Chính phủ điện tử và chuyển đổi số, đảm bảo tính liên thông, tích hợp dữ liệu và bảo mật cao.

Giải pháp công nghệ thúc đẩy chuyển đổi số ngành Thuế

Đại diện các công ty cung cấp giải pháp và đại diện các Ban/đơn vị nghiệp vụ của Cục Thuế, các Chi cục Thuế khu vực đã đánh giá thực trạng hệ thống CNTT của ngành Thuế, trao đổi, thảo luận, đề xuất các giải pháp cụ thể cho việc tái thiết kế quy trình nghiệp vụ và tái cấu trúc hệ thống CNTT nhằm nâng cao hiệu quả quản lý, giảm thiểu thủ tục hành chính và tạo thuận lợi tốt nhất cho NNT dựa trên thông lệ quốc tế và có khả năng triển khai áp dụng tại Việt Nam.

Nhấn mạnh tầm quan trọng ứng dụng trí tuệ nhân tạo (AI) trong hỗ trợ người nộp thuế, đại diện FPT phân tích: Việc áp dụng AI Chatbot và Voicebot sẽ giúp giải quyết tình trạng người nộp thuế gặp khó khăn khi tra cứu thông tin hoặc gửi câu hỏi qua cổng thông tin điện tử. Các hệ thống này có thể cung cấp phản hồi tức thời, hỗ trợ chính xác các thắc mắc về chính sách thuế, qua đó nâng cao trải nghiệm người dùng.

Lợi ích của công nghệ AI trong ngành Thuế giúp: Giảm tải công việc cho nhân viên thuế, tối ưu hóa nguồn lực nội ngành; cung cấp phản hồi nhanh chóng và chính xác, giúp NNT dễ dàng thực hiện nghĩa vụ thuế; tạo cơ sở dữ liệu hỗ trợ quá trình xây dựng, sửa đổi chính sách thuế.

Bên cạnh AI, công nghệ eKYC (Electronic Know Your Customer) cũng được đề xuất nhằm đơn giản hóa thủ tục đăng ký thuế cho cá nhân. Nhờ sử dụng Big Data, AI OCR và FaceID, hệ thống có thể tự động xác thực danh tính, giảm thiểu gian lận và rủi ro trong quá trình đăng ký.

Về ứng dụng Blockchain trong đối soát chứng từ thuế cũng được xem là một bước đột phá, đại diện EY cho biết, việc sử dụng Blockchain sẽ giúp đảm bảo tính minh bạch và chính xác trong quá trình luân chuyển chứng từ giữa các bên liên quan như cơ quan Thuế, Kho bạc Nhà nước và ngân hàng. Công nghệ này sẽ giúp: Giảm nguồn lực xử lý, tránh sai sót trong đối chiếu dữ liệu; tăng chất lượng dịch vụ công, giúp người dân theo dõi được quy trình nộp thuế.

Công nghệ này cũng đảm bảo thông tin giữa các bên liên quan được truyền tải tức thời, rút ngắn thời gian xử lý hồ sơ thuế.

Phó Cục trưởng Cục Thuế Mai Sơn nhấn mạnh: “Những ý kiến tâm huyết và những khuyến nghị cụ thể, thiết thực sẽ góp phần cùng ngành thuế thúc đẩy mạnh mẽ tiến trình chuyển đổi số, tái cấu trúc hệ thống CNTT ngành thuế hướng đến xây dựng một hệ thống thuế hiện đại, minh bạch, hiệu quả, phù hợp với xu thế phát triển của thời đại số” – Phó cục trưởng Mai Sơn nhấn mạnh.

Lê Hiền thực hiện