Diễn đàn Đẩy mạnh đổi mới mô hình tăng trưởng kinh tế ở Việt Nam

Ngày 7/8, Tạp chí Tài chính doanh nghiệp phối hợp với các bên liên quan tổ chức Diễn đàn Đẩy mạnh đổi mới mô hình tăng trưởng kinh tế ở Việt Nam nhằm trao đổi về những vấn đề đặt ra hiện nay đối với mô hình tăng trưởng kinh tế, qua đó ghi nhận và tổng hợp các giải pháp thiết thực, hiệu quả góp phần thúc đẩy nền kinh tế tăng trưởng nhanh và bền vững.

Tham dự diễn đàn có GS.TS Hoàng Văn Cường, Ủy viên Ủy ban Tài chính – Ngân sách của Quốc hội; PGS. TS Bùi Quang Tuấn, nguyên Viện trưởng Viện Kinh tế Việt Nam; TS. Võ Trí Thành, nguyên Phó Viện trưởng Viện Nghiên cứu quản lý kinh tế Trung ương; TS. Chử Đức Hoàng, Chánh Văn phòng Quỹ Đổi mới công nghệ Quốc gia, Bộ Khoa học và Công nghệ.

Diễn đàn được tổ chức trong bối cảnh Quốc hội ban hành Nghị quyết số 31/2021/QH15 ngày 12/11/2021 về kế hoạch cơ cấu lại nền kinh tế giai đoạn 2021 – 2025. Nghị quyết nhằm mục tiêu hình thành cơ cấu hợp lý, hiệu quả trong từng ngành, lĩnh vực và cả nền kinh tế, đồng thời chuyển biến rõ nét về mô hình tăng trưởng, năng suất, chất lượng, hiệu quả, sức cạnh tranh, khả năng thích ứng của nền kinh tế.

Mặc dù nền kinh tế Việt Nam đã ghi nhận mức tăng trưởng 6,42% trong nửa đầu năm 2024. Các chuyên gia cho rằng tăng trưởng GDP cả năm 2024 có thể chạm mốc gần 7% sau khi Việt Nam có quý tăng trưởng vượt tiềm năng thứ 4 liên tiếp… Tuy nhiên, mô hình tăng trưởng chưa tạo được chuyển biến căn bản; năng suất, chất lượng, hiệu quả và sức cạnh tranh của nền kinh tế chưa cao. Kinh tế vĩ mô còn tiềm ẩn một số rủi ro, nền tảng vĩ mô chưa thực sự vững chắc, nền kinh tế có độ mở cao và phụ thuộc vào nguồn nguyên vật liệu nhập khẩu.

Phát biểu tại Diễn đàn, Tổng biên tập Tạp chí Tài chính doanh nghiệp Hà Khắc Minh cho biết: Nhằm có đầy đủ thông tin tham mưu cho các cơ quan chức năng giải quyết những khó khăn, vướng mắc, khắc phục tình trạng trên, Diễn đàn tập trung vào các nội dung như: Hiện trạng mô hình tăng trưởng của Việt Nam và một số định hướng; Giải pháp đổi mới mô hình tăng trưởng ở Việt Nam; Đổi mới mô hình tài chính và tăng cường hệ thống ngân hàng để hỗ trợ tăng trưởng kinh tế; Mô hình doanh nghiệp Chuyển đổi kép tại Việt Nam; Vai trò của khởi nghiệp sáng tạo trong thúc đẩy tăng trưởng kinh tế…

Tại diễn đàn, các chuyên gia, nhà hoạch định chính sách đã đưa ra nhiều góp ý trong việc đổi mới mô hình tăng trưởng hiện nay.

Theo GS. TS. Bùi Quang Tuấn, nguyên Viện trưởng Viện Kinh tế Việt Nam đổi mới mô hình tăng trưởng cần tập trung vào khoa học công nghệ, nguồn nhân lực và gắn kết với đổi mới sáng tạo nhằm nâng cao năng suất lao động. Tìm cách tiếp cận hệ sinh thái xanh, hệ sinh thái số, đổi mới sáng tạo. Tạo ra mối liên kết chủ thể trong hệ sinh thái đảm bảo các điều kiện của hệ sinh thái. Hoàn thiện thể chế, chính sách, có thí điểm, đặc thù, đột phá… Sáng tạo trong huy động nguồn lực, đặc biệt ngoài nhà nước… đầu tư cho kết cấu hạ tầng trong đó có hạ tầng số, nền tảng số, ứng dụng số như AI, blockchain… để tạo ra những sản phẩm số thương hiệu của Việt Nam.

Về đẩy mạnh chuyển đổi kép (chuyển đổi xanh và số), TS. Chử Đức Hoàng, Quỹ Đổi mới công nghệ quốc gia (NATIF), Bộ Khoa học và Công nghệ cho rằng cần có các giải pháp như quy định pháp lý về chuyển đổi số và môi trường; thúc đẩy năng lượng sạch; bảo vệ môi trường; phấn đấu cho nền công nghiệp xanh; đầu tư vào giao thông thông minh và phát triển bền vững; từ trang trại đến bàn ăn; dẫn dắt xu hướng chuyển đổi xanh; xóa bỏ ô nhiễm; chuyển đổi công bằng cho mọi người…

Còn theo GS.TS Hoàng Văn Cường – Ủy viên Ủy ban Tài chính – Ngân sách của Quốc hội cho rằng, dù đổi mới tăng trưởng theo truyền thống chuyển sang đổi mới khoa học công nghệ, hay đổi mới tăng trưởng dựa vào xu thế mới… đều phải thực hiện việc thay đổi toàn bộ cái cũ. Trước đây Việt Nam dựa vào tài nguyên, lao động… hiện nay phải dựa vào khoa học công nghệ, chuyển sang sạch, xanh… Đổi mới sáng tạo không chỉ dừng ở khu vực sản xuất kinh doanh. Đổi mới sáng tạo phải đột phá từ cơ chế. Nếu cơ chế quản lý không thúc đẩy, không công nhận, bảo vệ về con người đổi mới sáng tạo thì khó có thể thành công trong đổi mới sáng tạo.

Lê Quân