Thời gian qua, tình hình buôn lậu, gian lận thương mại và hàng giả trên địa bàn tỉnh vẫn tiềm ẩn nhiều phức tạp, nổi lên là các hoạt động mua bán, vận chuyển trái phép pháo nổ, động vật hoang dã; hoạt động mua bán sản phẩm gia súc, gia cầm, thuốc lá, các mặt hàng tiêu dùng, đặc biệt lợi dụng các tuyến biên giới, các đối tượng vận chuyển chất ma túy với khối lượng lớn từ Lào qua Nghệ An. Trong hoạt động thương mại điện tử, nhiều đối tượng dùng thủ đoạn hết sức tinh vi thường xuyên thay đổi phương thức hoạt động, vận chuyển trao đổi hàng hóa thông qua đơn vị vận chuyển thứ 3, thanh toán không dùng tiền mặt, ví điện tử… gây rất nhiều khó khăn trong việc tiếp cận, phát hiện, xử lý vi phạm. Các đối tượng hoạt động buôn lậu, gian lận thương mại và hàng giả thường hoạt động theo đường dây, ổ nhóm, với sự tham gia của nhiều đối tượng, trong đó nhiều đối tượng ngoại tỉnh và cả đối tượng quốc tế, chúng tìm mọi phương thức và thủ đoạn tinh vi, lợi dụng triệt để khoa học công nghệ để qua mắt các lực lượng chuyên ngành.
Ngay từ đầu năm 2024, UBND tỉnh, Ban chỉ đạo 389 tỉnh đã ban hành 02 kế hoạch đấu tranh chống buôn lậu gian lận thương mại và hàng giả, đặc biệt là kế hoạch số 145/KH/UBND -KT ngày 28/02/2024 về “Công tác chống buôn lậu, gian lận thương mại và hàng giả năm 2024”, cùng với kế hoạch số 145, UBND tỉnh còn ban hành 15 văn bản thực hiện chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ, Trưởng Ban Chỉ đạo 389 quốc gia. UBND tỉnh Nghệ An yêu cầu Giám đốc các sở, Thủ trưởng các ban, ngành, Chủ tịch UBND các huyện, thành phố, thị xã tập trung chỉ đạo thực hiện nghiêm túc, có hiệu quả Kế hoạch số 145/KH/UBND -KT ngày 28/02/2024 về “Công tác chống buôn lậu, gian lận thương mại và hàng giả năm 2024”.
Cụ thể, UBND tỉnh yêu cầu Giám đốc các sở, Thủ trưởng các ban, ngành, Chủ tịch UBND các huyện, thành phố, thị xã tiếp tục chỉ đạo thực hiện nghiêm túc, hiệu quả các văn bản chỉ đạo của Đảng, Nhà nước về công tác phòng, chống buôn lậu, gian lận thương mại và hàng giả; Tập trung đấu tranh, ngăn chặn, đẩy lùi sự suy thoái về tư tưởng chính trị, đạo đức, lối sống; xác định công tác chống buôn lậu, gian lận thương mại và hàng giả là một trong những nhiệm vụ chính trị quan trọng, xuyên suốt của cả hệ thống chính trị, kiên quyết không có vùng cấm. Đồng thời, chủ động phòng, chống tiêu cực trong công tác chống buôn lậu, gian lận thương mại tại các cơ quan thực hiện chức năng này, kịp thời phát hiện, xử lý nghiêm các tập thể, cá nhân vi phạm theo đúng quy định.
Cùng với đó, chủ động đánh giá thực trạng, tình hình kết quả, nhận diện rõ những vấn đề nổi cộm, phức tạp về đối tượng, tuyến, địa bàn, lĩnh vực, mặt hàng trọng điểm, phương thức thủ đoạn mới về buôn lậu, gian lận thương mại và hàng giả nhằm kịp thời tham mưu đề xuất, xây dựng kế hoạch, tổ chức thanh tra, kiểm tra, điều tra xác minh, tập trung lực lượng, phương tiện, biện pháp đánh trúng, đánh đúng các đối tượng phạm tội và vi phạm pháp luật, nhất là các đối tượng chủ mưu, cầm đầu, đối tượng trong các đường dây, ổ nhóm, tụ điểm phức tạp về buôn lậu, gian lận thương mại và hàng giả nhằm răn đe, phòng ngừa chung. Xử lý nghiêm minh các hành vi lợi dụng thiên tai, dịch bệnh, đứt gãy chuỗi cung ứng, khan hiếm hàng cục bộ để đầu cơ, tăng giá bất hợp lý, trục lợi, lừa dối người tiêu dùng.
