Theo các chuyên gia, các ngân hàng thương mại cần nhanh chóng giảm sâu hơn lãi suất cho vay để kích cầu tín dụng cũng như chia sẻ khó khăn với cộng đồng doanh nghiệp và nền kinh tế.

Lãi suất giảm chưa như kỳ vọng

Trên thực tế, mặt bằng lãi suất huy động và cho vay trên thị trường đã giảm so với cuối năm 2022, song theo đánh giá của giới chuyên môn, mức giảm vẫn chưa như kỳ vọng và chậm hơn khá nhiều so với tốc độ giảm lãi suất điều hành của NHNN.

Quả vậy theo thống kê của NHNN, đến nay lãi suất cho vay tiền đồng bình quân ở mức khoảng 8,9%/năm, mới giảm khoảng 1%/năm so với cuối năm 2022, thấp hơn so với mức giảm của trần lãi suất cho vay ngắn hạn đối với các lĩnh vực ưu tiên. Đáng chú ý, theo phản ánh của các doanh nghiệp, nhiều khoản vay cũ hiện vẫn đang phải chịu lãi suất lên tới trên 12%/năm.

Lãnh đạo các ngân hàng cho biết lãi suất cho vay chưa giảm tương xứng là do các ngân hàng vẫn đang còn tồn một lượng khá lớn vốn huy động với lãi suất cao trong những tháng cuối năm 2022 và đầu năm 2023, vì thế cần có thêm thời gian để trung hòa lượng vốn giá cao này bằng lượng vốn huy động lãi suất thấp gần đây, từ đó mới có thể giảm sâu thêm lãi suất cho vay.

Đồng quan điểm này, ông Nguyễn Xuân Thành, Đại học Fulbright cho rằng, dù NHNN đã giảm lãi suất điều hành 4 lần, nhưng vẫn chưa đủ tác động đến nền kinh tế vì chi phí vốn của ngân hàng vẫn còn cao.

Cần giảm lãi suất quyết liệt hơn

Công ty Chứng khoán SSI đánh giá, giảm lãi suất điều hành lần thứ tư là động thái khá chủ động của NHNN trong bối cảnh kinh tế gặp nhiều khó khăn, cũng như là tín hiệu cho việc lãi suất thị trường cần phải điều chỉnh thêm từ mức hiện tại để có thể về vùng hợp lý.

PGS. TS. Đinh Trọng Thịnh – Chuyên gia tài chính cũng cho rằng, các quyết định giảm lãi suất điều hành của NHNN nhanh hơn so với dự báo, do đó, tốc độ giảm mặt bằng lãi suất cho vay trong nền kinh tế sẽ mạnh hơn. “Đã có nhiều kỳ vọng rằng cuối năm nay, lãi suất trong nền kinh tế sẽ giảm về mức cuối năm 2019 nhưng với tốc độ giảm lãi suất điều hành như thời gian qua thì có thể đến hết quý III/2023, lãi suất sẽ giảm về mức này”, PGS. TS. Đinh Trọng Thịnh nhận định.

Thậm chí, nhiều chuyên gia còn nhận định NHNN có thể sẽ tiếp tục giảm lãi suất điều hành trong thời gian tới để tạo điều kiện cho các ngân hàng giảm lãi vay sâu hơn nữa. “Vẫn còn dư địa để chúng ta giảm thêm lãi suất khoảng 0,5% cho từ giờ đến cuối năm. Tuy nhiên, việc quyết định giảm thêm bao nhiêu nữa NHNN sẽ căn cứ vào rất nhiều yếu tố để điều hành một cách linh hoạt, chủ động, góp phần thúc đẩy tăng trưởng kinh tế”, PGS.TS. Phạm Thị Hoàng Anh – Phó Giám đốc Học viện Ngân hàng, nhấn mạnh.