Cẩm Phả – Quảng Ninh: Dự án khu đô thị ven biển có chồng lấn vùng đệm di sản?

Từ những lùm xùm…

Những ngày gần đây, Công ty TNHH Đỗ Gia Capital – chủ đầu tư của dự án khu đô thị tại khu 10B tại thành phố Cẩm Phả đang vấp phải lùm xùm liên quan tới việc phản ánh việc thi công san lấp mặt bằng, quây núi đá vịnh Hạ Long làm “hòn non bộ”.

Ngay sau đó, UBND tỉnh Quảng Ninh đã có công văn số 3105/UBND-GTCN&XD gửi Sở Kế hoạch và Đầu tư, UBND thành phố Cẩm Phả về việc kiểm tra dự án khu đô thị tại khu 10B, phường Quang Hanh, thành phố Cẩm Phả.

Theo đó, Chủ tịch UBND tỉnh Quảng Ninh giao Chủ tịch UBND TP Cẩm Phả khẩn trương kiểm tra dự án Khu đô thị tại khu 10B, phường Quang Hanh, thành phố Cẩm Phả; xem xét các vấn đề dư luận, báo chí phản ánh để có biện pháp giải quyết theo thẩm quyền và quy định của pháp luật; báo cáo kết quả thực hiện về UBND tỉnh.

Đồng thời, Chủ tịch UBND tỉnh Quảng Ninh giao Sở Kế hoạch và Đầu tư chủ trì phối hợp với các sở, ngành có liên quan và UBND thành phố Cẩm Phả rà soát hồ sơ pháp lý, quy trình thủ tục và các nội dung báo chí phản ánh liên quan đến dự án khu đô thị tại khu 10B, phường Quang Hanh, thành phố Cẩm Phả. Tham mưu, đề xuất theo đúng các quy định của pháp luật, báo cáo UBND tỉnh trong tháng 11/2023.

Theo một số chuyên gia cho rằng:  Dự án khu đô thị 10B phường Quang Hanh, Cẩm Phả, tỉnh Quảng Ninh được dư luận quan tâm bởi trong tổng diện tích khoảng 31,8 ha của dự án có chồng lấn 3,88 ha vùng đệm Di sản thiên nhiên thế giới vịnh Hạ Long.

Theo Luật Di sản văn hóa và Nghị định 109/2017/NĐ-CP về bảo vệ và quản lý di sản văn hóa và thiên nhiên thế giới ở Việt Nam, việc xây dựng các công trình trên vùng đệm không được làm ảnh hưởng đến yếu tố gốc cấu thành di tích, cảnh quan thiên nhiên và môi trường – sinh thái của di tích. Ngoài ra, các dự án xây dựng như vậy, với Di sản thiên nhiên thế giới vịnh Hạ Long phải được sự đồng ý bằng văn bản của Bộ trưởng Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch.

Được biết, ngày 6/11 Bộ Văn hóa Thế thao và Du lịch đề nghị UBND tỉnh Quảng Ninh chỉ đạo cơ quan liên quan và hướng dẫn chủ đầu tư bổ sung đầy đủ các căn cứ pháp lý về di sản văn hóa làm cơ sở cho việc lập, phê duyệt và triển khai dự án.

Đáng chú ý, ngoài căn cứ là pháp luật Việt Nam, Bộ Văn hóa Thế thao và Du lịch đề nghị với dự án đô thị có diện tích lấn vào vùng đệm Di sản thiên nhiên thế giới vịnh Hạ Long thì cần lập Báo cáo ĐTM trong đó bám sát quy định về đánh giá tác động môi trường theo hướng dẫn của Hiệp hội Bảo tồn Thiên nhiên Thế giới (IUCN).

Đối với phần diện tích 3,88 ha dự án nằm trong vùng đệm, Bộ Văn hóa Thế thao và Du lịch đề nghị UBND tỉnh Quảng Ninh chỉ đạo đơn vị có liên quan có giải pháp thiết kế và thi công phù hợp để giảm thiểu tác động tới tổng thể cảnh quan của Di sản thiên nhiên thế giới vịnh Hạ Long.

Cơ quan quản lý trung ương về di sản cũng đề nghị địa phương đánh giá, nghiên cứu kỹ lưỡng về mật độ xây dựng cũng như tầng cao xây dựng tại khu vực này nhằm đảm bảo không hạn chế tầm nhìn ra biển cũng như khả năng tiếp cận biển của khách du lịch và cộng đồng dân cư địa phương.

Yêu cầu khắc phục hậu quả

Thực hiện chỉ đạo của Chủ tịch UBND tỉnh Quảng Ninh, tỉnh đã thành lập Đoàn kiểm tra với nhiều cơ quan ban ngành. Tại thời điểm kiểm tra chủ đầu tư dự án đang thi công các tuyến đường công vụ trùng với tuyến đường số 2, 3, 4, 5, 7… theo Quy hoạch đã được phê duyệt tại Quyết định số 5099/QĐ-UBND ngày 16-9-2021 của UBND thành phố Cẩm Phả. Các tuyến đường này đều nằm phía trong ranh giới của dự án, với điểm xa nhất đều cách ranh giới dự án khoảng 3m. Tổng chiều dài các tuyến đường đã thi công khoảng 1.000m.

