Bất chấp đầu tư tăng, tốc độ tăng trưởng năng suất vẫn chậm
Tình trạng thất nghiệp và khoảng cách việc làm đã giảm xuống dưới mức trước đại dịch nhưng tỷ lệ thất nghiệp toàn cầu sẽ tăng vào năm 2024.
Đây là một trong những nội dung được Tổ chức Lao động Quốc tế (ILO) đề cập trong báo cáo “Triển vọng Việc làm và Xã hội thế giới: Xu hướng 2024”.
Trong báo cáo, ILO nhấn mạnh, thị trường lao động đã phục hồi đáng ngạc nhiên mặc dù điều kiện kinh tế đang xấu đi. Cả tỷ lệ thất nghiệp và tỷ lệ khoảng cách việc làm – tức là số người không có việc làm muốn tìm việc làm – đã giảm xuống dưới mức trước đại dịch. Tỷ lệ thất nghiệp toàn cầu năm 2023 ở mức 5,1%, một mức cải thiện khiêm tốn so với năm 2022 khi ở mức 5,3%.
Tuy nhiên, đằng sau những con số này, báo cáo nhận định, tình trạng mong manh đã bắt đầu xuất hiện.Dự đoán triển vọng thị trường lao động và tình trạng thất nghiệp toàn cầu có thể không tươi sáng. Năm 2024, dự kiến sẽ có thêm 2 triệu người lao động đang tìm kiếm việc làm, khiến tỷ lệ thất nghiệp toàn cầu tăng từ 5,1% vào năm 2023 lên 5,2%. Thu nhập khả dụng đã giảm ở phần lớn các nước G20. Sự xói mòn của tiền lương thực tế và mức sống do lạm phát cao, dai dẳng, cùng với chi phí nhà ở tăng cao khó có thể được bù đắp nhanh chóng.
Hơn nữa, sự khác biệt lớn vẫn tồn tại giữa các quốc gia có thu nhập cao và các quốc gia có thu nhập trung bình thấp hơn. Trong khi tỷ lệ khoảng cách việc làm vào năm 2023 là 8,2% ở các nước thu nhập cao, thì tỷ lệ này ở nhóm các quốc gia thu nhập thấp hơn là 20,5%. Tương tự, trong khi tỷ lệ thất nghiệp năm 2023 duy trì ở mức 4,5% ở các nước thu nhập cao thì ở các nước thu nhập thấp là 5,7%.
Cũng theo báo cáo, tỷ lệ thất nghiệp ở thanh niên tiếp tục là một thách thức. Tỷ lệ lao động không qua đào tạo, học hành hoặc không có việc làm vẫn ở mức cao, đặc biệt là ở phụ nữ trẻ. Trong khi đó, những người tái gia nhập thị trường lao động sau đại dịch có xu hướng không làm việc với số giờ như trước hoặc số ngày nghỉ ốm đã tăng lên đáng kể.
Liên quan đến tốc độ tăng trưởng năng suất, báo cáo nhận định sau một thời gian ngắn tăng cường sau đại dịch, năng suất lao động đã trở lại mức thấp trong thập kỷ trước. Điều quan trọng, mặc dù có tiến bộ công nghệ và đầu tư tăng lên nhưng tốc độ tăng trưởng năng suất vẫn tiếp tục chậm lại. Lý do được đưa ra là lượng đầu tư đáng kể được hướng tới các lĩnh vực kém năng suất hơn như dịch vụ và xây dựng.
Tổng Giám đốc ILO, Gilbert F. Houngbo cho biết: Mức sống giảm sút và năng suất yếu kết hợp với lạm phát dai dẳng tạo điều kiện cho sự bất bình đẳng lớn hơn và làm suy yếu những nỗ lực đạt được công bằng xã hội. Và nếu không có công bằng xã hội lớn hơn, chúng ta sẽ không bao giờ có được sự phục hồi bền vững.