Doanh nghiệp có thêm đơn hàng, xuất khẩu tăng trưởng dương
Một số nền kinh tế lớn phục hồi, doanh nghiệp có thêm đơn hàng, nhờ đó kim ngạch xuất khẩu tăng trưởng dương ngay trong tháng đầu tiên của năm 2024.
Theo Tổng cục Thống kê, kim ngạch xuất khẩu hàng hóa sơ bộ tính đến giữa tháng 1 năm 2024 đạt 15,08 tỷ USD, tăng 4,1% so với cùng kỳ năm trước, đưa kim ngạch xuất nhập khẩu tăng 4 tháng liên tục (so với cùng kỳ). Trong đó, xuất siêu ghi nhận ở con số 0,38 tỷ USD.
Dù tổng cầu thế giới vẫn chưa bứt phá mạnh mẽ nhưng ở một số lĩnh vực, đơn hàng xuất khẩu đã có dấu hiệu tích cực. Trong giỏ hàng hoá xuất khẩu, có 4 mặt hàng đạt kim ngạch trên 1 tỷ USD, chiếm 53,2% tổng kim ngạch xuất khẩu như điện thoại và linh kiện đạt gần 2,9 tỷ USD, tăng 6,7%; điện tử, máy tính và linh kiện đạt 2,25 tỷ USD, tăng 22,1% so với cùng kỳ năm ngoái…
Cơ cấu hàng hóa xuất khẩu ghi nhận sự thay đổi. Nhóm hàng tài nguyên, khoáng sản chiếm tỷ trọng rất nhỏ. Thay vào đó là xuất khẩu nhóm hàng công nghiệp chế biến chế tạo chiếm đến 88,3%.
Vì vậy, chỉ số sản xuất công nghiệp (IIP) tháng 1 năm 2024 đã tăng 18,3% so với cùng kỳ năm trước và tăng đều ở 60 địa phương. Trong đó, ngành công nghiệp chế biến, chế tạo tăng 19,3%. Đây là tín hiệu tích cực phần nào cho thấy một số nền kinh tế lớn và sức cầu thế giới phục hồi, doanh nghiệp trong nước có thêm đơn hàng, góp phần thúc đẩy tăng trưởng xuất khẩu.
Trao đổi với báo chí, ông Nguyễn Việt Phong – Vụ trưởng Vụ Thống kê thương mại và dịch vụ (Tổng cục Thống kê) đánh giá, tín hiệu phục hồi mạnh mẽ được ghi nhận ở khu vực doanh nghiệp trong nước khi kim ngạch xuất khẩu ở khu vực này tăng 12,7% sau khi đã tăng liên tiếp gần 18%; 15,4% và 18,5% trong 3 tháng trước đó, cao hơn so với khu vực doanh nghiệp có vốn đầu tư nước ngoài.
Ở chiều ngược lại, trong tháng đầu năm 2024, tỷ lệ nhập khẩu tư liệu đầu vào cho sản xuất hàng hóa phục vụ tiêu dùng trong nước và xuất khẩu chiếm hơn 94% tổng kim ngạch nhập khẩu.
Những tín hiệu tích cực trong xuất nhập khẩu hàng hoá của nền kinh tế ở tháng đầu tiên của năm được đánh giá là bước chạy đà thuận lợi cho tăng trưởng xuất nhập khẩu năm 2024. Trong những tháng tiếp theo, dự báo của nhiều định giá tài chính và chuyên gia kinh tế, thị trường quốc tế có những chuyển biến khó đoán định. Tổng cầu thế giới đã có tín hiệu phục hồi nhưng chưa tạo đột phá mạnh mẽ.
Tuy nhiên, trong thách thức vẫn có nhiều cơ hội đan xen đòi hỏi các doanh nghiệp cần bám sát thị trường, nghiên cứu kỹ nhu cầu và thị hiếu tiêu dùng của khách hàng, đối tác để linh hoạt, ứng biến, tiếp tục đầu tư công nghệ, chuyển đổi sản xuất theo hướng xanh và bền vững; xây dựng phương án sản xuất kinh doanh phù hợp.
Các chuyên gia đánh giá, xuất nhập khẩu của Việt Nam phụ thuộc khá lớn vào khả năng đa dạng hóa các thị trường gắn với tận dụng cơ hội từ 16 FTA được ký kết. Dư địa cho xuất khẩu còn lớn khi ngoài các FTA hiện có, trong năm 2024, sau khi kết thúc đàm phán, nền kinh tế tiếp tục triển khai FTA với các thị trường mới như Israel, UAE tạo ra thêm cơ hội thúc đẩy thương mại, đầu tư và xuất khẩu…
Về mặt hàng xuất khẩu, ngoài lĩnh vực chế biến chế tạo, Việt Nam có thể gia tăng thị phần và giá trị xuất khẩu từ các mặt hàng nông sản thuần Việt. Các sản phẩm nông sản xuất khẩu chủ lực của Việt Nam như rau quả, gạo, hạt điều, gạo, cà phê, hạt tiêu… đã khẳng định vị thế mang đến cơ hội lớn để mở rộng thị trường.