Bỏ cọc đấu giá, chốt giá “vô tội vạ”: Cần xử nghiêm để răn đe

Thời gian qua, Cục Cảnh sát giao thông, Bộ Công an đã tổ chức thành công nhiều phiên đấu giá biển số xe định danh số đẹp, thu về nguồn lợi lớn cho ngân sách Nhà nước. Đây cũng là cơ hội để người dân sở hữu được biển số đẹp theo nhu cầu, sở thích của mình.

Bỏ cọc, chốt giá “vô tội vạ”…

Thế nhưng bên cạnh những người thực sự có nhu cầu đã đấu giá thành công biển số mình yêu thích thì không ít những kẻ tận dụng các cuộc đấu giá này làm trò vui chơi, giải trí, đánh bóng tên tuổi. Trong phiên đấu giá ngày 15/9/2023, nhiều người choáng váng vì mức độ chịu chơi của một đại gia khi trả giá biển số 51K – 888.88 với giá cao nhất 32,34 tỉ đồng và biển số 30K-567.89 trị giá 13,075 tỉ đồng.

Ngay trong ngày hôm đó, thông tin về vị đại gia được tìm kiếm khắp các diễn đàn, mạng xã hội và các phương tiện truyền thông. Thế nhưng không ai biết vị đại gia này là ai, kinh doanh lĩnh vực gì, chỉ biết là người Thanh Hóa. Trên facebook cá nhân của vị này cũng không có thông tin gì nổi bật. Thi thoảng, vị đại gia này đăng hình ảnh khoe tiền, khoe vàng và hình ảnh cá nhân, thế nhưng tuyệt nhiên không ai biết gì về vị đại gia này. Và sau rất nhiều ngày tìm kiếm trong vô vọng, nhiều người bắt đầu nghi ngờ vị đại gia này chỉ trả giá ảo vì 32,34 tỷ đồng là con số khủng khiếp và là một mức giá vượt ra khỏi mọi dự đoán. Việc bỏ ra gần 1,5 triệu USD chỉ để sở hữu một biển số xe đẹp cũng khiến những dân chơi biển số xe thứ thiệt phải “ngả nón” thán phục.

Trước đó, dựa vào giá thị trường của biển số ngũ quý hiện tại, một số người tham gia đấu giá dự đoán biển số 51K-888.88 có giá khoảng 20 tỷ đồng nên với việc trúng giá 32,34 tỷ đồng, nhiều cư dân mạng đã bắt đầu đặt ra nghi vấn khả năng vị đại gia này bỏ cọc rất cao, nhất là khi thông tin chủ nhân của biển số 51K – 888.88 và 30K-567.89 vẫn chưa hoàn thành nghĩa vụ tài chính được lan truyền. Quả thật, ngày 11/10/2023, trên trang đấu giá của Công ty Đấu giá hợp danh Việt Nam niêm yết các biển số xe ôtô chuẩn bị được đưa ra đấu giá thì xuất hiện cả hai biển số này, và như vậy đủ thấy, vị đại gia ẩn danh kia đã bỏ cọc. Không chỉ hai biển số này bị bỏ cọc mà có thêm 4 biển số khác cũng bị các đại gia “ảo” bỏ cọc là 30K-555.55 (Hà Nội, giá trúng trước đó 14,12 tỉ đồng), 36A-999.99 (Thanh Hóa, 7,47 tỉ đồng), 98A-666.66 (Bắc Giang, 3,075 tỉ đồng), 47A-599.99 (Đắk Lắk, 1,37 tỉ đồng).

Cần xử nghiêm để răn đe

Xung quanh câu chuyện này, luật sư Nguyễn Ngọc Hùng – Trưởng Văn phòng Luật sư Kết Nối cho biết, theo quy định tại Điều 16 Nghị định số 39/2023/NĐ-CP, những trường hợp trúng đấu giá biển số ô tô trong thời hạn 15 ngày kể từ ngày có thông báo kết quả phải nộp toàn bộ tiền trúng đấu giá sau khi trừ số tiền đặt trước. Nếu người trúng đấu giá không nộp đủ tiền trong thời gian quy định hoặc người trúng đấu giá không làm thủ tục đăng ký biển số xe ô tô trúng đấu giá theo quy định, kết quả đấu giá sẽ bị hủy. Biển số xe sẽ được đưa ra đấu giá lại, đồng thời số tiền đặt trước sẽ không được hoàn lại và được nộp vào ngân sách Nhà nước.