Vật liệu thi công đường công vụ là đá xô bồ, mặt đường được phủ đá dăm, mép ngoài đường công vụ một số đoạn được gia cố bằng đá hộc. Các đoạn còn lại chủ dự án đổ đất trực tiếp không có biện pháp hạn chế bùn trồi, đất đá rửa trôi ra môi trường biển.

Dọc tuyến đường công vụ giáp suối Lộ Phong có hiện tượng rửa trôi đất đá, làm đục cục bộ ra khu vực nước biển ven bờ khoảng 5m. Phía cuối tuyến đường công vụ, khu vực giáp núi đá có hiện tượng đổ đất làm phát sinh bùn trồi chưa có biện pháp xử lý.

Tại thời điểm kiểm tra, chủ đầu tư chưa xuất trình được hồ sơ mặt bằng thi công và biện pháp thi công. Cũng chưa báo cáo UBND thành phố Cẩm Phả xem xét, chấp thuận như Sở Xây dựng đã yêu cầu trong Giấy phép xây dựng số 82/GPXD-SXD ngày 24-7-2023. Nhật ký thi công của chủ dự án chưa thể hiện đầy đủ hoạt động thi công tuyến đường công vụ…

Với kết quả kiểm tra thực địa này, Đoàn kiểm tra liên ngành của Sở Tài nguyên và Môi trường đề nghị chủ dự án dừng ngay các hoạt động thi công tuyến đường công vụ vào dự án; thực hiện ngay các biện pháp thi công theo đúng Báo cáo ĐTM đã được duyệt; xin ý kiến các cơ quan chức năng trước khi tiếp tục tổ chức lại hoạt động thi công.

Theo Sở Tài nguyên và Môi trường tỉnh Quảng Ninh: Sáng ngày 07/11 Chánh Thanh tra Nguyễn Văn Trìu đã ký quyết định xử phạt vi phạm hành chính đối với công ty TNHH Đỗ Gia Capital – chủ dự án KĐT tại khu 10B Quang Hanh, TP Cẩm Phả, Quảng Ninh. Việc xử lý vi phạm hành chính xuất phát từ kết luận của đoàn kiểm tra liên ngành ngày 6/11, sau khi đi kiểm tra thực tế việc thi công của chủ dự án tại khu đô thị 10B.

Theo Quyết định xử phạt vi phạm hành chính nêu rõ hai hành vi vi phạm hành chính của chủ dự án. Thứ nhất là không công khai báo cáo đánh giá tác động môi trường (ĐTM) đã được phê duyệt kết quả thẩm định theo quy định trong trường hợp quyết định phê duyệt kết quả thẩm định báo cáo ĐTM thuộc thẩm quyền phê duyệt của UBND cấp tỉnh.

Cụ thể, dự án Khu đô thị tại Khu 10B, phường Quang Hanh, TP Cẩm Phả đã được UBND tỉnh phê duyệt báo cáo ĐTM tại Quyết định số 1614/QĐ-UBND ngày 15-6-2023, tuy nhiên chủ dự án đầu tư chưa công khai báo cáo ĐTM đã được phê duyệt kết quả thẩm định theo quy định.

Với hành vi vi phạm hành chính này, áp dụng nhân đôi đối với tổ chức theo quy định tại khoản 2, điều 6, Nghị định số 45/2022/NĐ-CP ngày 7-7-2022 của Chính phủ quy định về xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực bảo vệ môi trường, áp dụng hình thức xử phạt tiền là 35 triệu đồng.

Vì phạm thứ hai là chủ dự án đã không thực hiện nội dung Quyết định phê duyệt kết quả thẩm định báo cáo ĐTM theo quy định trong trường hợp quyết định phê duyệt kết quả thẩm định báo cáo ĐTM thuộc quyền phê duyệt của UBND cấp tỉnh.

Theo nội dung báo cáo ĐTM dự án đã được phê duyệt, trong quá trình thực hiện dự án, chủ dự án phải có giải pháp thi công trước hệ thống kè bao quanh dự án, sau đó đến hệ thống hạ tầng kỹ thuật rồi mới đến các công trình theo quy hoạch.

Trong quá trình thi công phải có các biện pháp bảo đảm thuỷ triều và nước mưa không cuốn theo bùn đất, phế thải thải ra ngoài phạm vi thực hiện dự án. Việc thi công tuyến đường công vụ phải lựa chọn thời điểm thuỷ triều thấp để hạn chế phát tán bùn, đất ra ngoài môi trường.

Tuy nhiên, tại thời điểm kiểm tra thực địa tại công trường thi công dự án, chủ dự án đầu tư chưa thi công hệ thống kè bao quanh dự án mà hiện nay chủ dự án đầu tư đang đổ đất đá trực tiếp xuống vùng nước ven bờ thuộc ranh giới quy hoạch dự án. Đồng thời, chưa thực hiện nạo vét bùn trồi tại các vị trí đang đổ đất, thuỷ triều đang cuốn theo bùn đất ra ngoài phạm vi thực hiện dự án.

Với hành vi vi phạm này, áp dụng nhân đôi với tổ chức, xử phạt tiền 90 triệu đồng. Tổng số tiền hai mức phạt là 125 triệu đồng. Cùng với đó, Quyết định xử phạt hành chính cũng yêu cầu chủ dự án có biện pháp khắc phục hậu quả với hành vi vi phạm hành chính đầu tiên là buộc công khai báo cáo ĐTM đã được phê duyệt kết quả thẩm định theo quy định.