Tăng cường công tác phối hợp, kết nối, chia sẻ thông tin phù hợp với tình hình mới; công bố, công khai rộng rãi số điện thoại, e-mail, đường dây nóng của Ban Chỉ đạo 389 tỉnh và các ngành, địa phương, đảm bảo thu thập, xử lý kịp thời tin báo từ quần chúng nhân dân theo đúng Quy chế tiếp nhận, xử lý tin báo về buôn lậu, gian lận thương mại và hàng giả của Ban Chỉ đạo 389 Quốc gia.
Tăng cường công tác nghiệp vụ, đảm bảo phát hiện, ngăn chặn, xử lý kịp thời các hành vi buôn lậu, gian lận thương mại, sản xuất, kinh doanh hàng giả, hàng kém chất lượng, hàng không rõ nguồn gốc xuất xứ, nhất là các mặt hàng là dược phẩm, thực phẩm, dược liệu, xăng dầu, khoáng sản, đường cát, thuốc lá; chia sẻ thông tin, phối hợp lực lượng giám sát chặt chẽ các lô hàng chuyển khẩu, chuyển cảng, tạm nhập, tái xuất, nhất là các lô hàng tiêu dùng, hàng tạp hóa, hàng có nguy cơ thẩm lậu, quay vòng vào nội địa…
Đẩy mạnh, thực hiện có hiệu quả Kế hoạch chống buôn lậu, gian lận thương mại và hàng giả trong hoạt động thương mại điện tử; tăng cường kiểm tra, giám sát việc chấp hành các quy định pháp luật của các thương nhân, tổ chức, cá nhân tham gia hoạt động thương mại điện tử trên địa bàn tỉnh; phát hiện, xử lý kịp thời các đối tượng lợi dụng hoạt động thương mại điện tử để thực hiện hành vi buôn lậu, gian lận thương mại và hàng giả…
Tại văn bản này, UBND tỉnh yêu cầu Giám đốc các sở, Thủ trưởng các ban, ngành, Chủ tịch UBND các huyện, thành phố, thị xã nghiêm túc triển khai thực hiện. Báo cáo Ban Chỉ đạo 389 tỉnh kết quả thực hiện và khó khăn vướng mắc (nếu có) để kịp thời tổng hợp, báo cáo Ban Chỉ đạo 389 quốc gia, UBND tỉnh theo quy định.
Kết quả công tác chống buôn lậu, gian lận thương mại và hàng giả (từ ngày 16/12/2023 đến ngày 15/8/2024)
Các ực lượng chuyên ngành, chính quyền các địa phương đã phát hiện, bắt giữ, xử lý vi phạm về buôn lậu, gian lận thương mại hàng giả: Tổng số vụ xử lý vi phạm hành chính là 5.265 vụ, tổng số vụ khởi tố hình sự 1.044 vụ/1.369 đối tượng; tổng thu ngân sách 180 tỷ 150 triệu đồng trong đó, phạt hành chính 58 tỷ 248 triệu đồng, phạt bổ sung và truy thu thuế 117 tỷ 224 triệu đồng, trị giá hàng hóa vi phạm là 4 tỷ 678 triệu đồng.
Trên các tuyến biên giới, bám sát kế hoạch số 92/KH-BCĐ 389 về tăng cường công tác chống buôn lậu, gian lận thương mại và hàng giả trên các tuyến biên giới, vùng biển và địa bàn nội địa; Tổng số vụ xử lý vi phạm hành chính là 13.585 vụ, khởi tố hình sự 1.555 vụ/2.050 đối tượng; tổng thu ngân sách: 533 tỷ 697 triệu đồng, trị giá hàng hóa vi phạm tịch thu 10 tỷ 041 triệu đồng.