Ngoài các quy định trên thì hiện tại không có chế tài xử lý đối với những trường hợp bỏ cọc đấu giá biển số xe. Tuy nhiên, việc đẩy giá trúng đấu giá biển số lên cao rồi bỏ cọc sẽ gây thiệt hại về thời gian, tiền bạc cho nhiều người có nhu cầu thực và cơ quan chức năng. Để tổ chức phiên đấu giá, cơ quan quản lý nhà nước cũng như đơn vị tổ chức đấu giá phải đầu tư hệ thống quản lý đấu giá biển số xe gồm phần mềm, hạ tầng, đường truyền, hệ thống giám sát,…

Nếu người trúng đấu giá bỏ cọc, với số tiền 40 triệu đồng sẽ không đủ để thực hiện bù đắp các chi phí trong khâu tổ chức. Ngoài ra, việc bỏ cọc như vậy có thể sẽ gây ảnh hưởng đến tâm lý của người có nhu cầu tham gia đấu giá, liệu họ còn muốn tham gia nếu việc này tác động lớn đến kết quả đấu giá, đẩy giá trúng đấu giá lên quá cao?

Theo luật sư Nguyễn Ngọc Hùng, việc quy định như vậy chưa thực sự đủ sức răn đe, chưa hiệu quả trong công tác quản lý pháp luật nói chung, lĩnh vực đấu giá nói riêng. Cơ quan nhà nước cần áp dụng thêm các chế tài phạt khác như: Ngoài số tiền cọc không được hoàn lại, người bỏ cọc còn phải nộp thêm các khoản chi phí khác bù đắp trong việc tổ chức phiên đấu giá, nộp các khoản tiền tương ứng với phần trăm số tiền của tài sản trúng đấu giá.

“Biển số xe là tài sản đặc biệt, vì vậy cũng cần có các chế tài đặc biệt điều chỉnh. Việc áp dụng chế tài theo phần trăm số tiền trúng đấu giá sẽ không ảnh hưởng đến những người thực sự muốn đấu giá, đồng thời ngăn chặn triệt để tình trạng bỏ giá vô tội vạ” – luật sư Nguyễn Ngọc Hùng nói.

Đồng quan điểm, luật sư Nguyễn Văn Tuấn – Giám Đốc Công Ty Luật TNHH TGS cũng cho rằng, để ngăn chặn tình trạng bỏ cọc chỉ trông chờ vào ý thức của người tham gia đấu giá là chưa đủ, mà cần có những biện pháp mang tính cứng rắn hơn, bổ sung thêm các chế tài xử phạt mạnh hơn, răn đe hơn.

Đặc biệt, vị luật sư cho rằng, cần sớm sửa đổi Luật đấu giá phù hợp với thực tiễn. Cụ thể theo luật sư Tuấn, cơ quan chức năng cần phải rà soát và hoàn thiện hơn nữa các quy định về đấu giá tài sản. Theo đó, các quy định pháp luật cần phải đảm bảo được việc xác định giá khởi điểm sát hơn với giá thị trường, điều kiện về năng lực, đặc biệt là các điều kiện về uy tín và năng lực tài chính, trách nhiệm đối với việc thực hiện dự án của chủ đầu tư cần phải được quy định chặt chẽ hơn. Tăng khoản tiền đặt trước đối với những tài sản có giá trị nhỏ.

Bên cạnh đó, vị luật sư cũng cho rằng, cần bổ sung chế tài cấm các đối tượng có hành vi bỏ cọc tham gia đấu giá hoặc tham gia đấu giá tài sản đã bỏ cọc trong khoảng thời gian nhất định. Từ đây sẽ hạn chế được tình trạng nhất định ở những cuộc đấu giá tiếp theo.

Đồng thời cũng cần bổ sung thêm chế tài phạt đối với các đối tượng có hành vi bỏ cọc. Bởi khi tổ chức đấu giá, tổ chức đấu giá và chủ tài sản sẽ phải bỏ ra khoản chi phí nhất định để tiến hành cuộc đấu giá. Theo đó, ngoài khoản tiền cọc đã nộp, cần bổ sung thêm chế tài phạt đối với những đối tượng này để hạn chế gây tổn thất cho chủ tài sản và tổ chức đấu giá.

“Việc bỏ cọc cũng có thể do nhiều nguyên nhân, đôi khi là từ phía các tổ chức đấu giá đã dàn xếp để nhằm cho mục đích của mình như cố tình muốn cuộc đấu giá có tỷ lệ chênh giữa giá trúng đấu giá và giá khởi điểm cao để làm tiêu chí cạnh tranh với các tổ chức đấu giá khác trong hồ sơ năng lực của mình. Trong trường hợp phát hiện hoặc có dấu hiệu của hành vi này, cần xử lý mạnh đối với các tổ chức đấu giá, tạm đình chỉ hoạt động để làm gương cho các tổ chức đấu giá khác”, luật sư Tuấn chia sẻ.