Kết quả thực hiện đề án chống hàng giả bảo vệ người tiêu dùng trong thương mại điện tử đã xử lý vi phạm 115 vụ, tổng nộp ngân sách 963.500.000 đồng. Đối với nhóm hàng dược phẩm, mỹ phẩm, thực phẩm chức năng, dược liệu y học cổ truyền các lực lượng chức năng đã phát hiện xử lý hành chính 226 vụ, xử phạt 855.000.000 đồng.
Công tác chống buôn lậu vận chuyển trái phép pháo nổ, thuốc lá, vận chuyển trái phép khoáng sản, vận chuyển trái phép gia cầm qua biên giới vào Việt Nam, tính từ ngày 16/12/2023 đến ngày 15/8/2024 các lực lượng chức năng đã xử lý vi phạm hành chính 83 vụ về buôn bán thuốc lá với số tiền 277.500.000 đồng, xử lý hành chính 226 vụ về các sản phẩm mỹ phẩm, thực phẩm chức năng với tổng số tiền 855.000.000 đồng…
Nhiệm vụ trọng tâm từ nay đến cuối năm 2024
UBND tỉnh, BCĐ 389 tỉnh đã nhấn mạnh từ nay đến cuối năm 2024 là thời điểm Tết Dương lịch, Tết Nguyên đán Ất Tỵ 2025 – giai đoạn cao điểm trong đấu tranh phòng chống buôn lậu, gian lận thương mại, hàng giả, hàng kém chất lượng, không rõ nguồn gốc… tiếp tục diễn biến phức tạp. Để thực hiện có hiệu quả ngoài việc bám sát nội dung kế hoạch 735/KH-UBND tỉnh ngày 22/10/2022; kế hoạch 145/KH/ UBND-KT ngày 28/02/2024, trong thời gian tới cần tập trung đẩy mạnh công tác tuyên truyền, giáo dục pháp luật sâu rộng đến các tầng lớp nhân dân qua các phương tiện thông tin đại chúng nhằm nâng cao nhận thức cho người kinh doanh và người tiêu dùng không kinh doanh, tiếp tay, bảo kê tiêu thụ hàng hóa không rõ nguồn gốc xuất xứ, kịp thời đưa tin các vụ việc điển hình, nổi cộm trên các phương tiện truyền thông đại chúng. Các lực lượng chức năng làm tốt công tác tại cơ sở, nhận diện, nắm chắc tình hình, phương thức, thủ đoạn hoạt động của các đối tượng, tăng cường các biện pháp nghiệp vụ đấu tranh có hiệu quả với các hành vi sản xuất, buôn bán, vận chuyển hàng cấm, hàng giả… Kiên quyết xử lý nghiêm các đối tượng vi phạm theo quy định của pháp luật, không để xảy ra điểm nóng, vấn đề nổi cộm trên địa bàn.Tăng cường công tác kiểm tra, kiểm soát, phối hợp trao đổi thông tin, chuyên môn nghiệp vụ giữa các lực lượng chức năng, chính quyền địa phương tại các cửa khẩu, đường mòn, lối mở nhằm đấu tranh phòng chống buôn lậu, gian lận thương mại và hàng giả. Ban Chỉ đạo tỉnh nhấn mạnh: Cần tập trung nâng cao trình độ chính trị, chuyên môn cho các lực lượng tham gia trực tiếp công tác chống buôn lậu, gian lận thương mại và hàng giả trên địa bàn toàn tỉnh đặc biệt là lĩnh vực thương mại điện tử và sở hữu trí tuệ. Đồng thời thực hiện tốt công tác tổng hợp báo cáo và công tác thi đua khen thưởng nhằm động viên kịp thời những đơn vị, cá nhân có thành tích xuất sắc trong quá trình thực hiện nhiệm vụ được giao.
Đỗ Long